Η ανεστραμμένη πραγματικότητα της Κρίσης

Του Ηλία Καραβόλια,

Εδώ και 3 χρόνια ζούμε μια απίστευτης σφοδρότητας αλλαγή στην οικονομική πραγματικότητα και φυσικά όχι μόνο στην Ελλάδα,όπως νόμιζαν πολλοί αφελείς όταν μπήκαμε στο Μνημόνιο. Διανύουμε διεθνώς μια περίοδο έντονης μετάλλαξης στην χρηματοπιστωτική βιομηχανία που αντικατοπτρίζεται κυρίως στα δημοσιονομικά μεγέθη, και φυσικά στην οικονομική καθημερινότητα. Τα παράγωγα μπήκαν στην ζωή του συνταξιούχου, χωρίς αυτός να το ξέρει. Τα κρατικά ομολογα έγιναν αφερέγγυο ενεχυρο, πίσω απο τα καταναλωτικά και τα στεγαστικά δάνεια του απλού πολίτη.Οι αλχημείες των χρηματοπιστωτικών μεγαθηρίων δημιούργησαν ένα ιδιότυπο swap μεταξύ κυβερνήσεων και
τραπεζών -πάντα ενεχυριάζοντας χρήμα, εισοδήματα ,συντάξεις και περιουσίες φορολογουμένων.Συνέπεια είναι αυτών των φαινομένων είναι μια να μεταλλάσσονται οι οικονομίες και σε επιπεδο παραγωγής, εμπορίου, κατανάλωσης. Έτσι λοιπόν,συγκρίσεις θεωρητικά ”όμοιων” εννοιών και κοινώς αποδεκτών ως προς το περιεχόμενο τους, δεν ισχύουν τόσο απλά. Τι θέλω να πώ: ναι μεν έχουμε το ίδιο νόμισμα πχ. εμείς και οι Γερμανοί,αλλά αυτό δεν συνεπάγεται οτι μπορούμε να συγκρινουμε εξ ίσου έυκολα τα δημοσιονομικά μας μεγέθη ή έννοιες ιδιαίτερου βάρους και αξιακού φορτίου, οπως η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα. Πέθανε πλέον εκείνη η οικονομική θεωρία που μετράει, σταθμίζει και ζυγίζει όμοιες έννοιες και μεγέθη σε ανόμοιες οικονομίες, σε διαφορετικές κοινωνίες, με διαφορετικά πολιτισμικά και κοινωνικά φορτία ή καταβολές. Ένας εργάτης στην Φρανκφούρτη σήμερα, δεν μπορεί να μοιάζει με τον Έλληνα εργάτη πχ. του 1963, δηλαδή πρό 50 ετών. Και αυτό γιατί το Κεφάλαιο, η Εργασία, λόγω της καινοτομίας, της τεχνολογίας, λόγω των φθηνών πιστώσεων και της πρόσβασης όλο και περισσότερων στο πιστωτικό σύστημα, συναντούν την προτεσταντική ηθική εργασίας των βορειοευρωπαιων και την μεσογειακή νοοτροπία των νοτίων( που δεν είναι πάντα η νοοτροπία της σπατάλης, της τεμπελιάς, του παρασιτισμού) .
Έκανα αυτές τις παρατηρήσεις διοτι πιστεύω ότι η οικονομική κρίση στην Ευρωζώνη δεν έχει μόνο το ”νόμισμα” σαν αιτία, αλλά αναμφίβολα είναι και αυτό ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος. Μπορεί οι αιτίες να ειναι βαθύτερες στρεβλώσεις στην οικονομική ιστορία μιας κοινωνίας αλλά σίγουρα η αφορμή της κρίσης είναι ,σε κάποιες οικονομίες, τα δημοσιονομικά χρέη και ελλείμματα. Σε κάποιες άλλες χώρες ,αφορμή είναι τα τραπεζικά (αρνητικά)μεγέθη. Στην Ελλάδα όμως μας κρύβουν συστηματικά ότι πάσχουμε και απο τα δύο.Και το κάνουν έξυπνα, μεθοδικά και πονηρά, έτσι που σχεδόν οι περισσότεροι να έχουν πιστέψει ότι δεν έχουμε τραπεζική κρίση. Λάθος, μέγα λάθος. Διότι στην χώρα μας δεν έπεσε μόνο έξω το σπαταλο και κομματικο Δημόσιο. Έπεσε έξω( και μάλιστα εντονότερα και κάνοντας περισσότερη ζημιά στην οικονομία) το ελληνικό τραπεζικό σύστημα που ”πίστωνε” ένα φαύλο ρουσφετολογικό και σπάταλο Δημόσιο, με δάνεια σε ΔΕΚΟ και κόμματα. Ένα τραπεζικό σύστημα που παράλληλα όμως έδινε οξυγόνο σε έναν άρρωστο και παρασιτικό ιδιωτικό τομέα. Διότι ουδείς εξ ημών το ομολογεί αυτό και όλοι μιλάμε για τον ”υγιή” και εύρωστο ιδιωτικό τομέα,που δήθεν είχαμε, πρό της κρίσης.
Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι πρέπει πάση θυσία απο δώ και μπρός να αποφύγουμε το σπάταλο κράτος παροχών και τις κρατικοποιήσεις,ώστε οι όποιες κομματικές διοικήσεις να μην μοιράζουν όσα θέλουν,σε όποιον θέλουν. Αλλά παρά αυτό το αναγκαίο, δεν πρέπει να αγνοούμε το μέγα ζητούμενο της συγκυρίας: πρέπει οπωσδήποτε να υποτιμηθεί το νόμισμα στο οποίο φορτωθήκαμε δημόσιο και ιδιωτικό χρέος(με δικό μας φταίξιμο στον μεγαλύτερο βαθμό) Πρέπει ή να ” πληθωρίσουμε” το χρέος με νέο νόμισμα, ή να υποτιμήσουμε αυτό που έχουμε στις τσέπες μας, για να ελαττωθεί το χρέος. Οι περικοπές, η λιτότητα, η δυνατότητα άυξησης της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας,εξαντλήθηκαν ως εργαλεία.Και πλέον φαίνεται ξέκαθαρα ότι δεν αποδίδουν. Εξακολουθούμε να συγχέουμε τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία,με τις περικοπες εισοδηματων σε δημοσιο και ιδιωτικό τομέα και την επιβολή φορολογίας,μέτρα που εφεραν πτώση της αγοραστικης δυναμης των καταναλωτών.Οι δανειστες και οι εγχωριοι κυβερνήτες δεν φαίνεται να γνώριζαν ποτέ το αρνητικό οριακό αποτέλεσμα της λιτότητας, δεν φαίνεται να έμαθαν ποτέ τί σημαίνει ”μακροχρόνια ύφεση” και πώς μια οικονομία μπορεί να μπεί βίαια και χωρίς αντοχές αναστροφής, σε καθοδικο σπιράλ. Ειδικά όταν αυτή βρίσκεται σε νομισματική ένωση, σε περιβάλλον ενιαίου νομίσματος, άρα μή ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής.
Δεν είναι δυνατον να επιμένουν κάποιοι ότι αυτός είναι ο μόνος δρόμος. Οτι δεν υπαρχει εναλλακτική οδός για την χώρα. Υπάρχει,και δεν είναι ” δραχμή και παροχές κομματικού κράτους”: λέγεται μαλακότερο ευρώ για τον υπερχρεωμένο Νότο και μεθοδική, συντεταγμένη, εποπτευόμενη και ταυτόχρονη επιστροφή( όλων ημών στον Νότο, απο Λισαβώνα μέχρι Κύπρο)στα εθνικά μας νομισματα, παράλληλα με μια προσωρινή μερική στάση πληρωμων. Διότι το εντελώς ανάποδο,δυστυχώς, φαίνεται να σχεδιαζουν μεθοδικά οι Γερμανοι και οι βορειοι συμμαχοι τους( δηλαδή μια προσωρινη,αλλά ουσιαστικά μόνιμη, παυση ρευστοτητας απο ΕΚΤ προς εμάς, μεχρι να γυρισουν αυτοί σε δικο τους ”ευρώ” ή μάρκο, ενδεχομενως) Δεν μπορώ να εξηγησω διαφορετικά το επιμονο αντι-αναπτυξιακο τους μένος. Τους ενδιαφέρει να μην ξαναχρειαστεί να ζητησουν απο τους λαους τους να μας δανεισουν,ωστε να διατηρησουν πλεονασματα για τις περιοδους υφεσης που ξέρουν ότι αργά ή γρήγορα θα ζήσουν και αυτοι.
Εχουμε εναλλακτική οδό, εχουμε τρόπο να απεμπλακουμε απο τον φαυλο κυκλο της ύφεσης. Δεν είναι δυνατον να πιστευουμε οτι θα διορθωθεί η κατασταση στο διεφθαρμενο δημοσιο και θα αυξηθει η παραγωγικοτητα, οταν οι μισθοι σε εφοριες,δικαστικους και σε άλλες νευραλγικές θέσεις,έχουν πέσει 50% ! Αυτό ακριβώς θα αυξήσει την διαφθορά, αυτό είναι κινητρο για παρανομίες και τεμπελιά! Έπρεπε να διωξουμε 150 ως 200 χιλ υπαλληλους νωρίς, πρό των μνημονίων. Όχι να μειώσουμε οριζόντια τις αποδοχές. Έπρεπε στον ιδιωτικό τομεά να ”εκκαθαριστούν” επιχειρήσεις( αεριτζιδικα μαγαζιά υπερχρεωμένα) όχι να σπειρουμε λουκέτα. Διότι χωρίς εισοδήματα, ο κόσμος δεν ψωνίζει, οι εταιρείες δεν τζιράρουν, το Κράτος δεν εισπράττει και η ανεργία καλπάζει. Αυτά δεν χρειάζονται διδακτορικές σπουδές στην οικονομική πολιτική, ούτε χρειάζεται να τα απορρίπτουμε επειδή είναι φωνές ακραίων πχ αριστερών ή κομμουνιστων. Αυτή είναι η πραγματικότητα στα Οικονομικά της Κρίσης, απ όπου και αν ακούγεται.
Σήμερα λοιπόν που έχουμε αυτή την αυτονόητη πλέον συνεχή ”τρύπα” καθε μηνα στο ισοζυγιο εσόδων/εξόδων παντού ( κυβερνηση, νοικοκυριά, τράπεζες, επιχειρήσεις) δεν υπαρχουν περιθωρια παραγωγικου/αναπτυξιακου θαυματος, δεν υπαρχουν αντοχες και καυσιμα ανάπτυξης. Πρέπει να διαγραψουμε χρεος( μεσω υποτιμησης ευρώ ή αλλαγης νομισματος) και οχι μονο εμείς . Θα είναι εξαιρετικά επικινδυνο αν δεν γίνει ταυτόχρονα για την υπερχρεωμένη νότια Ευρωζώνη.Και φυσικά, δεν πρέπει να ξαναδανειστούμε. Αν ”κοψουμε” χρήμα, αν εκδώσουμε νομισμα για κυκλοφορία εντός ελληνικής οικονομίας, τότε αυτό πρέπει να δράσει προσωρινά( και αναγκαστικά) ως ” πληθωριστικό” για εισοδήματα, τιμές, περιουσίες. Εκεί είναι που απαιτείται να ασκηθεί ”λεπτή” οικονομική πολιτική. Εκεί είναι που απαιτείται εποπτεία και ρύθμιση ωστε το τραπεζικό συστημα να μην ξαναφτιαξει φουσκες και φυσικά το Δημόσιο να μην ξαναφτιαξει ελλειμματα. Ακόμη και αν αυτό απαιτεί κρατικοποίηση τραπεζών. Διότι όσοι την δαιμονοποιούν ,επειδή θυμίζει σοβιετικές εποχές, μπορούν να μας εξηγήσουν γιατί δεν απέτρεψαν τις αναγκαστικές κρατικοποιήσεις που φαίνεται ότι θα γίνουν έστω και σε λίγες τράπεζες; Προφανώς,όσοι επικαλούνται το υγιές ιδιωτικό κεφάλαιο και το σπάταλο κομματικό δημόσιο, αγνοούν ότι υπάρχει και η άλλη πλευρά: ιδιώτες κακοδιαχειριστές και ικανοί δημόσιοι λειτουργοί. Η Οικονομία και η Κοινωνία, και όχι κατ ανάγκη οι Αγορές, θα εκκαθαρίσουν έστω και αργά, τόσο το Δημόσιο,όσο και τον ιδιωτικό τομέα….

http://thesecretrealtruth.blogspot.com