Αυτές είναι οι καλλιέργειες που πεθαίνουν στην Ελλάδα λόγω κλιματικής αλλαγής

Οι αλλαγές της αγροτικής πολιτικής και η κλιματική αλλαγή καταδικάζουν την παραγωγή σε στασιμότητα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).

Ιδιαίτερα για τη Νότια Ευρώπη, οι αυξητικές τάσεις της θερμοκρασίας είναι μεγάλες σε σχέση με τις φυσικές διακυμάνσεις των οικοσυστημάτων. Συνεπώς, οι αποδόσεις έχουν επηρεαστεί περισσότερο.
Για να αντιληφθούμε το πώς έχει η πραγματική εικόνα για τη Νότια Ευρώπη, αρκεί μια ματιά στα στοιχεία για την Ελλάδα.

Στη χώρα μας, κατά την εικοσαετία 1989-2009, μόνο η παραγωγή καλαμποκιού έχει σημειώσει αύξηση των στρεμματικών της αποδόσεων, η οποία, πάντως, είναι υπολογίσιμη, υπερβαίνοντας το 30%, καθώς φαίνεται ότι οι νέες κλιματικές τάσεις δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την εν λόγω καλλιέργεια.

Όπως αποσαφηνίζεται στο περιεχόμενο της μελέτης, το συγκεκριμένο εύρος μεταβολής της θερμοκρασίας έχει χαμηλότερη ισχύ στην απόδοση του καλαμποκιού, συνεπώς είναι λογικό που η συγκεκριμένη καλλιέργεια διατηρεί τη δυναμική της στην Ελλάδα.

Αντιθέτως, οι ελληνικές αποδόσεις σιταριού, κριθαριού και ζαχαρότευτλωνβαίνουν μειούμενες. Μάλιστα, μεγαλύτερο πλήγμα έχουν δεχθεί τα τεύτλα, αιτιολογώντας τη μεγάλη μείωση που πράγματι έχει παρατηρηθεί τελευταία στις εν Ελλάδι καλλιεργούμενες εκτάσεις τους.

Τα αποτελέσματα για το σιτάρι, το κριθάρι και τα ζαχαρότευτλα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την επίδραση των μακροπρόθεσμων τάσεων της θερμοκρασίας στις αποδόσεις. Πιο συγκεκριμένα, η αρνητική επίπτωση στις αποδόσεις του σιταριού στην Ελλάδα κυμάνθηκε στο 3%, στο κριθάρι στο 10%, ενώ στα ζαχαρότευτλα έφτασε στο 20%.

Βλέπουμε, λοιπόν, μια θεμελιώδη σύνδεση ανάμεσα στην κλιματική αλλαγή –που οφείλεται σεανθρωπογενείς αιτίες– και στην ξεκάθαρα αρνητική τάση που παρατηρείται στη χώρα μας για τις τρεις προαναφερθείσες καλλιέργειες. Πλέον, αυτές οι τάσεις γίνονται περισσότερο ορατές και στους εγχώριους καλλιεργητές.

Εστιάζοντας στη στασιμότητα που παρατηρείται στις ευρωπαϊκές αποδόσεις σίτου και κριθαριού από τιςαρχές της δεκαετίας του 1990, σε μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε από την Εθνική Ακαδημία των Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), συμπεραίνεται ότι μέρος αυτής της επιβράδυνσης μπορεί να αποδοθεί στις κλιματικές τάσεις.

Για αρκετές περιοχές της Νότιας Ευρώπης, μάλιστα, η εκτίμηση κάνει λόγο για πολύ σοβαρότερες επιπτώσεις. Σήμερα, οι ανησυχητικοί οιωνοί δείχνουν να επιβεβαιώνονται για την υπόλοιπη Ευρώπη και τη χώρα μας, ενώ οι νέες μελέτες φέρνουν στην επιφάνεια ολοένα και πιο ανησυχητικά στοιχεία.

Οι μεταβολές της θερμοκρασίας και των βροχοπτώσεων στην Ευρώπη έχουν μειώσει τις μέσες αποδόσεις σίτου και κριθαριού σε ολόκληρη την ήπειρο, με αυτό να συμβαίνει κατά 2,5% και 3,8% αντίστοιχα, σύμφωνα με τις επισημάνσεις των μελετητών. Στον αντίποδα, παρατηρείται οριακή αύξηση των αποδόσεων στα ζαχαρότευτλα (0,2%) και στο καλαμπόκι (0,3%), αν και, όσον αφορά τα τεύτλα, υπεύθυνη για το θετικό πρόσημο είναι αποκλειστικά η Βόρεια Ευρώπη.

Στο σχετικό γράφημα, αποτυπώνεται ο αντίκτυπος της εξέλιξης των θερμοκρασιών και των βροχοπτώσεων ανά ευρωπαϊκή χώρα, κατά τη διάρκεια των καλλιεργητικών περιόδων για το διάστημα 1989-2009.

ΠΗΓΗ