Πότε «εκπολιτίστηκε» η Δυτική κοινωνία

Η ανοχή της κοινωνίας στη βία μειώθηκε δραματικά γύρω στα τέλη του 18ου αιώνα, προκύπτει από την ανάλυση ενός ωκεανού εγγράφων στο αρχαιότερο δικαστήριο του Λονδίνου.
Τα ψηφιοποιημένα πρακτικά του «Ολντ Μπέιλι», όπως είναι γνωστό το Κεντρικό Ποινικό Δικαστήριο Αγγλίας και Ουαλίας, καλύπτουν 200.000 δίκες και καταλαμβάνουν έκταση 137 εκατομμυρίων λέξεων -είναι ένας θησαυρός για τους αρχαιολόγους και τους κοινωνιολόγους, αν κανείς μπορούσε να αναλύσει αυτόν τον όγκο δεδομένων.
Ο ιστορικός Τιμ Χίτσκοκ του Πανεπιστημίου του Έσεξ και ο φυσικός Σάιμον ΝτιΝτίο του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα σκέφτηκαν να εφαρμόσουν τεχνικές ανάλυσης της Θεωρίας της Πληροφορίας, έναν κλάδο των μαθηματικών που αφορά την ποσοτικοποίηση των πληροφοριών.
Το ερευνητικό δίδυμο εξέτασε πώς η γλώσσα του δικαστηρίου άλλαζε με την πάροδο των δεκαετιών. Ειδικότερα, εξέτασαν τη συχνότητα με την οποία συγκεκριμένες λέξεις, όπως «αίμα», «μαχαίρι» και τα συνώνυμά τους, χρησιμοποιούνταν στο δικαστήριο για να περιγράψουν βίαιες ή μη βίαιες παρανομίες.

Η ανάλυση έδειξε ότι μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα, η γλώσσα του δικαστηρίου ήταν σχεδόν ίδια στα βίαια και τα μη βίαια παραπτώματα -για παράδειγμα, οι αναφορές σε μαχαίρια ή στο αίμα ήταν εξίσου συχνές σε δίκες για φόνους όσο και σε δίκες για κλεμμένα μαντίλια ή ρολόγια.
«Η καθημερινή βία του παρελθόντος είναι αξιοσημείωτη» σχολιάζει στο περιοδικό New Scientist ο ΝτιΝτίο.
Η μεγάλη μεταβολή ήρθε τη δεκαετία του 1800, όταν η γλώσσα των πρακτικών άρχισε να διαχωρίζει πιο σαφώς τα εγλήματα βίας.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση PNAS, τα αποτελέσματα δείχνουν μια μείωση της ανοχής που δείχνει η κοινωνία στη βία.
Συνδέουν μάλιστα αυτή τη μεταβολή με το λεγόμενο «εκπολιτισμό της κοινωνίας» (από το βιβλίο του γερμανού κοινωνιολόγου Νόρμπερτ Έλιας Über den Prozeß der Zivilisation), μια μακρόχρονη περίοδο που οδήγησε στην πτώση των βίαιων συμπεριφορών και τη διαμόρφωση του σύγχρονου δικονομικού συστήματος.
ΠΗΓΗ