Το χριστουγεννιάτικο έθιμο του γκι Το έθιμο του φιλιού κάτω από το γκι καταγράφεται πρώτη φορά τον...
16ο αιώνα στην Αγγλία. Η ιστορία του γκι Λέγεται ότι οι Χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις προέρχονται από ένα έθιμο των Ρωμαίων, οι οποίοι συνήθιζαν να στέλνουν κλαδιά δέντρων μαζί με άλλα δώρα στους φίλους τους, κατά τη διάρκεια του εορτασμού της Saturnalia. Αυτό το έθιμο το υιοθέτησαν και οι πρώτοι Χριστιανοί. Η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται και από ένα διάταγμα της εκκλησίας της Bracara που εκδόθηκε αργότερα και απαγόρευε στους Χριστιανούς να διακοσμούν τα σπίτια τους με κλαδιά δέντρων την ίδια εποχή με τους ειδωλολάτρες, καθώς η Saturnalia ξεκινούσε περίπου μία εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα. Η προέλευση των διακοσμήσεων φαίνεται να συνδέεται και με τους Δρυίδες οι οποίοι διακοσμούσαν τις καλύβες τους με αειθαλή δέντρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, για να τα χρησιμοποιούν σαν κατοικία τους τα πνεύματα του δάσους. Σε πολλά εκκλησιαστικά ημερολόγια, βρίσκουμε την παραμονή των Χριστουγέννων να αναφέρεται ως η ημέρα που οι εκκλησίες είναι δαφνοστόλιστες και το έθιμο είναι ριζωμένο το ίδιο βαθιά στη σύγχρονη εποχή όπως και στους ειδωλολάτρες ή τους πρώτους Χριστιανούς. Ένας παλιός μύθος λέει ότι το γκι φύτρωσε για πρώτη φορά στις πατημασιές του Χριστού, όταν αυτός βάδιζε στη γη και τα αγκαθωτά φύλλα του αλλά και οι κόκκινοι καρποί του, συμβολίζουν τα μαρτύρια του Σωτήρα, λόγος για τον οποίο το γκι λέγεται και το «αγκάθι του Χριστού» σε πολλές γλώσσες της Βόρειας Ευρώπης. Πιθανότητα η σχέση με αυτούς τους μύθους ήταν ο λόγος που το γκι ονομάστηκε το "Άγιο Δέντρο", όπως αναφέρεται γενικότερα από τους παλιότερους συγγραφείς. Ο Πλίνιος το περιγράφει με το όνομα Ακουϊφόλιους Aquifolius (λατινική ονομασία) και πρόκειται για το ίδιο δέντρο που ο Θεόφραστος αποκαλούσε Κράταιγο, Crataegus (λατινική ονομασία) αλλά οι μεταγενέστεροι σχολιαστές διαφωνούν. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι αν το γκι φυτευτεί κοντά σε ένα σπίτι ή αγρόκτημα, διώχνει μακριά το δηλητήριο, το προστατεύει από τους κεραυνούς και τη μαγεία, ότι τα λουλούδια του κάνουν το νερό να παγώνει και το ξύλο του/ο κορμός του, αν το πετάξεις σε οποιοδήποτε ζώο ακόμα και χωρίς να το αγγίξει, έχει την ιδιότητα να κάνει τα ζώα να γυρίσουν πίσω και να ξαπλώσουν δίπλα του.
Ο ιξός O ιξός είναι μία από τις Χριστιανικές παραδόσεις που όμως είναι ειδωλολατρικής προέλευσης και δεν έχει κανένα Χριστιανικό συμβολισμό. Ο ιξός ανήκει στην οικογένεια των Βισκοειδών Viscaceae. Όλα τα είδη της οικογένειας αυτής είναι είτε παρασιτικά είτε ημι-παρασιτικά. Η λατινική λέξη viscus όπως και η ελληνική λέξη ιξός αναφέρονται στο σπερματική γλοιώδη υφή των καρπών του. Αυτές οι λέξεις συνδέονται με τις λέξεις vis και ισχύς, που σημαίνουν δύναμη. Όλα τα είδη Χριστουγεννιάτικου Ιξού είναι ημι-παρασιτικά, που σημαίνει ότι είναι μόνο εν μέρει παρασιτικά. Λαμβάνουν ένα μέρος των θρεπτικών συστατικών που χρειάζονται για την ανάπτυξή τους απομυζώντας με τις ρίζες τους τους χυμούς από τα κλαδιά ή τους κορμούς των δέντρων-«ξενιστών» στα οποία προσκολούνται και αναπτύσσονται, αλλά περιέχουν επίσης χλωροφύλλη και μπορούν να κάνουν φωτοσύνθεση για να παράγουν την τροφή τους. Οι παραδόσεις με το φιλί κάτω από τον ιξό προέρχονται από το Ρωμαϊκό εορτασμό τηςSaturnalia και πιστευόταν ότι το φιλί κάτω από τον ιξό προήγαγε τη γονιμότητα. Σε πολλούς άλλους πολιτισμούς, όπως οι Κέλτες και οι Σκανδιναβοί, πίστευαν ότι ο ιξός είχε μαγικές ιδιότητες. Κάτι που πιθανότατα προσέθετε στην γοητεία και το μυστήριο του φυτού είναι ο τρόπος εξάπλωσης/ πολλαπλασιασμού του. Οι καρποί που μοιάζουν με κερασάκια τρώγονται από τα πουλιά και οι σπόροι τους μπορούν να γονιμοποιηθούν μόνο αφού περάσουν από το πεπτικό σύστημα των πουλιών. Κάποιοι αναφέρουν ότι το αγγλικό όνομα του φυτού «mistletoe» προέρχεται από δύο παλιές Αγγλικές λέξεις "mistel" που σημαίνει κοπριά/κόπρανα ζώου και "tan" που σημαίνει κλαράκι. Στην πραγματικότητα όμως η προέλευση της λέξης mistelπαραμένει μυστήριο. Ο αυθεντικός χριστουγεννιάτικος ιξός είναι ο Viscum album, ένα είδος που απαντάται στην Ευρώπη και ζει παρασιτικά σε έναν μεγάλο αριθμό διαφορετικών ειδών δέντρων. Οι καρποί του είναι τα παραδοσιακά λευκά μπαλάκια που χαρακτηρίζουν τον ιξό και μπορεί να αναπτυχθεί σε ενός μεσαίου μεγέθους θάμνο.
Η σωστή ερμηνεία Στην Ελλάδα με την ονομασία γκι χαρακτηρίζουμε συνήθως όλα τα διακοσμητικά κλαδιά θάμνων και δέντρων που περιέχουν χρωματιστούς καρπούς και χρησιμοποιούνται στη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Το διακοσμητικό φυτό "ilex aquifolius" γνωστό και με την λαϊκή ονομασία αρκουδοπούρναρο, με τους σφαιρικούς κόκκινους καρπούς, στην πραγματικότητα είναι το "ΟΥ" (houx). Το φυτό "Viscum album" ο γνωστός ιξός είναι το πραγματικό "ΓΚΙ" (gui). Τα κλαδιά αυτών των φυτών μαζί με κλαδιά κουμαριάς (Arbutus unedo) και ρούσκου (Ruscus aculeatus και Ruscus hypoglossum) συγκαταλέγονται στα λεγόμενα γκι διακοσμητικά κλαδιά.
Ο σκανδιναβικός μύθος του γκι
Ο θεός της σκανδιναβικής μυθολογίας Μπαλντρ -δεύτερος γιος του Οντίν, γιος της αλήθειας και του φωτός- ήταν πολύ αγαπητός από τους άλλους θεούς. Η μητέρα του, η θεά Φριγκ, έβαλε τα πάντα "τη φωτιά και το νερό, το σίδερο και όλα τα μέταλλα, τις πέτρες και τη γη, τα δέντρα, τις αρρώστιες και τα δηλητήρια, και τα τετράποδα τέρατα, τα πουλιά και τα τρομερά πλάσματα" να ορκιστούν πως δεν θα πείραζαν τον Μπαλντρ. Και έτσι ο θεός έγινε άτρωτος. Όμως ο Λόκι ζήλεψε και έψαξε να βρει τι ήταν αυτό το ένα που θα σκότωνε τον Μπαλντρ. Έτσι έμαθε πως η Φριγκ είχε ξεχάσει να ορκίσει και το γκι -μικρό και ασήμαντο. Ένα μικρό βέλος από το μικρό φυτό σκότωσε τον Μπαλντρ. "Κάθε βέλος περνούσε πάνω από το κεφάλι του". Τα δάκρυα της Φριγκ έγιναν οι μικροί καρποί του γκι και διατάχθηκε "το γκι ποτέ ξανά να μην χρησιμοποιηθεί σαν όπλο και πως η θεά θα φιλούσε όποιον περνούσε από κάτω".
http://3otiko.blogspot.com/2012/12/blog-post_698.html
Πρωτοχρονιάτικα έθιμα και εδέσματα ανά τον κόσμο
Πολλές κουλτούρες καλωσορίζουν την νέα χρονιά με κάποιο συγκεκριμένο φαγητό που συμβολικά είναι το πρώτο πιάτο της νέας χρονιάς. Μέσα από το συγκεκριμένο πιάτο οι λαοί εκφράζουν τις ελπίδες τους για την χρονιά που ξεκινά. Aπό τόπο σε τόπο τα συστατικά, οι γεύσεις και οι παραδόσεις παρουσιάζουν διαφορές. Ας δούμε λοιπόν πως καλωσορίζουν τον νέο χρόνο σε διάφορα μέρη της γης. Δανία Οι Δανοί, όντας γνωστοί όχι τόσο στην μαγειρική τους όσο στην ζαχαροπλαστική τους, έχουν σαν παραδοσιακό πρωτοχρονιάτικο έδεσμα ένα γλύκισμα με το όνομαKransekage. Ένας πύργος 18 επιπέδων από αμυγδαλωτή ζύμη διακοσμημένος με γλάσο, σοκολάτα και αμύγδαλα. Το σχήμα του γλυκίσματος παραπέμπει στο κέρας της αφθονίας και υπόσχεται μια χρονιά με ευτυχία και οικονομική επιτυχία. Το γλύκισμα στολίζεται με σημαιάκια και σερβίρεται τα μεσάνυχτα μαζί με σαμπάνια. Νορβηγία Με το ίδιο γλύκισμα καλωσορίζουν τον νέο χρόνο και οι Νορβηγοί. Το δεύτερο μέρος του εθίμου περιλαμβάνει το εξής: αφού το γλυκό φαγωθεί τα πιάτα πετιούνται στην πόρτα φίλων, γειτόνων και συγγενών. Η συγκεκριμένη πράξη είναι εκδήλωση φιλίας και καλωσορίζεται από τους αποδέκτες. Ιταλία Με την αλλαγή του χρόνου στην Ιταλία σερβίρουν φακές. Το σχήμα τους που μοιάζει με νομίσματα, συμβολίζει την τύχη και την ευημερία. Το πιάτο συνήθως συνοδεύει cotechino, ένα πικάντικο χοιρινό λουκάνικο και zampone, ξεκοκκαλισμένο κομμάτι χοιρινού γεμισμένο με κιμά από λουκάνικα. Το χοιρινό συμβολίζει τον πλούτο της γης. Οι Ιταλοί προτιμούν το χοιρινό για το καλωσόρισμα του νέου χρόνου και για άλλον έναν λόγο: θεωρούν ότι επειδή ο χοίρος προχωράει ευθεία μπροστά όταν άλλα ζώα όπως οι κότες και οι αγελάδες κάνουν πίσω ή μένουν ακίνητα, ότι με αυτό τον τρόπο προκαλούν και ξεκινούν να αναζητούν τα καλά του νέου χρόνου. Στην Ιταλία επίσης, μετά την αλλαγή του χρόνου, πετούν παλιά πράγματα του σπιτιού από το παράθυρο σε μια συμβολική χειρονομία «πετάμε τα παλιά, κάνουμε χώρο για καινούργια». Ιαπωνία Τελειώνοντας ο παλιός χρόνος, στην Ιαπωνία ετοιμάζουν μια σούπα που ονομάζεται ozoni. Φτιάχνεται από bonito (ένα είδος ψαριού) και kombo (ένα είδος φυκιού) με Ιαπωνικό lime. Συνοδεύεται με omochi, ρύζι ατμού που σερβίρεται φορμαρισμένο και περασμένο από το γκριλ. Επίσης δεν λείπουν τα noodles που το μήκος τους συμβολίζουν την ελπίδα για μακροημέρευση. Το πρωτοχρονιάτικο Ιαπωνικό μενού ονομάζεται osechi ryori και περιλαμβάνει ακόμα φαγητά που συμβολίζουν την καλή σοδειά, την καλή υγεία, την ευτυχία, κτλ. Τυχερά χρώματα, όπως το κόκκινο, το λευκό και το κίτρινο, κυριαρχούν στην διακόσμηση των πιάτων: φέτες κόκκινου λευκού ψαριού, ροζ γαρίδες, αγγουράκι, σολομός και μανταρίνια δημιουργούν χρωματική πανδαισία. Το γεύμα προσφέρεται παραδοσιακά σε ένα ειδικό λακαρισμένο κουτί διακοσμημένο με κλαράκια πεύκου, άνθη δαμασκηνιάς ή φύλλα μπαμπού. Ωστόσο, επειδή η προετοιμασία του πρωτοχρονιάτικου κουτιού είναι πολύ χρονοβόρα, πολλές οικογένειες κρατούν τα παραδοσιακά κουτιά τους σαν οικογενειακά κειμήλια και αγοράζουν το πρωτοχρονιάτικο γεύμα τους από καταστήματα ή εστιατόρια. Φιλιππίνες Οι οικογένειες στις Φιλιππίνες ονομάζουν το πρωτοχρονιάτικο γεύμα Media Noche. Οι κύκλοι είναι το βασικό θέμα του γεύματος - συμβολίζοντας κι εδώ τα νομίσματα. Τροφές με κυκλικό σχήμα κυριαρχούν το πρώτο τραπέζι του χρόνου με κυρίαρχα τα φρούτα όπως σταφύλια, πορτοκάλια και πεπόνια και συμβολίζουν την καλή τύχη. Αν είναι δυνατό, προσπαθούν να έχουν 12 διαφορετικά είδη φρούτων στο τραπέζι - ένα για κάθε μήνα του χρόνου. Τα υπόλοιπα παραδοσιακά τους πιάτα περιλαμβάνουν noodles, ψητό χοιρινό και καραμελωμένα κέικ ρυζιού. Και πάντα φροντίζουν να αφήνουν λίγο φαγητό στο πιάτο τους καθώς θεωρούν κακό οιωνό να ξεκινήσει η νέα χρονιά με λαιμαργία. Ισπανία Ένα παραδοσιακό έθιμο των Ισπανών είναι να βάζουν στο στόμα τους 12 ρόγες σταφύλι –μια για κάθε χτύπημα του ρολογιού όταν αλλάζει ο χρόνος. Κάθε ρόγα συμβολίζει και μια ευχή για ευτυχία και καλή τύχη για κάθε μήνα του χρόνου που έρχεται. Το ίδιο έθιμο εμφανίζεται και σε άλλες λατινόφωνες χώρες με μικρές παραλλαγές: στην Πορτογαλία τρώνε 12 σταφίδες και στο Περού ένα σταφύλι με 13 ρόγες (12 για κάθε μήνα και ένα ακόμα για καλή ισορροπία). ΗΠΑ Hoppin’ John -ένα πιάτο με μαυρομάτικα φασόλια, ρύζι, χοιρινό, λαχανικά και μπαχαρικά- σερβίρεται στις Νότιες ΗΠΑ την πρωτοχρονιά. Το συγκεκριμένο πιάτο συνοδεύεται από ψωμί καλαμποκιού και χορταρικά, λαχανίδες, γογκύλια, σέσκουλα και λάχανο. Το παραδοσιακό αυτό γεύμα έχει τις ρίζες του στους σκλάβους της Καρολίνα και θεωρείται ότι θα φέρει στον καινούργιο χρόνο καλή τύχη. Μερικές φορές το γεύμα μαγειρεύεται μαζί με ένα νόμισμα. Σε όποιου το πιάτο τύχει το νόμισμα, είναι σύμβολο μεγαλύτερης καλοτυχίας.
http://delfinaki-sunset.blogspot.gr
Το χριστουγεννιάτικο έθιμο του γκι και Πρωτοχρονιάτικα εδέσματα!!!
Reviewed by Unknown
on
11:40
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου