ΜΟΛΥΒΔΟΣ: Πόσο απειλεί τα παιδιά;!!!

Μάθετε πώς να προστατεύσετε το παιδί σας από το επικίνδυνο μέταλλο που πριν από ένα χρόνο προκάλεσε σάλο με την παρουσία του σε κάποια παιχνίδια.


‘Οταν η τετράχρονη Ρένα άρχισε να εμφανίζει προβλήματα επιθετικής συμπεριφοράς στον παιδικό σταθμό, οι γονείς της δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι γι’ αυτό έφταιγε η σημαντική ποσότητα μολύβδου που ανιχνεύτηκε στο αίμα του παιδιού με αιματολογικές εξετάσεις. Και όπως διαπιστώθηκε, ο «ένοχος» ήταν μια αλυσίδα της μαμάς, με την οποία η μικρή έπαιζε καθημερινά και, το χειρότερο, την έβαζε συνέχεια στο στόμα της. Ο μόλυβδος, ωστόσο, ίσως να βρίσκεται σε πολλά ακόμη σημεία ή αντικείμενα μέσα στο σπίτι μας χωρίς να το γνωρίζουμε. Ας μην ξεχνάμε ότι τον Αύγουστο του 2007, οι Αμερικανικές και Ευρωπαϊκές Αρχές ανακοίνωσαν την απόσυρση από την αγορά ενός εκατομμυρίου παιχνιδιών, γιατί οι μπογιές με τις οποίες είχαν βαφτεί περιείχαν υπερβολικά μεγάλα ποσοστά μολύβδου. Μάλιστα, τα παιχνίδια αυτά ήταν προϊόντα μιας από τις μεγαλύτερες εταιρίες παιχνιδιών στον κόσμο και έφεραν το σήμα CE, το οποίο διαθέτουν όλα τα προϊόντα που πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας. Αυτό όμως σημαίνει ότι τελικά τα παιδιά μας μπορεί να κινδυνεύουν ακόμη και από τα παιχνίδια τους;

Βρίσκεται παντού

O μόλυβδος είναι ένα μέταλλο που έχει σημαντική παρουσία στην καθημερινή μας ζωή, πολλές φορές χωρίς να το γνωρίζουμε. Χρησιμοποιείται στη μεταλλουργία, τις υγρές και ξηρές μπαταρίες, τις μπογιές, την τυπογραφία, τα βερνίκια, την υαλουργία, την αγγειοπλαστική, τη φαρμακευτική, τις επιμεταλλώσεις, τα κουτιά κονσερβών, την παρασκευή καλλυντικών (π.χ. βαφές μαλλιών, κραγιόν κ.ά.), σε κοσμήματα, τα εντομοκτόνα, την επικάλυψη καλωδίων... Μόλυβδο συναντάμε επίσης στο νερό, το χώμα και τα φυτά που βρίσκονται κοντά σε εργοστάσια που επεξεργάζονται το συγκεκριμένο μέταλλο. «Η αλήθεια είναι ότι μόλυβδος υπάρχει σχεδόν παντού, ακόμη και στις τροφές. Μπορεί να εισαχθεί στο ανθρώπινο σώμα μέσω της λήψης τροφής (65%) ή του νερού (20%), καθώς και από τον αέρα (15%). «Για την ακρίβεια όμως, η τοξικότητα μολύβδου από τα τρόφιμα είναι πολύ σπάνια και συνήθως προκαλείται εξαιτίας της περιβαλλοντικής ρύπανσης» υποστηρίζει ο Δρ Μάικλ Θαν, επικεφαλής επιδημιολογικών ερευνών της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.



Οι επιπτώσεις στην υγεία

Ο μόλυβδος μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, κυρίως όμως στα μικρά παιδιά, καθώς αυτά έχουν την κακή συνήθεια να βάζουν στο στόμα τους διάφορα αντικείμενα, πολλές φορές μολυσμένα από αυτό το μέταλλο. Επίσης, ο κίνδυνος για τα παιδιά είναι μεγαλύτερος, καθώς αυτά βρίσκονται σε μια πολύ ευαίσθητη περίοδο συνεχούς ανάπτυξης του σώματός τους και ιδιαίτερα του εγκεφάλου τους. Όπως επισημαίνει ο Δρ Δημήτρης Κουντούρης, νευρολόγος -ψυχίατρος, «ο μόλυβδος έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά, την ανάπτυξη, το επίπεδο νοημοσύνης, τις πνευματικές λειτουργίες και ικανότητες των παιδιών. Μικρή ποσότητα μολύβδου στο αίμα τους μπορεί να προκαλέσει μαθησιακές διαταραχές, πονοκεφάλους, διαταραχές του ύπνου, της μνήμης και ευερεθιστότητα, ενώ μεγαλύτερη ποσότητα προκαλεί την εγκεφαλοπάθεια του μολύβδου, η οποία χαρακτηρίζεται από σπασμούς, κώμα και όχι σπάνια οδηγεί σε θάνατο».


Πώς θα καταλάβετε αν το παιδί σας έχει εκτεθεί επικίνδυνα;

«Εκείνο που είναι σημαντικό να τονιστεί είναι ότι μακροχρόνιες μελέτες που έχουν γίνει σε παιδιά από τη γέννηση μέχρι την εφηβεία έδειξαν ότι οι βλάβες που προκαλούνται στον εγκέφαλό τους μπορεί να δημιουργούνται χωρίς να υπάρχουν κλινικά συμπτώματα. Δηλαδή, σε χαμηλά επίπεδα, ο μόλυβδος, απαρατήρητα και χρόνια, προκαλεί σοβαρή μείωση των νοητικών και πνευματικών ικανοτήτων των παιδιών» λέει ο Δρ Κουντούρης. Αν λοιπόν το παιδί σας έχει έρθει σε επαφή για μεγάλο χρονικό διάστημα με αντικείμενα τα οποία μπορεί να περιέχουν μόλυβδο –μπογιές, παιχνίδια που αποσύρθηκαν ή αν ζείτε κοντά σε περιοχές με υψηλή μόλυνση– και το παιδί παρουσιάζει διαταραχές συμπεριφοράς, κοιλιακούς πόνους, πονοκεφάλους, ανορεξία, υπερκινητικότητα, διαταραχές στον ύπνο, αφηρημάδα, χαμηλή απόδοση στο σχολείο, τότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας για ενδεχόμενη δηλητηρίαση από το συγκεκριμένο μέταλλο. Με μια ειδική εξέταση αίματος, ο γιατρός μπορεί να δει τα επίπεδα μολύβδου στο αίμα του παιδιού και να δώσει την κατάλληλη θεραπεία.


Καλύτερη θεραπεία, η πρόληψη

Η έγκαιρη διάγνωση της δηλητηρίασης από μόλυβδο και η λήψη των ανάλογων προληπτικών και θεραπευτικών μέτρων μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο τα παιδιά να υποστούν μόνιμες βλάβες από τον τοξικό αυτό περιβαλλοντικό παράγοντα. Ωστόσο, το δυσάρεστο είναι ότι οι βλάβες στα όργανα που έχουν επηρεαστεί δεν είναι αναστρέψιμες έστω και αν δοθεί θεραπεία, η οποία θα μειώσει τα επίπεδα μολύβδου μέσα στο αίμα των παιδιών. Σε σοβαρές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται εξειδικευμένες θεραπείες που έχουν ως στόχο την ανακοπή της εξέλιξης της βλάβης. Και, βέβαια, είναι σαφές ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος είναι η πρόληψη, με την απομάκρυνση του μολύβδου από το περιβάλλον του παιδιού.


Info: Σύμφωνα με τις στατιστικές, οι περισσότερες δηλητηριάσεις αφορούν παιδιά 2-3 χρόνων, διότι τα παιδιά σε αυτή την ηλικία έχουν τη συνήθεια να βάζουν διάφορα πράγματα στο στόμα τους, για παράδειγμα χώμα, σκόνη, μπογιά από τοίχο, παλιά παιχνίδια, μολύβια και χαρτιά. Κάτι πολύ ενδιαφέρον είναι ότι ο ενήλικας απορροφά το 10% από την ποσότητα του μολύβδου που μπορεί να περιέχεται σε μια τροφή, ενώ το παιδί απορροφά το 50% από την τροφή. Και αν το παιδί δεν τρέφεται κανονικά και του λείπει σίδηρος και ασβέστιο ή τρώει πολλές λιπαρές τροφές, τότε η απορρόφησή του αυξάνεται ακόμη περισσότερο.


Έξι περιπτώσεις υψηλού κινδύνου

Αν απαντήσετε «ναι» σε οποιαδήποτε από αυτές τις ερωτήσεις, σημαίνει ότι το παιδί σας είναι πιθανότατα εκτεθειμένο σε μόλυβδο. είναι πιθανότητα εκτεθειμένο σε μόλυβδο.

1. Το σπίτι σας χτίστηκε πριν από το 1978;

2. Έχετε ανακαινίσει πρόσφατα το παλιό σπίτι σας ή υπάρχουν ακόμη τα αρχικά χρώματα, τα οποία έχουν αρχίσει να ξεφλουδίζουν στα κουφώματα, τους τοίχους κ.λπ.;

3. Το παιδί σας συνηθίζει να βάζει στο στόμα του κάποιο κόσμημα (κολιέ, χάντρες, αλυσίδες), τα παιχνίδια του ή διάφορα αντικείμενα;

4. Το παιδί σας επισκέπτεται τακτικά ή μένει αρκετές ώρες κάθε μέρα σε κάποιο σπίτι που έχει κτιστεί πριν από το 1978 (συμπεριλαμβανόμενου και του παιδικού σταθμού);

5. Ζείτε κοντά σε μεγάλες λεωφόρους και γέφυρες (για την κατασκευή τους χρησιμοποιείται μεγάλη ποσότητα μολύβδου) ή σε πηγή μολύβδου (όπως χυτήρια, μεταλλεία);

6. Εσείς ή ένα άλλο μέλος της οικογένειας χρησιμοποιείτε στη δουλειά σας μολυβδούχο υλικό; (Στην ομάδα υψηλού κινδύνου ανήκουν οι οξυγονοκολλητές, υδραυλικοί, χειριστές ακτίνων X, ανθρακωρύχοι μετάλλων, κατασκευαστές κοσμήματος και stained-glass καλλιτέχνες)


Τι πρέπει ακόμη να γνωρίζετε για το μόλυβδο:

➤ Μπορεί να περάσει σε ένα έμβρυο μέσω του πλακούντα της μητέρας και να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο νευρικό σύστημα και τον εγκέφαλό του.

➤ Υπολογίζεται ότι το 90% που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα προέρχεται κυρίως από την καύση της βενζίνης και σε μικρότερο ποσοστό από τις βιομηχανικές δραστηριότητες.

➤ Η περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε μόλυβδο είναι μεγαλύτερη στις πόλεις παρά στα χωριά και μάλιστα εξαρτάται από το αν ο δρόμος είναι πολυσύχναστος, από την ταχύτητα που τρέχουν τα αυτοκίνητα και από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν.

➤ Λόγω του ότι βρίσκεται στην ατμόσφαιρα, όταν βρέχει, η βροχή μεταφέρει στη γη τα σωματίδιά του, τα οποία με τη σειρά τους μολύνουν το έδαφος και το νερό.

➤ Αφού ρυπάνει το έδαφος και την ατμόσφαιρα, καταλήγει στη θάλασσα μολύνοντας τα ψάρια και το φυτοπλαγκτόν.

➤ Η τροφή μας συνήθως μολύνεται από το περιβάλλον διότι ο μόλυβδος εναποτίθεται στις καλλιέργειες, τα χορταρικά, τα φρούτα που βρίσκονται κυρίως κοντά σε αυτοκινητόδρομους ή κοντά σε μεταλλεία, χυτήρια και εργοστάσια επεξεργασίας μολύβδου.

➤ Στην τροφή μπορεί να εισέλθει και από δοχεία συσκευασίας (κονσέρβες χυμών και φρούτων), κεραμικά σκεύη τα οποία έχουν παρασκευαστεί από πηλό που περιέχει μόλυβδο.


Πώς θα ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο

➔ Απομακρύνετε παιχνίδια και άλλα αντικείμενα από το σπίτι και τον περιβάλλοντα χώρο που γνωρίζετε ή υποψιάζεστε ότι περιέχουν μόλυβδο (παλιά χρωματισμένα παιχνίδια, έπιπλα κ.ά.).

➔ Φροντίστε να αγοράζετε ασφαλή παιχνίδια που έχουν περάσει τους κρατικούς ελέγχους και έχουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά καταλληλότητας.

➔ Δίνετε στο παιδί σας τροφές πλούσιες σε ασβέστιο και σίδηρο (όπως το σπανάκι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα). Αυτά τα στοιχεία μπλοκάρουν την απορρόφηση μολύβδου από τον οργανισμό.

➔ Αν μένετε σε σπίτι με παλιά υδραυλικά συστήματα, αφήνετε το νερό της βρύσης να τρέχει για 30 περίπου δευτερόλεπτα πριν το πιείτε. Το καλύτερο βέβαια είναι να αντικαταστήσετε τις παλιές σωληνώσεις με καινούριες, καθώς ο μόλυβδος μπορεί να εισχωρήσει στο (πόσιμο) νερό μέσω της διάβρωσης των σωλήνων. Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί όταν το νερό είναι ελαφρώς όξινο.

➔ Σιγουρευτείτε ότι το σπίτι σας δεν έχει βαφές που περιέχουν μόλυβδο και, αν χρειάζεται, ανακαινίστε το δωμάτιο του παιδιού και γενικότερα το σπίτι με χρώματα που φέρουν το διακριτικό οικολογικό σήμα της Ευρω-παϊκής Ένωσης. Τα χρώματα αυτά είναι πιστοποιημένα ότι δεν περιέχουν βλαβερές ουσίες και η διαχείρισή τους είναι φιλική προς το περιβάλλον. Επίσης, δίπλα στο πλαίσιο του σήματος πρέπει να αναγράφεται το παρακάτω κείμενο: «Καλή απόδοση για εσωτερική χρήση, περιορισμένες επικίνδυνες ουσίες, χαμηλή περιεκτικότητα σε διαλύτες». Αποφύγετε παραπλανητικές διαφημίσεις που δηλώνουν ότι τα χρώματα είναι οικολογικά ή δεν περιέχουν τοξικές ουσίες, μόλυβδο κ.λπ. αλλά δεν έχουν το προαναφερθέν σήμα.

➔ Χρησιμοποιείτε αμόλυβδη βενζίνη. Η αφαίρεση του μολύβδου από τη βενζίνη έχει μειώσει σημαντικά την έκθεση των παιδιών στον τοξικό αυτό παράγοντα.

➔ Αν μένετε κοντά σε περιοχή λατομείων ή σε αυτοκινητόδρομους, μειώστε τον κίνδυνο φυτεύοντας αναρριχώμενα φυτά στους φράκτες και καλύπτοντας το χώμα με χαλίκι ή γκαζόν. Όταν μπαίνετε επίσης στο σπίτι, να βγάζετε αμέσως τα παπούτσια σας (το χώμα γύρω από ένα σπίτι σε βιομηχανική περιοχή μπορεί να περιέχει μόλυβδο και γίνεται επικίνδυνο όταν παίζουν τα παιδιά με αυτό ή όταν το μεταφέρετε στο σπίτι με τα παπούτσια).


http://www.parentsmag.gr