Οι θρύλοι για το... Άγιο Δισκοπότηρο

Στο κυνήγι του ιερού αντικειμένου - Ποιοι ήθελαν να αποκτήσουν τις δυνάμεις του

Περιβάλλεται από μαγεία και μυστήριο, και οι αναφορές σε αυτό φτάνουν από την εποχή του Βασιλιά Αρθούρου έως και τον Κώδικα Ντα Βίντσι.

Το Ιερό Γκράαλ ή αλλιώς το Άγιο Δισκοπότηρο αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από μεγαλύτερα μυστήρια της χριστιανικής παράδοσης, που με το πέρασμα των αιώνων έχει μετατραπεί σε θρύλο.

Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, το Ιερό Δισκοπότηρο χρησιμοποιήθηκε από τον Ιησού κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου. Άλλοι υποστηρίζουν ότι σε αυτό συγκεντρώθηκε το αίμα και ο ιδρώτας του Ιησού, την ώρα που τον κατέβαζε ο Ιωσήφ από το Σταυρό. Κάποιοι άλλοι το ταυτίζουν με την Ιερά Σινδώνη και αρκετοί το βλέπουν ως σύμβολο με μαγικές δυνάμεις.

Ο όρος Γκράαλ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη του 1190, έτος θανάτου του συγγραφέα Κρετιέν ντε Τρουά, ο οποίος άφησε ημιτελές το τελευταίο ιπποτικό του μυθιστόρημα Πάρσιφαλ.

Η λέξη προέρχεται πιθανώς από την αρχαία γαλλική λέξη γκραάλ που σημαίνει «πλατύ και ευρύχωρο πιάτο ή δίσκος».

Αν το Γκράαλ υπάρχει στ' αλήθεια, τότε πού βρίσκεται; Θρυλείται ότι ο Ιωσήφ της Αριμαθείας, το μετέφερε από την Ιερουσαλήμ στο Γκλαστόνμπερι της Αγγλίας, εκεί όπου ετάφη ο βασιλιάς Αρθούρος.

Ωστόσο η πληροφορία μάλλον είναι ανακριβής και σύμφωνα με τους ιστορικούς τη διέδωσαν το 1191 οι μοναχοί του Γκλαστόνμπερι, όταν μια πυρκαγιά κατέστρεψε την εκκλησία τους. Ίσως οι καλόγεροι ήλπιζαν να την ξαναχτίσουν με τις εισφορές των προσκυνητών.

Σύμφωνα με άλλες διηγήσεις, το Γκράαλ βρήκαν Ναΐτες ιππότες ανάμεσα στα ερείπια του Ναού του Σολομώντος, στην Ιερουσαλήμ. Ο θρύλος το θέλει να φυλάσσεται μαζί με σπάνιους θησαυρούς σε μυστική αίθουσα του πύργου Γκιζόρ, στη Γαλλία.

Ο μύθος

Μετά από τον θάνατο του Χριστού ο Ιωσήφ φυλακίστηκε πιθανότατα σε έναν τύμβο, όμοιο με εκείνο που χρησιμοποίησε για το σώμα του Ιησού. Αφημένος εκεί για χρόνια τρεφόταν από τη μαγική δύναμη του Γκράαλ που του παρείχε τροφή και νερό κάθε πρωί με θαυματουργό τρόπο.

Αργότερα -και σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή του μύθου- ο Ιωσήφ ταξίδεψε στη Μεγάλη Βρετανία με την οικογένειά του και διάφορους συντρόφους του.

Εγκαταστάθηκε στο Γκλάστονμπερι αλλά το δισκοπότηρο πήγε στο Κορμπένικ και στεγάστηκε σε ένα κάστρο, που φυλασσόταν πάντα από τους βασιλείς του Δισκοπότηρου, απόγονους της κόρης του Ιωσήφ Άννας ή Ενυγκέους και του συζύγου της Μπρονς.

Αιώνες αργότερα η τοποθεσία του Μεγάλου Κάστρου του Κορμπένικ ξεχάστηκε. Στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου, όμως, υπήρχε η προφητεία ότι το Δισκοπότηρο θα ανακάλυπτε και πάλι ένας απόγονος του Ιωσήφ. Αυτός ο συγκεκριμένος απόγονος ήταν και ο μόνος που θα μπορούσε να καθίσει στην Επικίνδυνη Θέση, στη Στρογγυλή Τράπεζα. Όταν ένα τέτοιο πρόσωπο έφθασε με τη μορφή του Γκάλαχαντ, του γιου του Λάνσελοτ, άρχισε να αναζητά το ιερό κειμήλιο.

Μετά από πολλές περιπέτειες και πολλά χρόνια οι ιππότες της Στρογγυλής Τράπεζας διέσχισαν τη Μεγάλη Βρετανία από το ένα άκρο στο άλλο. Ο Πέρσιβαλ (Πέρεντυρ) ανάμεσά τους ήταν εκείνος που ανακάλυψε το κάστρο. Ωστόσο απέτυχε να το βρει και έφυγε με άδεια χέρια.

Ένα από τα πολλά βιβλία που έχουν αναφερθεί στο Άγιο Δισκοπότηρο

Ο Λάνσελοτ ήταν ο επόμενος που πλησίασε το Κορμπένικ, αλλά του απαγορεύτηκε η είσοδος γιατί ήταν μοιχός. Τελικά κατέφθασε ο Γκάλαχαντ που του επιτράπηκε να εισέλθει στο παρεκκλήσι και να δει το Δισκοπότηρο. Την ίδια στιγμή πέθανε και ο ίδιος μαζί με το Δισκοπότηρο υψώθηκαν στον ουρανό.

Ιερή Σινδώνη

Στον καθεδρικό ναό του Αγίου Λαυρεντίου στη Γένοβα το Γκράαλ ταυτίζεται με την Ιερή Λεκάνη από την Καισαρεία. Πρόκειται για οκταγωνική λεκάνη που έφεραν οι στρατιώτες που κατέλαβαν το 1101 την Καισαρεία. Αυτοί πίστευαν ότι ήταν ο πίνακας πάνω στον οποίο έπεσε η κεφαλή του Ιωάννη του Βαπτιστή.

Σύμφωνα με άλλους, η μυστικιστική μουσουλμανική οργάνωση των Σούφι παρέδωσε το Γκράαλ στον Φρειδερίκο Β', ο οποίος το έκρυψε σε μια μυστική αίθουσα του Καστέλ ντελ Μόντε, κοντά στην Άντρια, περιοχή της επαρχίας Απουλία στην Ιταλία. Εκεί, στην πύλη του καθεδρικού ναού του Σαν Νίκολα, που βρίσκεται στο Μπάρι, υπάρχει μια εικόνα του βασιλιά Αρθούρου που υποδεικνύει την κρύπτη.

Το Γκράαλ θα μπορούσε να φυλάσσεται και στο Τορίνο. Πιθανότατα το μετέφεραν εκεί μαζί με την Ιερά Σινδώνη οι Σταυροφόροι του Μεσαίωνα. Στο ναό της Μεγάλης Μητέρας του Θεού υπάρχει το Άγαλμα της Πίστης, που στο δεξί χέρι κρατά ένα ανοιχτό βιβλίο και στο αριστερό ένα δισκοπότηρο. Λέγεται ότι το άγαλμα κοιτά την κρύπτη του Γκράαλ.

Κάποιοι μελετητές ταυτίζουν το Γκράαλ με την Ιερά Σινδώνη και υποστηρίζουν ότι ο όρος προέρχεται από τις λέξεις greil ή greille, που παραπέμπουν στις ιταλικές griglia (εσχάρα) και grata (κιγκλίδωμα). Βάσει των παραπάνω θεωρούν ότι ο όρος αναφέρεται στο επίχρυσο προστατευτικό πλέγμα κάτω από το οποίο τοποθετήθηκε το ιερό σάβανο για να μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη.