Η κατάρα του δακρυσμένου αγοριού

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η ιστορία του Collier υπενθυμίζει τα σχόλια πυροσβεστών που στα επακόλουθα πυρκαγιών σε σπίτια του Rotherham, ανέφεραν αντίτυπα που ανεξήγητα είχαν διαφύγει της καταστροφής. Το πραγματικό μυστήριο από την προσωπική τους οπτική ήταν πώς οι εικόνες είχαν γλιτώσει από φωτιές που ήταν τέλεια εξηγήσιμες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, απλές εξηγήσεις όπως απρόσεκτα πεταμένα τσιγάρα, υπερθερμασμένα τηγάνια, ελαττωματικές ηλεκτρικές θερμάστρες είχαν βρεθεί στην ακόλουθη έρευνα της πυροσβεστικής υπηρεσίας

Ο επικεφαλής του πυροσβεστικού σταθμού του Rotherham Alan Wilkinson ο οποίος, όπως προέκυψε, είχε καταχωρήσει στο ημερολόγιό του 50 πυρκαγιές σχετικές με το «Δακρυσμένο Αγόρι», απέρριψε κάθε σχέση με το υπερφυσικό, όντας πεποισμένος ότι οι περισσότερες από αυτές οφείλονταν στην ανθρώπινη απροσεξία. Αλλά παρά τον πραγματισμό του, δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς οι πίνακες είχαν γλιτώσει από πύρηνες κολάσεις οι οποίες παρήγαγαν θερμότητα αρκετή για να ξηλώσει τον σοβά από τους τοίχους. Η σύζυγός του είχε τη δική της θεωρία: «Πάντα πίστευα ότι είναι τα δάκρυα που κατασβήνουν τη φωτιά».
Η Sun δεν ενδιαφερόταν για την εύρεση μιας λογικής εξήγησης. Αγνόησε τα σχόλια του Wilkinson και ισχυρίστηκε ότι «οι επικεφαλής της πυροσβεστικής δεν έχουν βρει λογική εξήγηση για έναν αριθμό πρόσφατων περιστατικών».
Πολύ σύντομα μετά, προέκυψε ότι τα «καταραμένα» αντίτυπα δεν ήταν όλα αντίγραφα του ίδιου πίνακα, ούτε είχαν φτιαχτεί όλα τα αντίτυπα από τον ίδιο καλλιτέχνη. Το πορτραίτο που διασώθηκε από την πυρκαγιά του Rotherham και που αρχικά προκάλεσε τον φόβο ήταν υπογεγραμμένο από τον ζωγράφο G Bragolin. Η Sun ισχυρίστηκε ότι το γνήσιο ήταν υπογεγραμμένο από «έναν Ιταλό ζωγράφο». Στην πραγματικότητα, Giovanni Bragolin ήταν ένα ψευδώνυμο υιοθετημένο από τον Ισπανό ζωγράφο Bruno Amadio, ο οποίος είναι επίσης γνωστός ως 'Franchot Seville'. Οι προσπάθειες για την ανίχνευσή του απέτυχαν καθώς οι ιστορικοί των τεχνών ανέφεραν ότι δεν φαινόταν να είχε μία συνεκτική βιογραφία. Τα πράγματα μπερδεύτηκαν κι άλλο, όταν περισσότερα «Δακρυσμένα Αγόρια» που είχαν αναδειχθεί στις φωτιές, μέρος μια σειράς μελετών με την ονομασία «Παιδική ηλικία», ζωγραφίστηκαν από τον Σκωτσέζα καλλιτέχνη Anna Zinkeisen, που πέθανε το 1976. Ο μόναδικός κοινός παρονομαστής ήταν ότι όλοι οι πίνακες ήταν παραδείγματα φτηνής, μαζικής παραγωγής που πουλήθηκαν σε μεγάλους αριθμούς από αγγλικά πολυκαταστήματα μεταξύ του 1960 και του 1970. Η γεωγραφική συσώρευσή τους απλά αντανακλούσε τη δημοτικότητά τους ανάμεσα στις κοινότητες της εργατικής τάξης του Βορρά.
Παρά την απόρριψή του από τους κριτικούς τέχνης ως κακόγουστο, το «Δακρυσμένο Αγόρι» παρέμεινε ένας εξαιρετικά δημοφιλής πίνακας, ειδικότερα για τις γυναίκες κατόχους. Υπήρξαν παραδείγματα σε τουλάχιστον πέντε διαφορετικές παραλλαγές. Τουλάχιστον δύο από αυτές περιλάμβαναν συνοδευτικές μελέτες «Δακρυσμένων Κοριτσιών» -μερικοί άνθρωποι κατείχαν αντίγραφα και των δύο- και άλλες στην ίδια σειρά περιλάμβαναν εικόνες κοριτσιών και αγοριών που κρατούσαν λουλούδια. Αψηφώντας τον τρόμο των επικεφαλίδων, μερικοί κάτοχοι ανέπτυξαν έναν τέτοιο συναισθηματικό δεσμό με τους πίνακες που αρνήθηκαν να τους ξεφορτωθούν. «Ποτέ δεν νοιάστηκα ο ίδιος για τον πίνακα λόγω της δυστυχίας του» φέρεται να είπε ο σύντροφος μίας περήφανης ιδιοκτήτριας. Έπειτα συνέχισε θέτοντας δύο ερωτήσεις που πολλοί ανήσυχοι αναγνώστες της Sun θα ήθελαν να απαντηθούν: «Γιατί θα θέλατε μια εικόνα ενός παιδιού που κλαίει; γιατί έκλαιγε το παιδί;».
Όπως ήταν φυσικό, οι δημοσιογράφοι απευθύνθηκαν σε ειδικούς στα πεδία της λαογραφίας και του αποκρυφισμού για να βρουν μια εξήγηση. Όταν ένας δημοσιογράφος πλησίασε ένα μέλος της Λαογραφικής Κοινότητας (Folklore Society), την Georgina Boyes, η συνέντευξη «βάλτωσε» όταν αυτή αρνήθηκε να προσφέρει μια κατάλληλα σατανική εξήγηση. Συνεπώς ο ενδιαφερόμενος δημοσιογράφος έφυγε προς αναζήτηση μιας «μάγισσας» ή κάποιου «μυημένου στον αποκρυφισμό» που θα μπορούσε να προσφέρει μια καλύτερη επικεφαλίδα. Τότε ο Roy Vickery, γραμματέας της Folklore Society, αναφέρε ότι ο αρχικός καλλιτέχνης μπορεί να κακομεταχειρίστηκε το μοντέλο του παιδιού με κάποιο τρόπο προσθέτοντας ότι: «Όλες αυτές οι πυρκαγιές θα μπορούσαν να είναι η κατάρα του παιδιού, ο τρόπος του για να πάρει εκδίκηση».
Ένας πίνακας του «Δακρυσμένου Αγοριού» του Zenkeisen έγινε το επίκεντρο άλλης μιας «μυστηριώδους πυρκαγιάς» που αναφέρθηκε από την Sun. Αυτή κατέστρεψε μια λαϊκή κατοικία στο Rotherham το οποίο είχε αναδειχθεί όχι μόνο ως η τοποθεσία πολλών από τις αναφερόμενες πυρκαγιές, αλλά επίσης ως η πηγή για το όλο φαινόμενο. Η ίδια ιστορία μνημόνευε τον εκπρόσωπο τύπου του πυροσβεστικού σώματος να διαβεβαιώνει τους κατόχους του πίνακα ότι παρόλο που δεν υπήρχε «λόγος ανησυχίας...αυτά τα περιστατικά γίνονται όλο και πιο συχνά».
Η διαδεδομένη ανησυχία που δημιουργήθηκε από αυτή την ιστορία οδήγησε την Πυροσβεστική Υπηρεσία του Νότιου Yorkshire να εκδώσει μια έγγραφη δήλωση που στόχευε να αναιρέσει τη σύνδεση των πυρκαγιών με τους πίνακες. Συμπέρανε ότι η πιο πρόσφατη πυρκαγιά ξεκίνησε από μια ηλεκτρική θερμάστρα τοποθετημένη πολύ κοντά σ' ένα κρεβάτι. Ο επικεφαλής του αρχηγείου Mick Riley ανέφερε ότι είχε πουληθεί ένας μεγάλος αριθμός πινάκων και «οποιαδήποτε σύνδεση με τις πυρκαγιές είναι καθαρά συμπτωματική... οι πυρκαγιές δεν ξεκινούν από εικόνες ή συμπτώσεις, αλλά από απρόσεχτες ενέργειες και παραλείψεις». Ύστερα ο Riley αποκάλυψε την εξήγηση της υπηρεσίας: «Ο λόγος για τον οποίο αυτή η εικόνα δεν καταστρεφόταν πάντα στην φωτιά είναι ότι έχει εντυπωθεί σε μοριοσανίδα, η οποία είναι πολύ δύσκολο να αναφλεγεί».

Η ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΦΩΤΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ ΔΑΚΡΥΣΜΕΝΩΝ ΑΓΟΡΙΩΝ

Η δήλωση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας απέτυχε να επηρεάσει σημαντικά το σβήσιμο των φλογών που η Sun τροφοδοτούσε με ευχαρίστηση. Λίγο αργότερα έφτασαν νέα για ένα Δακρυσμένο Αγόρι που είχε μείνει ανέπαφο από μια φωτιά που κατέστρεψε το εσωτερικό ενός ιταλικού εστιατορίου στο Great Yarmouth. «Ως εδώ και μη παρέκει παιδιά» είπε ο MacKenzie στους αναγνώστες του: «Αν ανησυχείτε για μια εικόνα Δακρυσμένου Αγοριού που κρέμεται στο σπίτι σας, στείλτε την αμέσως σ' εμάς. Θα την καταστρέψουμε για εσάς».
Σύμφωνα με τις περιγραφές των Chippindale και Horrie, «ανήσυχοι αναγνώστες τηλεφωνούσαν για να ρωτήσουν αν έπρεπε να ξεφορτωθούν το αντίγραφό τους ώστε να αποφύγουν το κάψιμο των σπιτιών τους. «Σίγουρα» απάντησε ο MacKenzie. «Στείλτε τα σ' εμάς θα κάνουμε τη δουλειά για εσάς». Η οδός Bouverie είχε κατακλυστεί& τα Δακρυσμένα Αγόρια σύντομα στοιβαχτηκαν στα 12 πόδια (3,7 μέτρα) ύψος μέσα στην αίθουσα σύνταξης, έβγαιναν από ντουλάπια και γέμιζαν ολοκληρωτικά ένα ελάχιστα χρησιμοποιημένο δωμάτιο συνεντεύξεων.
Μέχρι τότε, το προσωπικό του MacKenzie δεν μπορούσε να αντιληφθεί πόσο αξιοπιστη θεωρούσε την ιστορία το αφεντικό τους. Όταν ο βοηθός έκδοσης κατέβασε μια εικόνα του Τσώρτσιλ που κρεμόταν στον τοίχο από την εποχή του πολέμου των Φώκλαντ και την αντικατέστησε μ' ένα Δακρυσμένο Αγόρι, το μυστήριο λύθηκε: «Ο MacKenzie, έσπευσε φουριόζος στην αίθουσα σύνταξης με το συνηθισμένο γρήγορο βάδισμά του, όπου κοκάλωσε και άσπρισε από το φόβο του». «Κατέβασέ το κάτω», φώναξε, «Δεν μου αρέσει. Φέρνει κακοτυχία».
Ο πυροσβέστης Alan Wilkinson αντέδρασε με παρόμοιο τρόπο όταν οι συνάδελφοί του του παρουσίασαν ένα Δακρυσμένο Αγόρι σε κορνίζα κατά τη συνταξιοδότησή του από την υπηρεσία. Οπως ο Kelvin MacKenzie, αρνήθηκε ότι ήταν προληπτικός ωστόσο επέστρεψε αμέσως τον πίνακα λέγοντας: «Όχι ευχαριστώ, μπορείτε να τον κρατήσετε». Παρομοίως ο επικεφαλής Mick Riley, που ήταν υπεύθυνος για την δήλωση αναίρεσης της «κατάρας» δεν θα δεχόταν ένα αντίγραφο του πίνακα για δώρο λέγοντας στη σύζυγό του ότι «δεν του άρεσε», ότι «δεν ταίριαζε στο σπίτι». Σε συνέντευξη στην τοπική εφημερίδα του, ο Wilkinson παραδέχτηκε ότι είχε προμηθευτεί άλλο ένα Δακρυσμένο Αγόρι από μια ανήσυχη γυναίκα που εμφανίστηκε ένα βράδυ στο σπίτι του. Πήρε τον πίνακα στη δουλειά του για πλάκα και τον κρέμασε στον τοίχο του γραφείου του πυροσβεστικού σταθμού. Μέσα σε λίγες μέρες του δόθηκε εντολή από τους ανωτέρους του να τον κατεβάσει. Συσσωρεύοντας ειρωνία πάνω στην κωμωδία η ιστορία συνεχίστηκε: «Την ίδια μέρα ένας φούρνος στην κουζίνα του πάνω ορόφου υπερθερμάνθηκε και τα βραδινά φαγητά των πυροσβεστών κάηκαν».
Ο Kelvin MacKenzie αντιμετώπισε ένα παρόμοιο δίλημμα. Στο τέλος της έξι εβδομάδων εκστρατείας του για το «Δακρυσμένο Αγόρι», ο εκδότης της Sun έπρεπε να σκαρφιστεί έναν κατάλληλο τρόπο για να ξεφορτωθεί τα 2500 αντίγραφα του πίνακα που είχαν στείλει οι αναγνώστες. Το αρχικό του πλάνο να τα κάψει στην ταράτσα των γραφείων της εφημερίδας στην οδό Bouverie απαγορεύτηκε τόσο από την πυροσβεστική υπηρεσία του Λονδίνου όσο και από αυτήν της Κοιλάδας του Τάμεση. Και οι δύο αρνήθηκαν να συνεργαστούν και αποκήρυξαν ολόκληρη την εκστρατεία «ως ένα φτηνό διαφημιστικό τέχνασμα». Οι λόγοι της απροθυμίας τους γίνονταν σαφείς. Προέκυψε ότι η πυροσβεστική υπηρεσία είχε εθνικά καταστεί το επίκεντρο εκατοντάδων τηλεφωνημάτων και επισκέψεων ανήσυχων ιδιοκτητών που πίστευαν ότι οι πίνακες ήταν καταραμένοι ή ότι ήταν κατασκευασμένοι από ένα επικίνδυνο εύφλεκτο υλικό.
Τελικά ο ρεπόρτερ Paul Hooper, μαζί με φωτογράφους και κορίτσια της Τρίτης Σελίδας, έφυγε από τα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας επί της οδού Bouverie με δύο βαν φορτωμένα με πίνακες έτοιμους να καούν σε μια αυτοσχέδια πυρά κοντά στο Reading. Η Sun διατυμπάνισε την ιστορία κατάλληλα για τη γιορτή του Halloween- με τον τίτλο: «Η Sun ξεσκεπάζει για τα καλά την κατάρα του αγοριού που κλαίει». Μια φωτογραφία απεικόνιζε την Sandra Jane Moore, μια αποκαλυπτικά ντυμένη όμορφη κοπέλα της «ερυθρής καυτής Τρίτης Σελίδας»,να τροφοδοτεί την υπαίθρια φωτιά, ενώ σαστισμένοι πυροσβέστες παρακολουθούσαν.
Εγινε ευρέως πιστευτό ότι η φωτιά του Hallowe'en είχε ξορκίσει την «κατάρα του Δακρυσμένου Αγοριού» και ο αριθμός των ιστοριών στις εφημερίδες άρχισε να ελαττώνεται. Αλλά τον Μάρτιο του επόμενου έτους, ένας αρθρογράφος στην Western Morning News συμπέρανε ότι η εργατική αναταρχή που αντιμετωπίσε η News International (ιδιοκτήτες της Sun), περιλαμβάνοντας απεργίες και βίαιες τοποθετήσεις ανταπεργοσπαστών στις εγκαταστάσεις παραγωγής της Fort Wapping, ξεκίνησε αμέσως μετά την υπαίθρια φωτιά της εφημερίδας. Κοροϊδεύοντας τους ανταγωνιστές της της Fleet Street, η εφημερίδα υπαινίχτηκε ότι η γρουσουζιά που φόβιζε τον Kelvin MacKenzie είχε εν τέλει πλήξει τον δημιουργό της.



http://santosight.blogspot.com