Η όψη του Γέρου του Μοριά

Ο Κολοκοτρώνης πέθανε στην Αθήνα στις 3 Φεβρουαρίου 1843. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης της σωρού του σε λαϊκό προσκύνημα, άγνωστος καλλιτέχνης αποτύπωσε επάνω στο νεκρικό κρεβάτι τη μορφή του σε γύψινο εκμαγείο. Με αυτό τον τρόπο διασώθηκαν πιστά και με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά του προσώπου του Γέρου του Μοριά. Το ιστορικό και πολύτιμο αυτό εκμαγείο φυλάσσεται στο Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο της Αθήνας.

Μπρούτζινο γλυπτό του προσώπου Κολοκοτρώνη.

ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Σχέδιο του G. Deangelis του 1838, με θέμα τη φυγή του Κολοκοτρώνη από τα Επτάνησα το 1806.

Το 1968, ο τότε διευθυντής του Ιστορικού και Εθνολογικού Μουσείου Ιωάννης Μελετόπουλος ζήτησε από τον καθηγητή τη Σχολής Καλών Τεχνών Γιάννη Παππά, ο οποίος είχε σπουδάσει στο Παρίσι και είχε εκπαιδευτεί στη συντήρηση εκμαγείων, να του ρεστοράρει το παλαιό γύψινο εκμαγείο και να του χυτεύσει δύο χάλκινα γλυπτά με τη μορφή του Κολοκοτρώνη. Τα χάλκινα προσωπεία διατηρούνται σήμερα, το ένα στο Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο Αθηνών και το άλλο στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Για να μην «πληγωθεί» το αρχικό γύψινο εκμαγείο του 1843, ο γλύπτης Γιώργος Χουλιάρας, βοηθός του Γιάννη Παππά, κατασκεύασε νέο γύψινο εκμαγείο, που περιήλθε στην κατοχή του Αρκάδα ιστορικού τέχνης Νίκου Γρηγοράκη. Αυτός με τη σειρά του το χάρισε στο εξαιρετικό Αρκαδικό Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας, το οποίο δημιούργησε στο Λεβίδι Γορτυνίας ο Γιώργος Χριστοδουλόπουλος, συλλέκτης έργων τέχνης, από την Τρίπολη. Το εκμαγείο αυτό, μαζί με ένα από τα επτά μπρούτζινα γλυπτά, που έδωσε ο Νίκος Γρηγοράκης να χυτευθούν σε χυτήριο της Αθήνας, εκτίθενται σε ξεχωριστή προθήκη στην αίθουσα «Κολοκοτρώνης» του Αρκαδικού Μουσείου. Αυτά τα εκθέματα προκαλούν τον θαυμασμό των επισκεπτών, οι οποίοι έχουν την ευκαιρία να δουν πιστά αποτυπωμένη τη μορφή του Γέρου του Μοριά.

ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Ο δημιουργός του μουσείου στο Λεβίδι, Γιώργος Χριστοδουλόπουλος, ταξίδεψε στο Λονδίνο και ξόδεψε ένα σημαντικό ποσό για να αγοράσει σε δημοπρασία, εκτός των άλλων, δύο σχέδια του G. Deangelis με θέμα τον Κολοκοτρώνη. Βρέθηκε την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος και διέσωσε δύο έργα-κειμήλια, που ποιος ξέρει πού θα κατέληγαν ή ποιους ιδιωτικούς χώρους θα διακοσμούσαν, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα όλοι οι Έλληνες να τα απολαύσουν. Δεν τα αγόρασε για να τα εμπορευτεί, αλλά για να τα διασώσει και να τα εκθέσει στα μάτια των συμπατριωτών του, μαζί με άλλα σπουδαία εκθέματα, κυρίως έργα χαρακτικής τέχνης με αρκαδικό ενδιαφέρον. Στη μαγική Αρκαδία, που έζησε και αγωνίστηκε ο Κολοκοτρώνης, ζουν άνθρωποι που αγωνίζονται και ξοδεύονται για να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη του. Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται τη μήτρα της επανάστασης, την Αρκαδία των μύθων και της αυθεντικής φύσης, που πολλές τέχνες και αμέτρητοι τεχνίτες ζήτησαν να αγγίξουν, δεν πατούν μόνο στα ίδια χώματα που πάτησε ο Γέρος του Μοριά, αλλά βλέπουν και την όψη του. Τα εκθέματα του Αρκαδικού Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας, το οποίο είναι χτισμένο αρμονικά στη φυσική πινακοθήκη του αρκαδικού τοπίου, παρουσιάζονται από τον σημαντικό Αρκάδα ιστορικό τέχνης και διευθυντή του μουσείου Νίκο Γρηγοράκη, στην ποιοτική συνέκδοση των εκδόσεων Μίλητος και των εκδόσεων Δρυάδες, με τον τίτλο «Θέματα και εκθέματα τέχνης και ιστορίας».

Κείμενο-Φωτογραφίες: Γιώργος Ζαφειρόπουλος

http://anemo-milos.blogspot.com