Ενδομυτρίωση: Η κρυφή, επώδυνη νόσος της γυναίκας!!!

Περισσότερες από 170 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο υπολογίζεται ότι πάσχουν από ενδομητρίωση, μια έκτοπη παρουσία ενδομήτριου ιστού έξω από τη μητρική κοιλότητα, με εστίες που «κρύβονται» σε πολλά σημεία του σώματος, δημιουργώντας συχνά έντονα συμπτώματα, ή πολλές φορές χωρίς καθόλου να… ενοχλούν και η νόσος διαπιστώνεται μόνο είτε στη γυναικολογική εξέταση είτε με τις απεικονιστικές τεχνικές (διακοπλπικό υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία).

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ενδομητρίωση αναπτύσσεται μέσα στην γυναικεία πύελο με την μορφή μικρών εστιών ή εμφυτευμάτων. Οι ενδομητριωσικές βλάβες (εστίες) μπορούν να αναπτυχθούν σε όλα τα ενδοπυελικά όργανα όπως στη μήτρα, στις ωοθήκες, στο έντερο, ή στην ουροδόχο κύστη.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ

Είναι ιστός όμοιος με το εσωτερικό κάλυμμα του τοιχώματος της μήτρας (δηλαδή το ενδομήτριο) και αναπτύσσεται μέσα στη γυναικεία πύελο, αλλά έξω από την μήτρα.
Οι ιστοί αυτοί αναπτύσσονται και αιμορραγούν σε κάθε περίοδο της γυναίκας, προκαλώντας όμως δυσμηνόρροια ή πόνο περιόδου, πολλές φορές αρκετά έντονο. Αυτό συμβαίνει γιατί η εστία του ενδομήτριου ιστού ερεθίζει ένα διερχόμενο νεύρο από το σημείο που έχει σχηματιστεί.

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω ο πόνος περιόδου είναι ένα από αυτά. Δεν είναι όμως το μόνο. Πολλές φορές η γυναίκα θα παραπονεθεί για πόνο στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, δυσκοιλιότητα ή διάρροια, συχνή και επώδυνη ούρηση, πόνο στην εξέταση της πυέλου, αιμορραγία στη μέση του κύκλου της, πόνους στο έντερο, κόπωση ή θα παρουσιάσει υπογονιμότητα, που αποτελεί και το πλέον επικίνδυνο σύμπτωμα και χρειάζεται ολοκληρωμένη αντιμετώπιση.

Στην ενδομητρίωση, ο ιστός εντοπίζεται και σε άλλα σημεία του αναπαραγωγικού συστήματος, εκτός της μήτρας. Ωστόσο, εξακολουθεί να συμπεριφέρεται όπως και όταν βρίσκεται στη φυσιολογική του θέση, δηλαδή διογκώνεται και στη συνέχεια πρέπει να αποβληθεί με τη μορφή αίματος. Όμως, λόγω της μη φυσιολογικής του θέσης, αυτό δεν μπορεί να συμβεί, επειδή δεν υπάρχει η κατάλληλη δίοδος.

Κατά συνέπεια, το αίμα συσσωρεύεται μέσα στο σώμα και γίνεται εστία φλεγμονών και συμφύσεων, οι οποίες «πλέκονται» γύρω από τα αναπαραγωγικά όργανα.
Αν η ενδομητρίωση παραμείνει χωρίς θεραπεία, τότε υπάρχει ο κίνδυνος δημιουργίας πολλαπλών συμφύσεων, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η φυσιολογική κίνηση και λειτουργία των διαφόρων οργάνων με συνέπεια τον πόνο(σάλπιγγες, ωοθήκες, κινήσεις εντερικού περιεχομένου, ή επώδυνες σεξουαλικές επαφές).

ΠΩΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΥΣΤΕΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ

Κάθε μήνα με την περίοδο της γυναίκας, εάν έχει δημιουργηθεί ενδομητριωσική εστία αυτή εμφανίζει επίσης ροή αίματος η οποία όσο περνάει ο καιρός περιχαρακώνεται από συμφύσεις και δημιουργεί κύστεις με αίμα. Όσο περισσότερες κύστεις, τόσο πιο σύνθετο το πρόβλημα και η ανάγκη αντιμετώπισής του, λόγω και των πιθανών διηθήσεων που θα κάνουν οι εστίες στα γειτονικά όργανα.

Γι αυτό και η ενδομητρίωση θεωρείται «καλοήθης καρκίνος», αν και δεν έχει καμία σχέση με καρκίνο. Η ονομασία καλοήθης καρκίνος οφείλεται στην επεκτατική δράση της ενδομητρίωσης, η οποία γεμίζει την κοιλιακή χώρα με συμφύσεις.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η ενδομητρίωση λόγω των ορμονικών αλλαγών που συντελούνται στην εμμηνόπαυση, συνήθως υποχωρεί. Οι δυνατότητες θεραπείας περιλαμβάνουν την επέμβαση, τη φαρμακευτική αγωγή ή και το συνδυασμό τους.

Ο σκοπός της χειρουργικής θεραπείας είναι η αφαίρεση ενδομητριακών εστιών ή και οργάνων αν έχουν επηρεαστεί από την πάθηση. Η φαρμακευτική αγωγή έχει σκοπό να περιορίσει τα επίπεδα της προγεστερόνης και των οιστρογόνων, που ευνοούν την ανάπτυξη ενδομητριακών όγκων.

Σήμερα ο χειρουργός γυναικολόγος μπορεί να εφαρμόσει τη λιγότερο επεμβατική λαπαροσκοπική χειρουργική, με γρήγορη αποκατάσταση και έξοδο της ασθενούς από την κλινική, με την πλειοψηφία των γυναικών που θα χειρουργηθούν να επιστρέφει στο σπίτι την ίδια μέρα.

Του Νικολάου Σκαρτάδου
Μαιευτήρα Χειρουργού-Γυναικολόγου

ΠΗΓΗ