Στο προηγούμενο σημείωμα έγινε αναφορά στην «εξορία του Αλέξανδρου» από τον Φίλιππο, τον «καιρό της δυσμένειας». Τότε που η ευμένεια του Φιλίππου είχε στραφεί προς άλλες συζύγους (διαζευχθείσα και εξόριστη γαρ η Ολυμπιάδα) και άλλους (πιθανούς) διαδόχους, λίγο δε, πριν το θάνατο/φόνο του Βασιλιά Φιλίππου.
Υμνήθηκε δε η πίστη και η στήριξη του Πτολεμαίου προς τον Αλέξανδρο τον οποίο και ακολούθησε τα «σκοτεινά εκείνα δύσκολα χρόνια».
Στο παρόν σημείωμα θα δούμε την εκδοχή της «τοξικής προσβολής» (δηλητηρίασης με «αρσενικό») του Αλέξανδρου.
Και πάλι πρωταγωνιστής ο Πτολεμαίος. Ως βασικός του στρατηγός/σωματοφύλακας αλλά – πρωτίστως – υπεύθυνος για οτιδήποτε έτρωγε και έπινε ο Αλέξανδρος.
Σύμφωνα με το παρακάτω σκεπτικό, χωρίς τη δική του «συνδρομή», το δηλητήριο δεν θα μπορούσε επ’ ουδενί να βρει το δρόμο του για το ποτήρι του «καχύποπτου Στρατηλάτη». Ο οποίος είχε απόλυτη επίγνωση του πόσους εχθρούς είχε αποκτήσει με τα έργα του.
Πολεμικά και Πολιτειακά.
Έχτιζε ταχύτατα μια "πολυεθνική αυτοκρατορία" παραβιάζοντας διαρκώς την "Πρώτη Θέση" των Μακεδόνων. Εκ των οποίων είχε ήδη θανατώσει πολλούς. Κάτι που εξελίσσονταν ώρα την ώρα, κάθε μέρα, σε όλο και ταχύτερους ρυθμούς.
Αλλά όχι, το «παρασκήνιο» όλης αυτής της θανάσιμης προδοτικής ίντριγκας δεν θα το δούμε εδώ. Στο ποιοί άλλοι και κυρίως γιατί μεγάλο μέρος των Μακεδόνων Στρατηγών/Επιτελών του τον ήθελαν πάραυτα νεκρό θα αφιερώσουμε το επόμενο σημείωμα.
Όσον αφορά στην εκδοχή της «βιολογικής προσβολής» (εσκεμμένη μόλυνση του Αλέξανδρου με λοιμώδες νόσημα, πχ τύφο) αναπτύχθηκε σε παλαιότερο άρθροάλλου συγγραφέα.
Τα παρακάτω αποσπάσματα είναι από το εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Ο Μυστηριώδης θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου», του P. Doherty, εκδ. Ενάλιος, σ.295. Την προκλητικά αποσιωπημένη αυτή ιστορικά υπόθεση ο συγγραφέας την αναλύει σε βάθος με όρους (στην κυριολεξία) μιας εκπληκτικής "εγκληματολογικής ανάλυσης"...
«...Ο Πτολεμαίος θα πρέπει, επομένως, να διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ εκείνο το μοιραίο συμπόσιο της 29ης Μαΐου 323 π.Χ. Οι πηγές μας είναι πολύ συγκεκριμένες. Ο Αλέξανδρος είχε παραστεί σ’ ένα επίσημο συμπόσιο. Ήταν έτοιμος να αποσυρθεί, όταν τον κάλεσε ο Μήδιος σ’ έναν κώμο ή γλέντι.
Ο Πλούταρχος αφηγείται:
«...Μια ημέρα, αφού είχε παραθέσει ένα πλουσιοπάροχο γλέντι προς τιμήν του Νεάρχου, πήγε, όπως συνηθιζόταν, να κάνει ένα αναζωογονητικό λουτρό, ώστε μετά να αποσυρθεί για ανάπαυση. Στο μεταξύ, ήρθε ο Μήδιος και τον προσεκάλεσε να παραστεί σ’ ένα γλέντι και ο βασιλιάς δεν μπόρεσε να του χαλάσει το χατήρι...».
Ο Διόδωρος πάλι μας λέει ότι «τον ειδοποίησε ο Μήδιος ο Θεσσαλός, ένας από τους φίλους του να παραστεί σ’ ε΄ναν κώμο». Ο Αρριανός επαναλαμβάνει ουσιαστικά το ίδιο πράγμα. Η εντύπωση που δίνεται μέσα απ’ όλα αυτά τα κείμενα και επιβεβαιώνεται από τη «Φυλλάδα» στο Αλεξάνδρου Βίος, είναι πως η δεύτερη γιορτή είχε οργανωθεί σαν έκπληξη από τους Εταίρους του, μια πρόσκληση που ο Αλέξανδρος δεν μπορούσε να απορρίψει, δεδομένης της ταραγμένης ψυχολογικής του κατάστασης και της αδυναμίας του για το κρασί.
Γνωρίζοντας ωστόσο την εμμονή του βασιλιά, την καχυποψία του, τις δεισιδαιμονίες και τους φόβους του, θα πρέπει να ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός για κάποια ύποπτη κίνηση. Το συμπόσιο αυτό θα πρέπει να το δούμε μέσα στο γενικότερο κλίμα των οιωνών και των φόβων του Αλέξανδρου, τις επαναλαμβανόμενες θυσίες του για να εξευμενίσει τους θεούς.
Θα πρέπει σίγουρα να ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικός με ανθρώπους σαν τον υποτιθέμενο οινοχόο του, τον Ιόλαο, για τον πατέρα του οποίου (σημ. Αντίπατρος, Διοικητής Μακεδονίας/Ελλάδας) είχε τις υποψίες του, ενώ πρόσφατα είχε χειροδικήσει εναντίον του αδελφού του, Κασσάνδρου.
Ο Πτολεμαίος ήταν άλλη περίπτωση, ο πιστός διοικητής, υπηρέτης και δοκιμαστής του βασιλιά, ο οποίος αποφάσισε πισώπλατα να εξοντώσει τον Αλέξανδρο,προτού στραφεί εκείνος εναντίον του. Και το κυριότερο, ο Μήδιος ποτέ δεν θα διοργάνωνε ένα τέτοιο συμπόσιο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του υπηρέτη και δοκιμαστή του βασιλιά, του στρατηγού Πτολεμαίου, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια του Αλέξανδρου.
Η γιορτή δεν αποκλείεται μάλιστα να ήταν ιδέα του Πτολεμαίου, η εποχή ήταν η καταλληλότερη και τα πράγματα έπρεπε να προσχωρήσουν το συντομότερο βάσει σχεδίου.
Ο Πτολεμαίος έβαλε από τη μεριά του λίγες ακόμη δραματικές πινελιές, φροντίζοντας να είναι παρών εκείνο το βράδυ και ο Πρωτεύς ο μέθυσος, ανιψιός του Κλείτου (σημ. που είχε σφαγιαστεί από τον Αλέξανδρο σε ένα άλλο μεθύσι)...
Ο Πτολεμαίος, υπεύθυνος τροφοδοσίας και δοκιμαστής του βασιλιά, θα πρέπει να βρισκόταν κάπου εκεί κοντά, αν και ο ίδιος δεν αναφέρει τίποτα τέτοιο στα απομνημονεύματά του.
Μάλιστα, αν κρίνουμε απ’ όσα λένε οι Βασίλειες Εφημερίδες, δημιουργείται η εντύπωση πως, όταν ο βασιλιάς αρρώστησε και πέθανε, ο Πτολεμαίος δεν ήταν πουθενά εκεί γύρω. Έχοντας υπ’ όψιν μας το ρόλο και τη θέση του Πτολεμαίου, κάτι τέτοιο είναι λίγο απίθανο.
Για του λόγου το αληθές, ο Ιουστίνος (σημ. αρχ. Συγγραφέας της εποχής) λέει ότι προσεκλήθη ο Αλέξανδρος και κάποιος «εταίρος» ή «ακόλουθος».
Αν ο βασιλιάς είχε τέτοιες εμμονές με το θέμα της ασφάλειάς του και αν ο Πτολεμαίος ήταν ο προσωπικός του σωματοφύλακας και «προγεύστης», τότε ο μυστηριώδης αυτός ακόλουθος ή «εταίρος» δεν μπορεί να ήταν άλλος από τον Πτολεμαίο, ο οποίος θα τον είχε παροτρύνει, φυσικά, να αποδεχθεί την πρόσκληση.
Ήταν όλοι έτοιμοι και το σχέδιο θα περνούσε τώρα στην φάση της εκτέλεσης.
Ο Πρωτεύς ήταν γερό ποτήρι, τα κρασοπότηρα άδειαζαν και ξαναγέμιζαν και ο Πτολεμαίος χρησιμοποίησε τη θέση-κλειδί που είχε, τη στενή του σχέση με τον βασιλιά για να ρίξει στο ποτό του το μοιραίο φαρμάκι: το αρσενικό.
Το φαρμάκι που χρησιμοποιήθηκε ήταν το αρσενικό, το οποίο ήταν πολύ γνωστό στους αρχαίους και αρκετά διαδεδομένο στις ανατολικές επαρχίες της περσικής αυτοκρατορίας, όπως στο Παντζάμπ, μια περιοχή που είχε καταληφθεί πρόσφατα από τον στρατό του Αλεξάνδρου και μάλιστα εκεί το θεωρούσαν αποτελεσματικό αφροδισιακό.
Ο Στράβων, στο δέκατο πέμπτο βιβλίο του, μνημονεύοντας τον Ονησίκρατο, αναφέρει ότι στην Καρμανία, την ανατολική επαρχία, όπου επέστρεψε ο Αλέξανδρος μετά την εκστρατεία στην Ινδία, υπήρχαν δύο λόφοι, οι ένας από αλάτι κι ο άλλος από αρσενικό.
Τα συμπτώματα δηλητηρίασης από αρσενικό είναι δυνατοί πόνοι, οργανικό σοκ, έντονες ενοχλήσεις, υπερβολικό αίσθημα δίψας και δερματικοί ερεθισμοί.
Οι δυνατοί πόνοι αρχίζουν συνήθως μέσα σε μια ώρα, πράγμα που διαλύει τον οργανισμό.
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος εκδηλώνει αυτά τα συγκεκριμένα συμπτώματα στο συμπόσιο του Μηδίου:
«...γεμίζοντας ένα μεγάλο κρασοπότηρο, το κατέβασε μονορούφι. Την ίδια στιγμή ούρλιαξε λες και τον έπιασε ένας σουβλερός πόνος [κατά την εκτίμησή μου, αποτέλεσμα του αρσενικού που μόλις είχε πάρει] και συνοδεία των φίλων του οδηγήθηκε από το χέρι στα διαμερίσματά του...»
Ο Πλούταρχος αναφέρει τα ίδια συμπτώματα, μόνο που δεν τα αποδέχεται. Ο Αρριανός, πιο επιφυλακτικός, αναφέρει αυτήν την αντίδραση σαν να τη μεταφέρει από κάποια άγνωστη πηγή, προφανώς την ίδια με αυτήν του Διοδώρου, «μόλις άδειασε το ποτήρι του, ένιωσε έναν σουβλερό πόνο και αναγκάσθηκε να αποχωρήσει από τη γιορτή».
Οξεία δηλητηρίαση από αρσενικό οδηγεί σε θάνατο μέσα σε λίγες ώρες. Μία από τις πρακτικές που συνιστώνται για την αντιμετώπιση δηλητηρίασης από αρσενικό είναι η πρόκληση εμέτου ή η πλύση στομάχου.
Η κατανάλωση άφθονου νερού βοηθά επίσης τα νεφρά να αποβάλουν το δηλητήριο, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις το αρσενικό επιφέρει σίγουρο θάνατο.
Κάνοντας εμετό (οι έντονες ενοχλήσεις) μετά το κρασί που ήπιε, ο Αλέξανδρος θα πρέπει να αισθάνθηκε προς στιγμήν κάπως καλύτερα κι αυτό ίσως να έκανε τα αρχικά έντονα συμπτώματα πιο ήπια, όπως λένε και οι γιατροί.
Ο Μπλάιθ, στην πολύ αναλυτική μελέτη του περί δηλητηρίων, παραθέτει τα συμπτώματα δηλητηρίασης από αρσενικό, «...η γλώσσα πρήζεται, υπάρχει έντονο αίσθημα δίψας [...] ενώ κατά κανόνα παρατηρούνται και πόνοι [...] σε όλη την κοιλιακή χώρα...».
Ο Μπλάιθ συνεχίζει πιο κάτω, λέγοντας ότι μια μονή δόση αρσενικού ίσως να μην επιφέρει αμέσως θάνατο, αλλά σαν πρώτο στάδιο εκδηλώνεται μια παρατεταμένη και θανατηφόρα ασθένεια.
«...Μια δόση τριοξειδίου του αρσενικού μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη και θανατηφόρα ασθένεια, με γνωστότερο παράδειγμα στα ιατρικά πρακτικά εκείνο της απόπειρας αυτοκτονίας του Δούκα Ντε Πρασλέν, ο οποίος αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει, λαμβάνοντας μια δόση τριοξειδίου του αρσενικού την Τετάρτη 18 Αυγούστου 1847. Η ακριβής ώρα αυτής της ενέργειας δεν μπορεί να εξακριβωθεί, αλλά τα πρώτα συμπτώματα άρχισαν να εκδηλώνονται στις 10 μμ. Προηγήθηκαν τα γνωστά σημάδια εμέτου, ενώ την επόμενη ημέρα παρουσίασε διάρροια, λιποθυμία και εξαιρετικά αδύναμο σφυγμό.
Την Παρασκευή παρατηρήθηκε παροδική ύφεση αυτών των συμπτωμάτων, ενώ παράλληλα τα άκρα του ήταν πολύ παγωμένα, η καρδιά του λειτουργούσε διακεκομμένα και άτονα και υπήρχε μια γενική κατάρρευση. Το Σάββατο παρουσίασε ελαφρύ πυρετό, χωρίς πόνους ή ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα, εμέτους ή διάρροια. Εκείνη την ημέρα δεν υπήρξε διούρηση. Την Κυριακή ο ασθενής παραπονέθηκε για έντονο πρήξημο στον λαιμό και η κατάποση γινόταν με δυσκολία. Το αίσθημα δίψας ήταν έντονο, η γλώσσα κατακόκκινη, όπως και ο βλεννογόνος στο στόμα και στον φάρυγγα και ο ασθενής είχε ένα αίσθημα καούρας από το στόμα ως τον πρωκτό.
Πονούσε και ήταν πρησμένος στην κοιλιακή χώρα, το δέρμα του έκαιγε υπερβολικά, ο σφυγμός του ήταν γρήγορος και ασταθής – άλλοτε δυνατός κι άλλοτε αδύναμος – το έντερο έπρεπε να ανακουφίζεται με ενέσεις, η ποσότητα των ούρων ήταν πολύ μικρή. Το βράδυ δεν μπορούσε να κοιμηθεί καθόλου.
Ο δούκας άφησε την τελευταία του πνοή στις 4.35 πμ την Τρίτη 24 του μηνός, έκτη ημέρα από τότε που αρρώστησε. Είχε διαύγεια πνεύματος μέχρι τα τελευταία του. Καθώς πλησίαζε το τέλος, η αναπνοή του γινόταν όλο και πιο στενάχωρη, το σώμα του είχε παγώσει ολόκληρο και είχε ταχυπαλμία...».
Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του Αλέξανδρου, άλλωστε ούτε και ο δούκας πέθανε αμέσως – η ασθένειά του κράτησε συνολικά έξι ημέρες, ενώ στην περίπτωση του Αλεξάνδρου κράτησε λίγο περισσότερο. Βέβαια, η καλή φυσική κατάσταση του Μεγάλου Κατακτητή, οι εμετοί και το κρασί μπορεί να τον κράτησαν στη ζωή περισσότερο, αλλά το κακό είχε γίνει.
Το αρσενικό το βρίσκει κανείς σε πολλές μορφές, λιγότερο ή περισσότερο ισχυρές. Δια του εμέτου το στομάχι καθαρίζει κι αυτό εξηγεί γιατί διαβάζουμε στις Βασιλείους Εφημερίδες ότι ο Αλέξανδρος συνήλθε – όπως είχε γίνει και με τον Ηφαιστίωνα.
Οι Βασίλειες Εφημερίδες, όμως, αναφέρουν παρακάτω ότι ο βασιλιάς κατανάλωσε κι άλλο φαγητό – όπως είχε κάνει και ο Ηφαιστίων – και μετά χειροτέρευσε. Ο Πτολεμαίος, ως υπεύθυνος τροφοδοσίας και δοκιμαστής του βασιλιά, θα πρέπει να ήταν υπεύθυνος για το φαγητό του. Η ανίχνευση αρσενικού στα συμπτώματα που προηγήθηκαν από τον πρόωρο θάνατο του Αλέξανδρου επιβεβαιώνεται από ακόμη πιο αδιάσειστα στοιχεία.
Μέχρι και τον 11ο αιώνα, το αρσενικό ήταν το πιο ισχυρό όπλο που είχαν στα χέρια τους οι επίδοξοι δολοφόνοι.
Αντίθετα με τον ελλέβορο, ο οποίος έχει πολύ πικρή γεύση και κτυπάει γρήγορα στην καρδιά, το αρσενικό μπορεί να μην ανακαλυφθεί αμέσως, ενώ τα συμπτώματα που προκαλεί δεν διαφέρουν απ’ αυτά της ελονοσίας ή της χολέρας.
Η δίψα του Αλεξάνδρου, η επιθυμία του να βρίσκεται συνεχώς μέσα στο λουτρό αποτελούν επι πλέον ενδείξεις. Μόνο που το αρσενικό έχει ένα μεγάλο κακό κι αυτό εξηγεί τις πολλές εκταφές που γίνονταν στα τέλη του δεκάτου ενάτου και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς αναστέλλει σημαντικά την αποσύνθεση του σώματος του νεκρού.
Δύο πηγές, ο Πλούταρχος και ο Κόϊντος Κούρτιος, αναφέρουν συγκεκριμένα ότι έτσι συνέβη και με το σώμα του Αλεξάνδρου κι αυτό παρά τον έντονο καύσωνα του βαβυλώνιου θέρους. Όπως εξηγεί ο Μπλάϊθ:
«...Συχνά παρατηρείται μια αξιοπερίεργη διατήρηση του σώματος του νεκρού. Όταν συμβεί κάτι τέτοιο, είναι πολύ ύποπτο, ιδίως αν το σώμα ήταν εκτεθειμένο σε τέτοιες συνθήκες, όπου φυσιολογικά θα έπρεπε να είχε αποσυντεθεί γρήγορα. Στην περίφημη υπόθεση του Ευρωπαίου φαρμακοποιού Σπάϊχερτ (1876), το σώμα της συζύγου του Σπάϊχερτ ξεθάφτηκε ένδεκα μήνες μετά το θάνατό της. Κι ενώ το φέρετρο έπλεε σε μια λίμνη νερού, το γυναικείο σώμα ήταν σαν της μούμιας. Κι αυτό γιατί τα όργανα του σώματος περιείχαν αρσενικό, ενώ το χώμα του περιβόλου της εκκλησίας δεν πειρείχε κάτι τέτοιο. Ο κ. Π. Κοξ, δικηγόρος υπεράσπισης, δεν μπορούσε να εξηγήσει αλλιώς πως μπορεί να είχε διατηρηθεί έτσι το σώμα, κάτω από τέτοιες συνθήκες, παρά μόνον αν είχε γίνει χρήση αρσενικού. Και αυτό το στοιχείο, μαζί με άλλα, ήταν σημαντικό, για να καταδικαστεί ο Σπάϊχερτ...»
Ο Πτολεμαίος όχι μόνον κατάφερε να δηλητηριάσει τον Μεγάλο Κατακτητή αλλά και να έχει τον έλεγχο την επόμενη ημέρα – ως φύλακας της βασιλικής κάμαρας και επίσημος δοκιμαστής και υπηρέτης του.
Στο τελευταίο στάδιο της ασθένειάς του ο Αλέξανδρος είχε εκλάμψεις και έκανε διάφορες κινήσεις για το θέμα της διαδοχής, όπως να χρίσει τον Περδίκκα διάδοχό του και να του παραδώσει το επίσημο δαχτυλίδι του.
Κι όμως, όλες οι πηγές ανεξαιρέτως τονίζουν ότι στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας του βασιλιά ήταν αυστηρός ο έλεγχος στη βασιλική κάμαρα και απαγορευόταν η είσοδος στους περισσότερους.
Όσο για τους γιατρούς, ειδοποιήθηκαν, αλλά τα είχαν χαμένα με τα συμπτώματα του αρρώστου. Δεν είναι ν’ απορεί κανείς καθόλου: μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, όπως στην πολύκροτη υπόθεση αρσενικού Μέϊμπρικ στα 1880, συχνά παραπλανούσαν τους γιατρούς, για να μην ανακαλύψουν το πραγματικό αίτιο της ασθένειας του θύματος που είχε δηλητηριασθεί με αρσενικό.
Εξ’ άλλου, τα χέρια των γιατρών του Αλεξάνδρου ήταν «δεμένα» μετά το άσχημο τέλος του άτυχου συναδέλφου τους, του γιατρού Γλαύκα, ο οποίος σταυρώθηκε μετά τον ξαφνικό και αναπάντεχο θάνατο του Ηφαιστίωνα, έναν χρόνο πριν.
Οι γιατροί δεν ήταν διατεθειμένοι να παρέμβουν, από φόβο μήπως επιδεινωνόταν έτσι η κατάσταση του Αλεξάνδρου κι έριχναν σ’ αυτούς την ευθύνη.
Ο Πτολεμαίος κινούσε τα νήματα και μόνον προς το τέλος ενημερώθηκαν για τις εξελίξεις στρατιώτες και βαθμοφόροι και τους άφησαν να μπουν στο δωμάτιο του ετοιμοθάνατου βασιλιά, αλλά τότε ήταν πια πολύ αργά.
Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι ο Ιουστίνος αναφέρει τις υποψίες που είχαν απλοί στρατιώτες και βαθμοφόροι περί «συνωμοσίας», ενώ όλες οι πηγές περιγράφουν μια κατάσταση γενικής αναταραχής στον στρατό....
...Ο Πτολεμαίος, όπως ο Ιάγος, εξακολουθούσε να είναι ο πιστός στρατηγός, ο πειθήνιος υφιστάμενος που «μπορεί να είναι μ’ ένα χαμόγελο στα χείλη και ωστόσο να είναι κάθαρμα»....
...Η σιωπή του Πτολεμαίου στη διάρκεια αυτής της τόσο σημαντικής περιόδου για τη ζωή του, πόσο μάλλον για τη ζωή του αρχηγού του, είναι αποκαλυπτικότατη.
Εξ’ άλλου τον Πτολεμαίο τον απασχολούσε περισσότερο τι θα γινόταν μετά.
Από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι ο Αλέξανδρος, καθώς αργόσβηνε, υποψιαζόταν ότι είχε πέσει θύμα συνωμοσίας, αν και τα πολυσυζητημένα τελευταία λόγια του ότι άφηνε την αυτοκρατορία του «στον κράτιστο» ή «στον πιο άξιο», όπως και το σχόλιό του ότι «το επιτελείο του θα ετοίμαζε προς τιμήν του τις πιο λαμπρές επικήδειες τελετές», θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως ένα είδος σαρδόνιας αναφοράς στο γεγονός ότι ο Αλέξανδρος είχε προβλέψει ότι το ζήτημα της διαδοχής του θα κατέληγε σε αιματοχυσία...».
Μερικές επισημάνσεις και σκέψεις....
Εγώ θα πρόσθετα πως ο Αλέξανδρος δεν ήταν ηλίθιος. Κάθε άλλο. Οποιοσδήποτε θα μπορούσε να την πατήσει, να γελαστεί από την προδοσία των ίδιων των «αμυντόρων» του, των επιτελών του.
Είναι αδύνατον όμως να μην κατάλαβε πως «δηλητηριάστηκε».
Επίσης, όπως αναφέρει πιο πάνω και ο ίδιος ο συγγραφέας, το "αρσενικό" ήταν γνωστό δηλητήριο στον αρχαίο κόσμο...ιδίως στην Περσική/ασιατική/Ινδική Ανατολή.
Άρα, ήταν (λογικά πρέπει να ήταν) απολύτως και με λεπτομέρεια γνωστά ΚΑΙ τα συμπτώματα.
Και όπου υπάρχει "γνωστό δηλητήριο και συμπτώματα" υπάρχουν και "αντίδοτα".
Να μην ξεχνάμε πως στην εισβολή στην Ινδία, τραυματίστηκε με δηλητηριασμένο βέλος ο ίδιος ο Πτολεμαίος και "με αντίδοτα" που τον προμήθευσαν οι "ειδήμονες της περιοχής" τον θεράπευσε ο ίδιος ο Αλέξανδρος (που είχε αρκετά ικανοποιητική ιατρική εκπαίδευση από τα νεανικά του χρόνια και δουλεμένη στη συνέχεια με επιμέλεια. Ιδίως στα δηλητήρια. Άρα, είχε και προσωπική (διαγνωστική) άποψη περί του "τι συνέβη" και σε αυτόν αλλά και στον Ηφαιστίωνα ένα χρόνο πριν με ΤΑ ΙΔΙΑ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ)...
Συνεπώς, ήταν μια "γενικευμένη συνωμοσία" της Αυλής του Αλεξάνδρου.
Και μάλιστα πολύ πολύ "χοντροκομμένα συγκεκαλυμμένη", τόσο που προκαλεί την νοημοσύνη.
Μια συγκάλυψη που κράτησε (και κρατάει) αιώνες.
Κι αφού είχε διαύγεια για δέκα μέρες και δεν «έφυγε» αιφνίδια, είναι επιεικώς παράδοξο το πως δεν όρισε ποιός θα είναι ο διάδοχός του (από τα παιδιά του) και ποιός – αντίστοιχα – θα ήταν ο Προστάτης του Θρόνου ως την ενηλικίωσή τους.
Ένας μόνον τρόπος υπάρχει να εξηγηθεί αυτό.
Ο Αλέξανδρος λοιπόν κατάλαβε ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ πως δηλητηριάστηκε.
Κατάλαβε συνεπώς ότι και η οικογένειά του κινδύνευε. Πως δεν υπήρχε τρόπος να την προστατέψει. Ούτε αυτήν, ούτε και το Θρόνο.
Κατάλαβε πως δεν υπήρχε τρόπος ούτε καν μήνυμα να στείλει για να προειδοποιήσει την Ολυμπιάδα να λάβει έκτακτα και αυστηρά μέτρα ασφαλείας.
Δεν μπορούσε να εμπιστευθεί κανέναν.
Εάν καταλάβαιναν πως "κατάλαβε" το πιο πιθανό ήταν να βρεθεί με ένα ξίφος στην καρδιά.
Η υψηλή στρατηγική του διάνοια λοιπόν - ακόμη κι εν μέσω αφόρητων πόνων - συνέλαβε τον ΜΟΝΟ τρόπο που είχε εκείνη τη στιγμή να «υπεραμυνθεί» έστω και μετά θάνατον.
Έπρεπε να διατηρήσει την "αυτοκρατορική του εν δυνάμει Ισχύ" μέχρι τέλους και να την "μετουσιώσει όλη σε μια τελευταία εντολή" που κανείς δεν θα μπορούσε ή δεν θα τολμούσε να "παραβιάσει".
Να παίξει δηλαδή το "παιγνίδι" τους παριστάνοντας πως "δεν είχε καταλάβει τίποτα".
Με την "ασυνήθιστη ιστορικά" εντολή το Δαχτυλίδι να πάει «τω κρατίστω».
Τουτέστιν, ο μόνος τρόπος να αναδειχθεί ο «κράτιστος» (ο ισχυρότερος) θα ήταν ο πόλεμος μεταξύ τους.
Δηλαδή, η αλληλοεξόντωση.
Άρα, θα είχαν συμφέρον να πάρουν την οικογένειά του με το μέρος τους για ν’ αυξήσουν τους "πόντους του" ο καθένας.
Θα είχαν λοιπόν κίνητρο και συμφέρον να τους κρατήσουν ζωντανούς.
Μέσα απ’ αυτή την κατάσταση σύγχυσης, ίσως κατόρθωνε – έστω και μετά θάνατον – να δώσει στην Ολυμπιάδα τον απαραίτητο χρόνο να «χτίσει και να εδραιώσει την ισχύ της».
Διασφαλίζοντας έτσι την Διαδοχή του Αλεξάνδρου από την γενιά του.
Κάτι που δεν λειτούργησε βεβαίως. Ή μάλλον, λειτούργησε "εν μέρει", τους κράτησε στη ζωή για ένα χρονικό διάστημα αλλά που δεν κατόρθωσαν να το εκμεταλλευθούν για να "επικρατήσουν" των ισχυρών αντιπάλων τους.
Οι λυσσαλέοι πόλεμοι των Επιγόνων στάθηκαν η λαιμητόμος της Γενιάς του Αλέξανδρου....
Υμνήθηκε δε η πίστη και η στήριξη του Πτολεμαίου προς τον Αλέξανδρο τον οποίο και ακολούθησε τα «σκοτεινά εκείνα δύσκολα χρόνια».
Στο παρόν σημείωμα θα δούμε την εκδοχή της «τοξικής προσβολής» (δηλητηρίασης με «αρσενικό») του Αλέξανδρου.
Και πάλι πρωταγωνιστής ο Πτολεμαίος. Ως βασικός του στρατηγός/σωματοφύλακας αλλά – πρωτίστως – υπεύθυνος για οτιδήποτε έτρωγε και έπινε ο Αλέξανδρος.
Σύμφωνα με το παρακάτω σκεπτικό, χωρίς τη δική του «συνδρομή», το δηλητήριο δεν θα μπορούσε επ’ ουδενί να βρει το δρόμο του για το ποτήρι του «καχύποπτου Στρατηλάτη». Ο οποίος είχε απόλυτη επίγνωση του πόσους εχθρούς είχε αποκτήσει με τα έργα του.
Πολεμικά και Πολιτειακά.
Έχτιζε ταχύτατα μια "πολυεθνική αυτοκρατορία" παραβιάζοντας διαρκώς την "Πρώτη Θέση" των Μακεδόνων. Εκ των οποίων είχε ήδη θανατώσει πολλούς. Κάτι που εξελίσσονταν ώρα την ώρα, κάθε μέρα, σε όλο και ταχύτερους ρυθμούς.
Αλλά όχι, το «παρασκήνιο» όλης αυτής της θανάσιμης προδοτικής ίντριγκας δεν θα το δούμε εδώ. Στο ποιοί άλλοι και κυρίως γιατί μεγάλο μέρος των Μακεδόνων Στρατηγών/Επιτελών του τον ήθελαν πάραυτα νεκρό θα αφιερώσουμε το επόμενο σημείωμα.
Όσον αφορά στην εκδοχή της «βιολογικής προσβολής» (εσκεμμένη μόλυνση του Αλέξανδρου με λοιμώδες νόσημα, πχ τύφο) αναπτύχθηκε σε παλαιότερο άρθροάλλου συγγραφέα.
Τα παρακάτω αποσπάσματα είναι από το εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Ο Μυστηριώδης θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου», του P. Doherty, εκδ. Ενάλιος, σ.295. Την προκλητικά αποσιωπημένη αυτή ιστορικά υπόθεση ο συγγραφέας την αναλύει σε βάθος με όρους (στην κυριολεξία) μιας εκπληκτικής "εγκληματολογικής ανάλυσης"...
«...Ο Πτολεμαίος θα πρέπει, επομένως, να διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ εκείνο το μοιραίο συμπόσιο της 29ης Μαΐου 323 π.Χ. Οι πηγές μας είναι πολύ συγκεκριμένες. Ο Αλέξανδρος είχε παραστεί σ’ ένα επίσημο συμπόσιο. Ήταν έτοιμος να αποσυρθεί, όταν τον κάλεσε ο Μήδιος σ’ έναν κώμο ή γλέντι.
Ο Πλούταρχος αφηγείται:
«...Μια ημέρα, αφού είχε παραθέσει ένα πλουσιοπάροχο γλέντι προς τιμήν του Νεάρχου, πήγε, όπως συνηθιζόταν, να κάνει ένα αναζωογονητικό λουτρό, ώστε μετά να αποσυρθεί για ανάπαυση. Στο μεταξύ, ήρθε ο Μήδιος και τον προσεκάλεσε να παραστεί σ’ ένα γλέντι και ο βασιλιάς δεν μπόρεσε να του χαλάσει το χατήρι...».
Ο Διόδωρος πάλι μας λέει ότι «τον ειδοποίησε ο Μήδιος ο Θεσσαλός, ένας από τους φίλους του να παραστεί σ’ ε΄ναν κώμο». Ο Αρριανός επαναλαμβάνει ουσιαστικά το ίδιο πράγμα. Η εντύπωση που δίνεται μέσα απ’ όλα αυτά τα κείμενα και επιβεβαιώνεται από τη «Φυλλάδα» στο Αλεξάνδρου Βίος, είναι πως η δεύτερη γιορτή είχε οργανωθεί σαν έκπληξη από τους Εταίρους του, μια πρόσκληση που ο Αλέξανδρος δεν μπορούσε να απορρίψει, δεδομένης της ταραγμένης ψυχολογικής του κατάστασης και της αδυναμίας του για το κρασί.
Γνωρίζοντας ωστόσο την εμμονή του βασιλιά, την καχυποψία του, τις δεισιδαιμονίες και τους φόβους του, θα πρέπει να ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός για κάποια ύποπτη κίνηση. Το συμπόσιο αυτό θα πρέπει να το δούμε μέσα στο γενικότερο κλίμα των οιωνών και των φόβων του Αλέξανδρου, τις επαναλαμβανόμενες θυσίες του για να εξευμενίσει τους θεούς.
Θα πρέπει σίγουρα να ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικός με ανθρώπους σαν τον υποτιθέμενο οινοχόο του, τον Ιόλαο, για τον πατέρα του οποίου (σημ. Αντίπατρος, Διοικητής Μακεδονίας/Ελλάδας) είχε τις υποψίες του, ενώ πρόσφατα είχε χειροδικήσει εναντίον του αδελφού του, Κασσάνδρου.
Ο Πτολεμαίος ήταν άλλη περίπτωση, ο πιστός διοικητής, υπηρέτης και δοκιμαστής του βασιλιά, ο οποίος αποφάσισε πισώπλατα να εξοντώσει τον Αλέξανδρο,προτού στραφεί εκείνος εναντίον του. Και το κυριότερο, ο Μήδιος ποτέ δεν θα διοργάνωνε ένα τέτοιο συμπόσιο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του υπηρέτη και δοκιμαστή του βασιλιά, του στρατηγού Πτολεμαίου, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια του Αλέξανδρου.
Η γιορτή δεν αποκλείεται μάλιστα να ήταν ιδέα του Πτολεμαίου, η εποχή ήταν η καταλληλότερη και τα πράγματα έπρεπε να προσχωρήσουν το συντομότερο βάσει σχεδίου.
Ο Πτολεμαίος έβαλε από τη μεριά του λίγες ακόμη δραματικές πινελιές, φροντίζοντας να είναι παρών εκείνο το βράδυ και ο Πρωτεύς ο μέθυσος, ανιψιός του Κλείτου (σημ. που είχε σφαγιαστεί από τον Αλέξανδρο σε ένα άλλο μεθύσι)...
Ο Πτολεμαίος, υπεύθυνος τροφοδοσίας και δοκιμαστής του βασιλιά, θα πρέπει να βρισκόταν κάπου εκεί κοντά, αν και ο ίδιος δεν αναφέρει τίποτα τέτοιο στα απομνημονεύματά του.
Μάλιστα, αν κρίνουμε απ’ όσα λένε οι Βασίλειες Εφημερίδες, δημιουργείται η εντύπωση πως, όταν ο βασιλιάς αρρώστησε και πέθανε, ο Πτολεμαίος δεν ήταν πουθενά εκεί γύρω. Έχοντας υπ’ όψιν μας το ρόλο και τη θέση του Πτολεμαίου, κάτι τέτοιο είναι λίγο απίθανο.
Για του λόγου το αληθές, ο Ιουστίνος (σημ. αρχ. Συγγραφέας της εποχής) λέει ότι προσεκλήθη ο Αλέξανδρος και κάποιος «εταίρος» ή «ακόλουθος».
Αν ο βασιλιάς είχε τέτοιες εμμονές με το θέμα της ασφάλειάς του και αν ο Πτολεμαίος ήταν ο προσωπικός του σωματοφύλακας και «προγεύστης», τότε ο μυστηριώδης αυτός ακόλουθος ή «εταίρος» δεν μπορεί να ήταν άλλος από τον Πτολεμαίο, ο οποίος θα τον είχε παροτρύνει, φυσικά, να αποδεχθεί την πρόσκληση.
Ήταν όλοι έτοιμοι και το σχέδιο θα περνούσε τώρα στην φάση της εκτέλεσης.
Ο Πρωτεύς ήταν γερό ποτήρι, τα κρασοπότηρα άδειαζαν και ξαναγέμιζαν και ο Πτολεμαίος χρησιμοποίησε τη θέση-κλειδί που είχε, τη στενή του σχέση με τον βασιλιά για να ρίξει στο ποτό του το μοιραίο φαρμάκι: το αρσενικό.
Το φαρμάκι που χρησιμοποιήθηκε ήταν το αρσενικό, το οποίο ήταν πολύ γνωστό στους αρχαίους και αρκετά διαδεδομένο στις ανατολικές επαρχίες της περσικής αυτοκρατορίας, όπως στο Παντζάμπ, μια περιοχή που είχε καταληφθεί πρόσφατα από τον στρατό του Αλεξάνδρου και μάλιστα εκεί το θεωρούσαν αποτελεσματικό αφροδισιακό.
Ο Στράβων, στο δέκατο πέμπτο βιβλίο του, μνημονεύοντας τον Ονησίκρατο, αναφέρει ότι στην Καρμανία, την ανατολική επαρχία, όπου επέστρεψε ο Αλέξανδρος μετά την εκστρατεία στην Ινδία, υπήρχαν δύο λόφοι, οι ένας από αλάτι κι ο άλλος από αρσενικό.
Τα συμπτώματα δηλητηρίασης από αρσενικό είναι δυνατοί πόνοι, οργανικό σοκ, έντονες ενοχλήσεις, υπερβολικό αίσθημα δίψας και δερματικοί ερεθισμοί.
Οι δυνατοί πόνοι αρχίζουν συνήθως μέσα σε μια ώρα, πράγμα που διαλύει τον οργανισμό.
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος εκδηλώνει αυτά τα συγκεκριμένα συμπτώματα στο συμπόσιο του Μηδίου:
«...γεμίζοντας ένα μεγάλο κρασοπότηρο, το κατέβασε μονορούφι. Την ίδια στιγμή ούρλιαξε λες και τον έπιασε ένας σουβλερός πόνος [κατά την εκτίμησή μου, αποτέλεσμα του αρσενικού που μόλις είχε πάρει] και συνοδεία των φίλων του οδηγήθηκε από το χέρι στα διαμερίσματά του...»
Ο Πλούταρχος αναφέρει τα ίδια συμπτώματα, μόνο που δεν τα αποδέχεται. Ο Αρριανός, πιο επιφυλακτικός, αναφέρει αυτήν την αντίδραση σαν να τη μεταφέρει από κάποια άγνωστη πηγή, προφανώς την ίδια με αυτήν του Διοδώρου, «μόλις άδειασε το ποτήρι του, ένιωσε έναν σουβλερό πόνο και αναγκάσθηκε να αποχωρήσει από τη γιορτή».
Οξεία δηλητηρίαση από αρσενικό οδηγεί σε θάνατο μέσα σε λίγες ώρες. Μία από τις πρακτικές που συνιστώνται για την αντιμετώπιση δηλητηρίασης από αρσενικό είναι η πρόκληση εμέτου ή η πλύση στομάχου.
Η κατανάλωση άφθονου νερού βοηθά επίσης τα νεφρά να αποβάλουν το δηλητήριο, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις το αρσενικό επιφέρει σίγουρο θάνατο.
Κάνοντας εμετό (οι έντονες ενοχλήσεις) μετά το κρασί που ήπιε, ο Αλέξανδρος θα πρέπει να αισθάνθηκε προς στιγμήν κάπως καλύτερα κι αυτό ίσως να έκανε τα αρχικά έντονα συμπτώματα πιο ήπια, όπως λένε και οι γιατροί.
Ο Μπλάιθ, στην πολύ αναλυτική μελέτη του περί δηλητηρίων, παραθέτει τα συμπτώματα δηλητηρίασης από αρσενικό, «...η γλώσσα πρήζεται, υπάρχει έντονο αίσθημα δίψας [...] ενώ κατά κανόνα παρατηρούνται και πόνοι [...] σε όλη την κοιλιακή χώρα...».
Ο Μπλάιθ συνεχίζει πιο κάτω, λέγοντας ότι μια μονή δόση αρσενικού ίσως να μην επιφέρει αμέσως θάνατο, αλλά σαν πρώτο στάδιο εκδηλώνεται μια παρατεταμένη και θανατηφόρα ασθένεια.
«...Μια δόση τριοξειδίου του αρσενικού μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη και θανατηφόρα ασθένεια, με γνωστότερο παράδειγμα στα ιατρικά πρακτικά εκείνο της απόπειρας αυτοκτονίας του Δούκα Ντε Πρασλέν, ο οποίος αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει, λαμβάνοντας μια δόση τριοξειδίου του αρσενικού την Τετάρτη 18 Αυγούστου 1847. Η ακριβής ώρα αυτής της ενέργειας δεν μπορεί να εξακριβωθεί, αλλά τα πρώτα συμπτώματα άρχισαν να εκδηλώνονται στις 10 μμ. Προηγήθηκαν τα γνωστά σημάδια εμέτου, ενώ την επόμενη ημέρα παρουσίασε διάρροια, λιποθυμία και εξαιρετικά αδύναμο σφυγμό.
Την Παρασκευή παρατηρήθηκε παροδική ύφεση αυτών των συμπτωμάτων, ενώ παράλληλα τα άκρα του ήταν πολύ παγωμένα, η καρδιά του λειτουργούσε διακεκομμένα και άτονα και υπήρχε μια γενική κατάρρευση. Το Σάββατο παρουσίασε ελαφρύ πυρετό, χωρίς πόνους ή ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα, εμέτους ή διάρροια. Εκείνη την ημέρα δεν υπήρξε διούρηση. Την Κυριακή ο ασθενής παραπονέθηκε για έντονο πρήξημο στον λαιμό και η κατάποση γινόταν με δυσκολία. Το αίσθημα δίψας ήταν έντονο, η γλώσσα κατακόκκινη, όπως και ο βλεννογόνος στο στόμα και στον φάρυγγα και ο ασθενής είχε ένα αίσθημα καούρας από το στόμα ως τον πρωκτό.
Πονούσε και ήταν πρησμένος στην κοιλιακή χώρα, το δέρμα του έκαιγε υπερβολικά, ο σφυγμός του ήταν γρήγορος και ασταθής – άλλοτε δυνατός κι άλλοτε αδύναμος – το έντερο έπρεπε να ανακουφίζεται με ενέσεις, η ποσότητα των ούρων ήταν πολύ μικρή. Το βράδυ δεν μπορούσε να κοιμηθεί καθόλου.
Ο δούκας άφησε την τελευταία του πνοή στις 4.35 πμ την Τρίτη 24 του μηνός, έκτη ημέρα από τότε που αρρώστησε. Είχε διαύγεια πνεύματος μέχρι τα τελευταία του. Καθώς πλησίαζε το τέλος, η αναπνοή του γινόταν όλο και πιο στενάχωρη, το σώμα του είχε παγώσει ολόκληρο και είχε ταχυπαλμία...».
Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του Αλέξανδρου, άλλωστε ούτε και ο δούκας πέθανε αμέσως – η ασθένειά του κράτησε συνολικά έξι ημέρες, ενώ στην περίπτωση του Αλεξάνδρου κράτησε λίγο περισσότερο. Βέβαια, η καλή φυσική κατάσταση του Μεγάλου Κατακτητή, οι εμετοί και το κρασί μπορεί να τον κράτησαν στη ζωή περισσότερο, αλλά το κακό είχε γίνει.
Το αρσενικό το βρίσκει κανείς σε πολλές μορφές, λιγότερο ή περισσότερο ισχυρές. Δια του εμέτου το στομάχι καθαρίζει κι αυτό εξηγεί γιατί διαβάζουμε στις Βασιλείους Εφημερίδες ότι ο Αλέξανδρος συνήλθε – όπως είχε γίνει και με τον Ηφαιστίωνα.
Οι Βασίλειες Εφημερίδες, όμως, αναφέρουν παρακάτω ότι ο βασιλιάς κατανάλωσε κι άλλο φαγητό – όπως είχε κάνει και ο Ηφαιστίων – και μετά χειροτέρευσε. Ο Πτολεμαίος, ως υπεύθυνος τροφοδοσίας και δοκιμαστής του βασιλιά, θα πρέπει να ήταν υπεύθυνος για το φαγητό του. Η ανίχνευση αρσενικού στα συμπτώματα που προηγήθηκαν από τον πρόωρο θάνατο του Αλέξανδρου επιβεβαιώνεται από ακόμη πιο αδιάσειστα στοιχεία.
Μέχρι και τον 11ο αιώνα, το αρσενικό ήταν το πιο ισχυρό όπλο που είχαν στα χέρια τους οι επίδοξοι δολοφόνοι.
Αντίθετα με τον ελλέβορο, ο οποίος έχει πολύ πικρή γεύση και κτυπάει γρήγορα στην καρδιά, το αρσενικό μπορεί να μην ανακαλυφθεί αμέσως, ενώ τα συμπτώματα που προκαλεί δεν διαφέρουν απ’ αυτά της ελονοσίας ή της χολέρας.
Η δίψα του Αλεξάνδρου, η επιθυμία του να βρίσκεται συνεχώς μέσα στο λουτρό αποτελούν επι πλέον ενδείξεις. Μόνο που το αρσενικό έχει ένα μεγάλο κακό κι αυτό εξηγεί τις πολλές εκταφές που γίνονταν στα τέλη του δεκάτου ενάτου και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς αναστέλλει σημαντικά την αποσύνθεση του σώματος του νεκρού.
Δύο πηγές, ο Πλούταρχος και ο Κόϊντος Κούρτιος, αναφέρουν συγκεκριμένα ότι έτσι συνέβη και με το σώμα του Αλεξάνδρου κι αυτό παρά τον έντονο καύσωνα του βαβυλώνιου θέρους. Όπως εξηγεί ο Μπλάϊθ:
«...Συχνά παρατηρείται μια αξιοπερίεργη διατήρηση του σώματος του νεκρού. Όταν συμβεί κάτι τέτοιο, είναι πολύ ύποπτο, ιδίως αν το σώμα ήταν εκτεθειμένο σε τέτοιες συνθήκες, όπου φυσιολογικά θα έπρεπε να είχε αποσυντεθεί γρήγορα. Στην περίφημη υπόθεση του Ευρωπαίου φαρμακοποιού Σπάϊχερτ (1876), το σώμα της συζύγου του Σπάϊχερτ ξεθάφτηκε ένδεκα μήνες μετά το θάνατό της. Κι ενώ το φέρετρο έπλεε σε μια λίμνη νερού, το γυναικείο σώμα ήταν σαν της μούμιας. Κι αυτό γιατί τα όργανα του σώματος περιείχαν αρσενικό, ενώ το χώμα του περιβόλου της εκκλησίας δεν πειρείχε κάτι τέτοιο. Ο κ. Π. Κοξ, δικηγόρος υπεράσπισης, δεν μπορούσε να εξηγήσει αλλιώς πως μπορεί να είχε διατηρηθεί έτσι το σώμα, κάτω από τέτοιες συνθήκες, παρά μόνον αν είχε γίνει χρήση αρσενικού. Και αυτό το στοιχείο, μαζί με άλλα, ήταν σημαντικό, για να καταδικαστεί ο Σπάϊχερτ...»
Ο Πτολεμαίος όχι μόνον κατάφερε να δηλητηριάσει τον Μεγάλο Κατακτητή αλλά και να έχει τον έλεγχο την επόμενη ημέρα – ως φύλακας της βασιλικής κάμαρας και επίσημος δοκιμαστής και υπηρέτης του.
Στο τελευταίο στάδιο της ασθένειάς του ο Αλέξανδρος είχε εκλάμψεις και έκανε διάφορες κινήσεις για το θέμα της διαδοχής, όπως να χρίσει τον Περδίκκα διάδοχό του και να του παραδώσει το επίσημο δαχτυλίδι του.
Κι όμως, όλες οι πηγές ανεξαιρέτως τονίζουν ότι στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας του βασιλιά ήταν αυστηρός ο έλεγχος στη βασιλική κάμαρα και απαγορευόταν η είσοδος στους περισσότερους.
Όσο για τους γιατρούς, ειδοποιήθηκαν, αλλά τα είχαν χαμένα με τα συμπτώματα του αρρώστου. Δεν είναι ν’ απορεί κανείς καθόλου: μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, όπως στην πολύκροτη υπόθεση αρσενικού Μέϊμπρικ στα 1880, συχνά παραπλανούσαν τους γιατρούς, για να μην ανακαλύψουν το πραγματικό αίτιο της ασθένειας του θύματος που είχε δηλητηριασθεί με αρσενικό.
Εξ’ άλλου, τα χέρια των γιατρών του Αλεξάνδρου ήταν «δεμένα» μετά το άσχημο τέλος του άτυχου συναδέλφου τους, του γιατρού Γλαύκα, ο οποίος σταυρώθηκε μετά τον ξαφνικό και αναπάντεχο θάνατο του Ηφαιστίωνα, έναν χρόνο πριν.
Οι γιατροί δεν ήταν διατεθειμένοι να παρέμβουν, από φόβο μήπως επιδεινωνόταν έτσι η κατάσταση του Αλεξάνδρου κι έριχναν σ’ αυτούς την ευθύνη.
Ο Πτολεμαίος κινούσε τα νήματα και μόνον προς το τέλος ενημερώθηκαν για τις εξελίξεις στρατιώτες και βαθμοφόροι και τους άφησαν να μπουν στο δωμάτιο του ετοιμοθάνατου βασιλιά, αλλά τότε ήταν πια πολύ αργά.
Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι ο Ιουστίνος αναφέρει τις υποψίες που είχαν απλοί στρατιώτες και βαθμοφόροι περί «συνωμοσίας», ενώ όλες οι πηγές περιγράφουν μια κατάσταση γενικής αναταραχής στον στρατό....
...Ο Πτολεμαίος, όπως ο Ιάγος, εξακολουθούσε να είναι ο πιστός στρατηγός, ο πειθήνιος υφιστάμενος που «μπορεί να είναι μ’ ένα χαμόγελο στα χείλη και ωστόσο να είναι κάθαρμα»....
...Η σιωπή του Πτολεμαίου στη διάρκεια αυτής της τόσο σημαντικής περιόδου για τη ζωή του, πόσο μάλλον για τη ζωή του αρχηγού του, είναι αποκαλυπτικότατη.
Εξ’ άλλου τον Πτολεμαίο τον απασχολούσε περισσότερο τι θα γινόταν μετά.
Από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι ο Αλέξανδρος, καθώς αργόσβηνε, υποψιαζόταν ότι είχε πέσει θύμα συνωμοσίας, αν και τα πολυσυζητημένα τελευταία λόγια του ότι άφηνε την αυτοκρατορία του «στον κράτιστο» ή «στον πιο άξιο», όπως και το σχόλιό του ότι «το επιτελείο του θα ετοίμαζε προς τιμήν του τις πιο λαμπρές επικήδειες τελετές», θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως ένα είδος σαρδόνιας αναφοράς στο γεγονός ότι ο Αλέξανδρος είχε προβλέψει ότι το ζήτημα της διαδοχής του θα κατέληγε σε αιματοχυσία...».
Μερικές επισημάνσεις και σκέψεις....
Εγώ θα πρόσθετα πως ο Αλέξανδρος δεν ήταν ηλίθιος. Κάθε άλλο. Οποιοσδήποτε θα μπορούσε να την πατήσει, να γελαστεί από την προδοσία των ίδιων των «αμυντόρων» του, των επιτελών του.
Είναι αδύνατον όμως να μην κατάλαβε πως «δηλητηριάστηκε».
Επίσης, όπως αναφέρει πιο πάνω και ο ίδιος ο συγγραφέας, το "αρσενικό" ήταν γνωστό δηλητήριο στον αρχαίο κόσμο...ιδίως στην Περσική/ασιατική/Ινδική Ανατολή.
Άρα, ήταν (λογικά πρέπει να ήταν) απολύτως και με λεπτομέρεια γνωστά ΚΑΙ τα συμπτώματα.
Και όπου υπάρχει "γνωστό δηλητήριο και συμπτώματα" υπάρχουν και "αντίδοτα".
Να μην ξεχνάμε πως στην εισβολή στην Ινδία, τραυματίστηκε με δηλητηριασμένο βέλος ο ίδιος ο Πτολεμαίος και "με αντίδοτα" που τον προμήθευσαν οι "ειδήμονες της περιοχής" τον θεράπευσε ο ίδιος ο Αλέξανδρος (που είχε αρκετά ικανοποιητική ιατρική εκπαίδευση από τα νεανικά του χρόνια και δουλεμένη στη συνέχεια με επιμέλεια. Ιδίως στα δηλητήρια. Άρα, είχε και προσωπική (διαγνωστική) άποψη περί του "τι συνέβη" και σε αυτόν αλλά και στον Ηφαιστίωνα ένα χρόνο πριν με ΤΑ ΙΔΙΑ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ)...
Συνεπώς, ήταν μια "γενικευμένη συνωμοσία" της Αυλής του Αλεξάνδρου.
Και μάλιστα πολύ πολύ "χοντροκομμένα συγκεκαλυμμένη", τόσο που προκαλεί την νοημοσύνη.
Μια συγκάλυψη που κράτησε (και κρατάει) αιώνες.
Κι αφού είχε διαύγεια για δέκα μέρες και δεν «έφυγε» αιφνίδια, είναι επιεικώς παράδοξο το πως δεν όρισε ποιός θα είναι ο διάδοχός του (από τα παιδιά του) και ποιός – αντίστοιχα – θα ήταν ο Προστάτης του Θρόνου ως την ενηλικίωσή τους.
Ένας μόνον τρόπος υπάρχει να εξηγηθεί αυτό.
Ο Αλέξανδρος λοιπόν κατάλαβε ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ πως δηλητηριάστηκε.
Κατάλαβε συνεπώς ότι και η οικογένειά του κινδύνευε. Πως δεν υπήρχε τρόπος να την προστατέψει. Ούτε αυτήν, ούτε και το Θρόνο.
Κατάλαβε πως δεν υπήρχε τρόπος ούτε καν μήνυμα να στείλει για να προειδοποιήσει την Ολυμπιάδα να λάβει έκτακτα και αυστηρά μέτρα ασφαλείας.
Δεν μπορούσε να εμπιστευθεί κανέναν.
Εάν καταλάβαιναν πως "κατάλαβε" το πιο πιθανό ήταν να βρεθεί με ένα ξίφος στην καρδιά.
Η υψηλή στρατηγική του διάνοια λοιπόν - ακόμη κι εν μέσω αφόρητων πόνων - συνέλαβε τον ΜΟΝΟ τρόπο που είχε εκείνη τη στιγμή να «υπεραμυνθεί» έστω και μετά θάνατον.
Έπρεπε να διατηρήσει την "αυτοκρατορική του εν δυνάμει Ισχύ" μέχρι τέλους και να την "μετουσιώσει όλη σε μια τελευταία εντολή" που κανείς δεν θα μπορούσε ή δεν θα τολμούσε να "παραβιάσει".
Να παίξει δηλαδή το "παιγνίδι" τους παριστάνοντας πως "δεν είχε καταλάβει τίποτα".
Με την "ασυνήθιστη ιστορικά" εντολή το Δαχτυλίδι να πάει «τω κρατίστω».
Τουτέστιν, ο μόνος τρόπος να αναδειχθεί ο «κράτιστος» (ο ισχυρότερος) θα ήταν ο πόλεμος μεταξύ τους.
Δηλαδή, η αλληλοεξόντωση.
Άρα, θα είχαν συμφέρον να πάρουν την οικογένειά του με το μέρος τους για ν’ αυξήσουν τους "πόντους του" ο καθένας.
Θα είχαν λοιπόν κίνητρο και συμφέρον να τους κρατήσουν ζωντανούς.
Μέσα απ’ αυτή την κατάσταση σύγχυσης, ίσως κατόρθωνε – έστω και μετά θάνατον – να δώσει στην Ολυμπιάδα τον απαραίτητο χρόνο να «χτίσει και να εδραιώσει την ισχύ της».
Διασφαλίζοντας έτσι την Διαδοχή του Αλεξάνδρου από την γενιά του.
Κάτι που δεν λειτούργησε βεβαίως. Ή μάλλον, λειτούργησε "εν μέρει", τους κράτησε στη ζωή για ένα χρονικό διάστημα αλλά που δεν κατόρθωσαν να το εκμεταλλευθούν για να "επικρατήσουν" των ισχυρών αντιπάλων τους.
Οι λυσσαλέοι πόλεμοι των Επιγόνων στάθηκαν η λαιμητόμος της Γενιάς του Αλέξανδρου....
Ο Μυστηριώδης θάνατος του Αλέξανδρου - η εκδοχή της «δηλητηρίασης με Αρσενικό»...
Reviewed by Unknown
on
19:00
Rating: