Ποια είναι η πόλη με τους περισσότερους άθεους στον κόσμο;

To να ανακαλύψει κανείς πόσοι κάτοικοι μίας συγκεκριμένης πόλης πιστεύουν ή όχι στον Θεό είναι σχεδόν ακατόρθωτο. Για παράδειγμα σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο ή δέχονται την επιρροή του Ισλαμικού Κράτους το ρίσκο του να θεωρηθεί κάποιος άθεος είναι μεγάλο και προφανές. Από την άλλη, ο αθεϊσμός για τους ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης σήμαινε ότι οι πιστοί έχουν στιγματιστεί στην καλύτερη περίπτωση, και στην χειρότερη αυτό θα σηματοδοτούσε τη δίωξή τους.

Ως καθηγητής Κοινωνιολογίας ο Phil Zuckerman επισήμανε σε μία έκθεσή του στο βιβλίο της Cambridge Companion ότι ακόμη και η ορολογία των θρησκευτικών πεποιθήσεων μπορεί να γίνει δύσκολα κατανοητή. Αν λοιπόν έχουμε μία λιγότερο οροθετημένη αντίληψη περί των θρησκευτικών πρακτικών, μπορούμε άραγε να έχουμε μία συζήτηση γύρω από το ποιες πόλεις έχουν τους περισσότερους άθεους κατοίκους;

Φυσικά, τα εμπόδια στη μεθοδολογία δεν εμπόδισαν τους ερευνητές να εξετάσουν το θέμα. Σύμφωνα με την απογραφή της Αγγλίας και της Ουαλίας το 2011 το Norwich είχε το υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων που δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν σε κάποια θρησκεία. Συγκεκριμένα το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 42,5% σε αντίθεση με το αντίστοιχο 25,1% επί του συνόλου της Αγγλίας και της Ουαλίας.

Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, το Brighton & Hove ήρθε δεύτερο στα ποσοστά των άθεων, με 42,4% κατοίκους να αναφέρουν ότι δεν ασπάζονται κάποια θρησκεία. Τοπική εφημερίδα αναφέρει ότι και στις δύο περιοχές το ποσοστό αυτό προκύπτει από τον αυξημένο πληθυσμό των νέων ανθρώπων και των φοιτητών. Όσο πιο νέος είναι κάποιος, τόσο πιο πιθανό είναι να μην πιστεύει σε κάποια θρησκεία.

Ο Benjamin Beit-Hallahmi, καθηγητής Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Haifa περιέγραψε το προφίλ των άθεων στην Cambridge Companion. Υποστήριξε ότι: « Εκείνοι που δεν έχουν καμία θρησκευτική πεποίθηση είναι συνήθως νεότεροι και κυρίως άνδρες με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο και εισόδημα, φιλελεύθεροι αλλά και πιο δυστυχισμένοι και αποξενωμένοι από την ευρύτερη κοινωνία».

Την ίδια στιγμή, ο βιοψυχολόγος Nigel Barber ισχυρίστηκε ότι όσο πιο σταθερή και πιο ευημερούσα είναι μία πόλη τόσο λιγότερο πιθανό είναι να αισθάνονται οι κάτοικοί της την ανάγκη να έχουν κάποια θρησκευτική πίστη.

Αυτές οι γενικεύσεις μπορούν να εξηγήσουν κατά κάποιον τρόπο γιατί το Βερολίνο έχει ονομαστεί ως η «άθεη πρωτεύουσα της Ευρώπης». Περίπου το 60 % των κατοίκων στο Βερολίνο ισχυρίζονται ότι δεν έχουν καμία θρησκεία, κάτι το οποίο δεν μπορεί να αμφισβητηθεί δεδομένου ότι πρόκειται για μία πόλη με διαιρεμένη πόλη. Το 2009 μια πρόταση να αποκτήσουν τα Θρησκευτικά το ίδιο κύρος με την Ηθική ή τη Φιλοσοφία απορρίφθηκε σε δημοψήφισμα που διεξήχθη. Η συγκεκριμένη πρόταση υποστηρίχτηκε από την Καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ αλλά το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής (30%) απέδειξε την έλλειψη ενδιαφέροντος από τους πολίτες της γερμανικής πρωτεύουσας. Τα μαθήματα Ηθικής και Φιλοσοφίας ήταν υποχρεωτικά στα σχολεία της πόλης από το 2006, μετά την πολύκροτη υπόθεση της δολοφονίας μίας μουσουλμάνας γυναίκας από τον σύζυγό της. Πριν από αυτό τα θρησκευτικά ήταν προαιρετικό μάθημα και είχαν μικρό ποσοστό συμμετοχής.

Μία προσπάθεια να καταγραφεί το δημογραφικό ποσοστό των άθεων έγινε από την αμερικανική Bible Society, η οποία καταττάσει τις πόλεις της χώρας με βάση το επίπεδο δέσμευσης των πολιτών της στη Βίβλο. Η έρευνα διεξήχθη από την ομάδα Barna και αφορούσε άτομα τα οποία ανέφεραν ότι διαβάζουν τη Βίβλο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και πιστεύουν σθεναρά σε όσα αναγράφονται στην Αγία Γραφή, γεγονός που τους κατατάσσει στην ομάδα «Bible-minded»( Πιστοί της Βίβλου). «Ο συγκεκριμένος ορισμός (σ.σ «Bible-minded») αποτυπώνει τη δράση και τη στάση όσων εμπλέκονται και εκτιμούν βαθύτατα τις χριστιανικές γραφές. Οι βαθμολογίες κατ’ αυτόν τον τρόπο αντικατοπτρίζουν μια συνολική αφοσίωση ή αντίσταση στην Αγία Γραφή για τις πόλεις των ΗΠΑ», λέει ο επικεφαλής της έρευνας.

Οι λιγότερο «Bible-minded» σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη το 2016 ήταν το Albany, το Schenectady και το Troy στην πολιτεία της Νέας Υόρκης με μόνο το 10% των κατοίκων να χαρακτηρίζονται ως «Bible-minded».

Η Βοστόνη της Μασαχουσέτης με 11% μετακινήθηκαν από την πρώτη στη δεύτερη θέση, ενώ το Ρόουντ Άιλαν με 12% που το 2015 θεωρήθηκε ως η πόλη με τους λιγότερους «Bible-minded» από βρέθηκε στην τρίτη θέση το 2016. Η μόνη πόλη από τις μεσοδυτικές πολιτείες που βρισκόταν στη λίστα των τοπ 5 πόλεων με τους λιγότερους «Bible-minded» ήταν το Cedar Rapids της Αϊόβα με 13%, ακολουθούμενο από το Μπάφαλο της Νέα Υόρκης με 13%.

Παρά τα υψηλά ποσοστά άθεων αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό που επίσης έχει σημασία είναι το κατά πόσο η αποχή από τις θρησκευτικές πρακτικές επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνεται η αστική ζωή. Δεν έχει σημασία το πού πιστεύουν οι άνθρωποι αλλά το πώς χρησιμοποιούν αυτές τις πεποιθήσεις τους στην πράξη.
ΠΗΓΗ