Οι συσκευές GPS προκαλούν ατροφία στον εγκέφαλο;

Την ίδια ώρα που οι εγκέφαλοι των ταξιτζήδων του Λονδίνου – σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου – έχουν αναπτύξει περισσότερη φαιά ουσία (στην περιοχή του ιππόκαμπου), ώστε να θυμούνται πολυάριθμους δρόμους της πόλης τους, οι νευροεπιστήμονες ανησυχούν ότι στον κόσμο του GPS τα πράγματα δεν είναι το ίδιο ευοίωνα για τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Όπως ισχυρίζονται, από τη στιγμή που ένας οδηγός επιλέξει να καθοδηγείται αποκλειστικά από ένα ψηφιακό εργαλείο πλοήγησης, ο εγκέφαλός του ενδέχεται να ατροφήσει. Και επειδή κάποιες μελέτες έχουν συνδέσει την ατροφία του ιππόκαμπου με αυξημένο κίνδυνο για άνοια, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.


Λειψός προσανατολισμός

Η ικανότητα προσανατολισμού χωρίς βοηθητικά ηλεκτρονικά μέσα απαιτεί από τον εγκέφαλο να αξιοποιήσει όλα τα οπτικά ερεθίσματα του εξωτερικού χώρου εξασκώντας παράλληλα την ικανότητά του για απομνημόνευση τοποθεσιών, διαδρομών και κατευθύνσεων. Ο εγκέφαλός μας, με άλλα λόγια, φτιάχνει τον δικό του νοητικό χάρτη καταγράφοντας τις εμπειρίες μας, χρησιμοποιώντας παράλληλα και την έμφυτη αίσθηση του χώρου που διαθέτει. Με αυτόν ακριβώς τον από μνήμης χάρτη πορευόμαστε, όταν οδηγούμε, και χάρη σε αυτόν βρίσκουμε τη συντομότερη διαδρομή ή κάνουμε παρακάμψεις. Όταν όμως χρησιμοποιούμε το GPS, αυτό που κάνουμε είναι να ακούμε απλώς φωνητικές οδηγίες ή να ακολουθούμε ένα φως που αναβοσβήνει, αντί να παρατηρούμε από το παράθυρο τις περιοχές και τις διαδρομές που διανύουμε.

Δεκανίκι του εγκεφάλου

Ως αποτέλεσμα ενδέχεται να μην αναγνωρίζουμε καν τα μέρη από τα οποία έχουμε περάσει και να κινδυνεύουμε να χαθούμε χωρίς το πρόσθετο βοήθημα του πλοηγού. Επιπλέον, μια συσκευή GPS παρέχει ελλιπείς πληροφορίες για διαδρομές, στερημένες από το χωρικό πλαίσιο ολόκληρης της περιοχής, καθώς και τα σημεία εκείνα που βάζουμε συνήθως ως σημάδια όταν μπαίνουμε σε μια άγνωστη περιοχή.Παρακολουθώντας τις πληροφορίες του πλοηγού είναι σαν να προσπαθούμε να γνωρίσουμε ένα ολόκληρο μουσικό κομμάτι μέσα από λίγες νότες, εξηγεί η ψυχολόγος του Κέντρου Γνωσιακής Επιστήμης στο γερμανικό πανεπιστήμιο του Freiburg Julia Frankenstein. Όπως τόνισε στους New York Times, μπορεί μεν οι συσκευές GPS να εξοικονομούν χρόνο, όμως λειτουργούν τελικά ως δεκανίκι του εγκεφάλου.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο ηλεκτρονικός πλοηγός ενδέχεται να αποσπά επικίνδυνα την προσοχή του οδηγού: Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το 2009 βρετανική ασφαλιστική εταιρεία, 300.000 οδηγοί είχαν προκαλέσει ατυχήματα και συγκρούσεις λόγω παρακολούθησης του GPS.

ΠΗΓΗ