Η ιστορία της heavy metal

Η Heavy Μetal είναι μια μορφή μουσικής η οποία χαρακτηρίζεται από επιθετικούς ρυθμούς, υπερβολικά ενισχυμένα και παραμορφωμένα κιθαριστικά ακούσματα, μεγαλεπήβολους στίχους και δεξιοτεχνική ενορχήστρωση. Η Heavy Metal είναι μια εξέλιξη της Blues, της Blues Rock, της Rock και της Progressive Rock μουσικής. Προήλθε από τα Hard Rock συγκροτήματα τα οποία, μεταξύ του 1967 και του 1974, αφού πήραν την Blues και τη Rock δημιούργησαν μια διασταύρωση μουσικής με βαρύ ήχο επικεντρωμένο στην κιθάρα και τα τύμπανα. Η Heavy Metal έφτασε στο αποκορύφωμα της δημοτικότητάς της τη δεκαετία του 1980 όπου κατά τη διάρκειά της αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά τα διάφορα παρακλάδια της που γνωρίζουμε σήμερα. Αν και δεν έχει τόση μεγάλη εμπορική επιτυχία όση είχε τότε, η Heavy Metal σήμερα υποστηρίζεται ακόμα από ένα πολύ μεγάλο αριθμό οπαδών διεθνώς.

Από τον Λούη

Από την ακουστική στην ηλεκτρική κιθάρα
Η αμερικανική μουσική Blues υπήρξε πολύ δημοφιλής κι επιδραστική μεταξύ των πρώιμων Βρετανών rockers. Συγκροτήματα όπως οι Rolling Stones και οι Yardbirds ηχογράφησαν πολλά κλασικά Blues κομμάτια, αυξάνοντας την ταχύτητα του ρυθμού και χρησιμοποιώντας ηλεκτρική κιθάρα εκεί που αρχικά υπήρχε ακουστική. Αυτή η ενισχυμένη Blues μουσική προωθήθηκε από τον πνευματικό και καλλιτεχνικό πειραματισμό ο οποίος εξαπλώθηκε όταν οι μουσικοί άρχισαν να αξιοποιούν τις ευκαιρίες που τους δόθηκαν με την ηλεκτρικά ενισχυμένη κιθάρα, ώστε να παραχθεί ένας δυνατός και περισσότερο κακόφωνος ήχος. Εκεί που το Blues-Rock ύφος των drums δεν ήταν παρά απλά συρμένα κτυπήματα πάνω σε μικρά τύμπανα, οι drummers τώρα αρχίζουν να χρησιμοποιούν μια περισσότερο έντονη, ενισχυμένη και πολύπλοκη προσέγγιση ώστε να ταυτιστούν μαζί με τον συνεχώς αυξανόμενο δυνατό ήχο της κιθάρας. Παρομοίως, οι τραγουδιστές τροποποίησαν τις τεχνικές τους κι έδωσαν περισσότερη σημασία στην ενίσχυση, καταλήγοντας περισσότερο στυλιζαρισμένοι και δραματικοί. Η ταυτόχρονη πρόοδος στην ενίσχυση και την τεχνολογία της ηχογράφησης, βοήθησαν ώστε να γίνει περισσότερο αντιληπτή αυτή η «Heavy» προσέγγιση.

Η Heavy Metal, ως μορφή τέχνης, είναι κάτι περισσότερο από μουσική. Είναι τόσο ορατή, όσο είναι ακουστική.


Η καταγωγή της
Η καταγωγή του όρου Heavy Metal είναι αβέβαιη. Μια πρώτη χρήση του όρου έγινε από τον συγγραφέα William Burroughs. Στο μυθιστόρημά του «The soft machine» (1962) παρουσιάζει τον χαρακτήρα Uranian Willy, the heavy metal kid.
Η πρώτη χρήση του όρου σε στίχους τραγουδιού είναι τα λόγια «… heavy metal thunder» στο «Born to Be Wild» των Steppenwolf το 1968.

«I like the smoke and lightning
Heavy metal thunder
Racin’ with the wind
And the feelin’ that I’ m under»

Η λέξη «heavy», που σημαίνει βαρύς, σοβαρός, βαθύς, εισήλθε νωρίτερα στο λεξιλόγιο των ανεπίσημων διαλέκτων της εποχής και αναφορές στη heavy music ήταν ήδη κοινές.

Ενορχήστρωση
Η πιο συνηθισμένη σύσταση για ένα Heavy Metal συγκρότημα έχει ως εξής: Ένας drummer ο οποίος μερικές φορές χρησιμοποιεί ένα διπλό μπάσο-τύμπανο, ένας μπασίστας, δύο κιθαρίστες κι ένας τραγουδιστής ο οποίος σε κάποιες περιπτώσεις είναι και οργανίστας. Η κιθάρα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη μουσική Heavy Metal. Ενισχυμένες κιθάρες, νεωτεριστικά εφέ και ηλεκτρονικές επεξεργασίες χρησιμοποιούνται για να δώσουν πιο βαρύ ήχο. Το αποτέλεσμα είναι μια απλή, αλλά δυναμική επίδραση. Οι τραγουδιστές της Heavy Metal τραγουδούν με διάφορους τρόπους. Από μεσαία καθαρά φωνητικά σε ψηλά ουρλιαχτά και σε χαμηλά γρυλλίσματα. Η Black και Death Metal σκηνή τείνει να χρησιμοποιεί παραμορφωμένα και λαρυγγικά φωνητικά που ονομάζονται death grunts, δηλαδή γρυλλίσματα θανάτου, κάτι που είναι φανερό στους Death, συγκρότημα από τη Florida. Γενικά είναι δύσκολο να καταλάβουμε τα λόγια του τραγουδιστή. Συχνά το κείμενο είναι τόσο ακατέργαστο που δεν προφέρεται ξεκάθαρα. Αυτό φαίνεται στους Cannibal Corpse. Όμως υπάρχουν και κάποια συγκροτήματα που έχουν πολύ καλούς στίχους, οι οποίοι όμως επισκιάζονται από το γενικό ύφος του τραγουδιού.
Οι κιθαρίστες χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές για να αποκτήσουν εκπληκτικές ταχύτητες στο παίξιμο. Η Heavy Metal όμως δεν έχει όρια όσον αφορά το επίπεδο της χρήσης της κιθάρας και των drums. Το φινλανδικό κουαρτέτο εγχόρδων Apocalyptica δημιούργησε και παρουσίασε τη δική του εκδοχή στο συγκεκριμένο είδος. Είναι δύσκολο να τους βάλουμε σε κάποια κατηγορία, αλλά είναι φανερό ότι κλίνουν προς αυτή τη σκοτεινή μουσική πλευρά.


Θέματα
Η Heavy Metal, ως μορφή τέχνης, είναι κάτι περισσότερο από μουσική. Είναι τόσο ορατή, όσο είναι ακουστική. Τα εξώφυλλα των albums, αλλά και οι ζωντανές παραστάσεις είναι σχεδόν το ίδιο σημαντικά, όσον αφορά την παρουσίαση του υλικού, όσο και η ίδια η μουσική. Ενώ ένας πίνακας ζωγραφικής γίνεται κατανοητός οπτικά και μια μουσική συμφωνία ακουστικά, η εικόνα ενός Heavy Metal συγκροτήματος και το κοινό θέμα που ενώνει τη μουσική του, εκφράζεται στην καλλιτεχνία του album, στο στήσιμο της σκηνής και στην ατμόσφαιρα των στίχων, επιπρόσθετα από τον ήχο της μουσικής.
Τα θέματα της Heavy Metal είναι τυπικά περισσότερο σοβαρά παρά τα γενικά ξέγνοιαστα θέματα της Pop από τις δεκαετίες 1950, 1960 και 1970 κι έχουν στόχο τον πόλεμο, τον πυρηνικό αφανισμό, περιβαλλοντικά ζητήματα, πολιτική και θρησκευτική προπαγάνδα. To «War Pigs» των Black Sabbath, το «Killer of Giants» του Ozzy Osbourne και το «….And Justice for All» των Metallica είναι φανερά παραδείγματα.


Κλασική επιρροή
Η εναρμόνιση της κλασικής μουσικής με τη Heavy Metal, τυπικά περιλαμβάνει περισσότερες επιρροές από Bach και Paganini παρά από Mozart ή Franz List. O Ritchie Blackmore, κιθαρίστας των Deep Purple και των Rainbow, είχε πειραματιστεί με μουσικές φόρμες δανεισμένες από την κλασική μουσική, από την αρχή της δεκαετίας του 1970. Το Eruption, solo εγχείρημα του Edward Van Halen που κυκλοφόρησε στο πρώτο album των Van Halen το 1978, αποτελεί ένα σημαντικό σημείο στην ανάπτυξη της δεξιοτεχνίας στη Heavy Metal. Μετά τους Van Halen, η κλασική επίδραση στη metal κιθάρα κατά τη δεκαετία του 1980, αφορούσε το μοντέλο της ταχύτητας και της τεχνικής της μουσικής του δέκατου όγδοου αιώνα. Πραγματικά η Baroque εποχή της δυτικής καλλιτεχνικής μουσικής, συχνά ερμηνευόταν μέσα από ένα Gothic λεξιλόγιο. Για παράδειγμα, το Mr Crowley (1981) του Ozzy Osbourne και του κιθαρίστα Randy Rhoads, περιλαμβάνει εκκλησιαστικό όργανο και κιθαριστικά solos με Baroque έμπνευση ώστε να αποδώσει μια συγκεκριμένη διάθεση στους στίχους του Osbourne σχετικά με τον θρυλικό Aleister Crowley.

Καλλιτέχνες-κλειδιά
Αυτή η ανάλυση της ιστορίας της Heavy Metal, από τους προάγγελούς της τη δεκαετία του 1960 μέχρι την εξάπλωση των υποκατηγοριών της τα τέλη της δεκαετίας του 1980, μπορεί να συνοψιστεί μέσα από τους ακόλουθους καλλιτέχνες- κλειδιά από τρία κύρια κύματα συγκροτημάτων τα οποία κατά ένα μεγάλο βαθμό προήλθαν από τη Βρετανία.
1. Επιδραστικά Rock συγκροτήματα όπως οι Beatles, WHO, Rolling Stones τη δεκαετία του 1960.
2. Πρώιμα Heavy Metal συγκροτήματα όπως οι Led Zeppelin, Black Sabbath, Deep Purple στις αρχές και τα μέσα της δεκαετίας του 1970.
3. Το New Wave of British Heavy Metal με πετυχημένους πρωτοπόρους τους Iron Maiden και τους Judas Priest, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και αρχές της δεκαετίας του 1980.


Εξαιτίας της ηδονιστικής φύσης που προωθείται από τη μουσική και τα περιστασιακά αντιθρησκευτικά αισθήματα, η Heavy Metal σαν υποκουλτούρα έχει υποστεί καταδίωξη σε πολλές ισλαμικές χώρες.


Πολιτιστικός αντίκτυπος
Οι έντονες, αντιδραστικές απόψεις της Heavy Metal οδήγησαν σε προστριβή μεταξύ των οπαδών της και της συντηρητικής κοινωνίας πολλών χωρών. Εξαιτίας της ηδονιστικής φύσης που προωθείται από τη μουσική και τα περιστασιακά αντιθρησκευτικά αισθήματα, η Heavy Metal σαν υποκουλτούρα έχει υποστεί καταδίωξη σε πολλές ισλαμικές χώρες όπου ακόμα και να φορέσει κάποιος ένα απλό μαύρο t-shirt, θεωρείται αδίκημα το οποίο τιμωρείται με σύλληψη. Στην Ευρώπη και την Αμερική, η βάση των οπαδών της Heavy Metal αποτελείται αρχικά από νεαρούς λευκούς άντρες. Πολλοί από αυτούς ελκύονται από τους heavy metal αντικοινωνικούς εν τούτοις όμως φανταστικούς στίχους και ηχητικά δυνατούς ρυθμούς. Έτσι έχουμε την εικόνα του στερεότυπου έφηβου headbanger, με το διάστικτο πρόσωπο, να εκτονώνει τις επαναστατικές του ορμές ακούγοντας υπερβολικά δυνατή, μακάβρια μουσική.

Υποκατηγορίες και συγγενικά στιλ
Είναι αποδεδειγμένο ότι η Heavy Metal είναι κάπως δύσκολο να ταξινομηθεί. Κάποιοι οπαδοί και μουσικοί διατηρούν την ακλόνητη αρχή της κατηγορίας και της υποκατηγορίας. Άλλοι όμως απορρίπτουν την ταξινόμηση χαρακτηρίζοντάς την περιοριστική και αχρείαστη.
Η Heavy Metal είναι ο πρόγονος της Metal οικογένειας. Οικογένειας που αποτελείται από τις κατηγορίες Black Metal, Death Metal, Thrash Metal, Hair Metal και άλλες. Η Heavy Metal απορρέει κατευθείαν από την Blues και τη Rock, ενώ κάποιες υποκατηγορίες περιλαμβάνουν μια φανερή επιρροή από τη δυτική κλασική μουσική. Γι’ αυτό το λόγο, ακόμα και αν η κλασική Heavy Metal και η avant-garde Black Metal ανήκουν στην ίδια οικογένεια, έχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Η γνήσια Heavy Metal βασίζεται κυρίως στην Blues μουσική, με πεντατονικές μουσικές σκάλες και μια μπλουζίστικη ηχητική δομή. Η Black Metal και οι συναφείς της μορφές συχνά κλίνουν προς την κλασική μουσική, έστω και αν από το πρώτο άκουσμα δίνεται η εντύπωση ότι είναι μόνο παραμορφωμένες κιθαριστικές εκτελέσεις, πολύ γρήγορων κι επαναλαμβανόμενων μελωδιών.
Πάντως υπάρχουν πολυάριθμες υποκατηγορίες στη Heavy Metal τις οποίες θα μπορούσε να αναζητήσει και να μελετήσει κάποιος.

Heavy Metal μορφές έκφρασης

Υπάρχουν συγκεκριμένες κινήσεις του σώματος οι οποίες είναι διαδεδομένες σχεδόν σε ολόκληρο τον metal κόσμο και περιλαμβάνουν:

1. Headbanging
2. Moshing
3. Crowd surfing
4. Air guitar
5. Stage diving


Παρατσούκλια Heavy Metal οπαδών

1. Headbanger ή banger
2. Metalhead
3. Metaller
4. Mosher
5. Rocker
6. Hammer head
7. Thrasher (κυρίως για οπαδούς της Thrash Metal)
8. Hessian / Hesher


ΠΗΓΗ