Κι αν δεν είμαστε οι πρώτοι προηγμένοι κάτοικοι της Γης;

Φανταστείτε, εκατομμύρια χρόνια πριν, τους ...

δεινόσαυρους να οδηγούσαν αυτοκίνητα σε πόλεις με πανύψηλα κτίρια. Φαίνεται παράλογη ιδέα, έτσι; Ωστόσο, στο πέρασμα δεκάδων εκατομμυρίων χρόνων κάθε άμεση απόδειξη πολιτισμού (τεχνουργήματα και ερείπια) γίνονται σκόνη. Τότε, πώς γνωρίζουμε πραγματικά ότι δεν είχε υπάρξει προηγούμενος βιομηχανικός πολιτισμός στη Γη, ο οποίος να καταστράφηκε πολύ πριν την εμφάνιση των ανθρώπων;

Αυτό είναι ένα εντυπωσιακό νοητικό πείραμα, το οποίο προέβαλαν ο Adam Frank, καθηγητής φυσικής και αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Rochester, και ο Gavin Schmidt, διευθυντής του NASA Goddard Institute for Space Studies, σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Astrobiology.

«Ο Gavin κι εγώ δεν έχουμε δει καμιά απόδειξη άλλου βιομηχανικού πολιτισμού», εξηγεί ο Frank. Αλλά εξετάζοντας το βαθύ παρελθόν με τον σωστό τρόπο, προκύπτουν νέες ερωτήσεις σχετικά με τους πολιτισμούς και τον πλανήτη: Τι γεωλογικά ίχνη αφήνουν οι πολιτισμοί; Είναι δυνατό να εντοπίσουμε ένα βιομηχανικό πολιτισμό όταν αυτός έχει εξαφανιστεί από τον πλανήτη; «Αυτές οι ερωτήσεις μας κάνουν να σκεφτόμαστε το μέλλον και το παρελθόν με πολύ διαφορετικό τρόπο, συμπεριλαμβανομένου του πώς κάποιος πολιτισμός πλανητικής κλίμακας μπορεί να έχει αναδυθεί και να έχει εξαφανιστεί».

Στην «Σιλούρια Υπόθεση», όπως τη θεωρούν, οι Frank και Schmidt ορίζουν έναν πολιτισμό μέσω της ενεργειακής του χρήσης. Τα ανθρώπινα όντα μπήκαν σε μια νέα γεωλογική περίοδο στην οποία πολλοί ερευνητές αναφέρονται ως Ανθρωπόκαινο, την περίοδο όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα έντονα επηρεάζει το κλίμα και το περιβάλλον. Στην Ανθρωπόκαινο, τα ορυκτά καύσιμα έχουν κεντρική σημασία για τα γεωλογικά ίχνη που οι άνθρωποι θα αφήσουν στη Γη. Εξετάζονται το ίχνος της Ανθρωποκαίνου, οι Schmidt και Frank ερευνούν τα είδη ίχνους που οι επιστήμονες του μέλλοντος ενδέχεται να εντοπίσουν για να καθορίσουν ότι υπήρξαν τα ανθρώπινα όντα. Κάνοντας αυτό, έθεσαν αποδείξεις για το τι θα μπορούσε να είχε απομείνει σε περίπτωση που βιομηχανικοί πολιτισμοί όπως ο δικός μας είχαν υπάρξει εκατομμύρια χρόνια πριν.

Τα ερωτήματα που έθεσαν οι Frank και Schmidt αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής από αστροβιολογική οπτική, και συνιστούν έναν νέο τρόπο να σκεφτούμε σχετικά με τη ζωή και τους πολιτισμούς στο σύμπαν. Η εξέταση της εμφάνισης και εξαφάνισης πολιτισμών με όρους πλανητικού αντίκτυπου είναι δυνατόν επίσης να επηρεάσει το πώς οι ερευνητές μπορούν να προσεγγίσουν μελλοντικές εξερευνήσεις σε άλλους πλανήτες.

«Γνωρίζουμε ότι αρχικά ο Άρης και, ίσως, η Αφροδίτη ήταν περισσότερο κατοικήσιμοι απ’ ό,τι είναι τώρα και κάποια μέρα ίσως μπορέσουμε να αντλήσουμε γεωλογικά ιζήματα από εκεί», λέει ο Schmidt. «Αυτό μας βοηθάει να σκεφτούμε τι θα μπορούσαμε να αναζητήσουμε».

Ωστόσο, ο Schmidt επισήμανε μια ειρωνεία: αν ένας πολιτισμός είναι ικανός να βρει έναν περισσότερο αειφόρο τρόπο να παράγει ενέργεια χωρίς να βλάπτει τον πλανήτη που τον φιλοξενεί, θα αφήσει πίσω του λιγότερες αποδείξεις ότι υπήρξε.

«Θέλεις να έχεις έναν καλό, μεγάλης κλίμακας πολιτισμό που κάνει θαυμαστά πράγματα, αλλά δεν ωθεί τον πλανήτη σε περιοχές που είναι επικίνδυνες για αυτόν, τον πολιτισμό», λέει ο Frank. «Χρειάζεται να βρούμε έναν τρόπο για να παράγουμε και να χρησιμοποιούμε ενέργεια που δεν θα μας θέτει σε κίνδυνο».

Έτσι, η Γη θα είναι μια χαρά, λέει ο Frank. Το ερώτημα είναι το αν θα είναι μια χαρά και οι άνθρωποι.

Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια εκδοχή του πολιτισμού που δεν θα ωθεί τη Γη σε μια κατεύθυνση επικίνδυνη για εμάς ως είδος;

«Το ζήτημα δεν είναι να “σώσουμε τη Γη”», λέει ο Frank. «Ό,τι και να κάνουμε στον πλανήτη, απλώς δημιουργούμε ανοίγματα για τον νέο κύκλο εξέλιξης. Αλλά, αν συνεχίσουμε σε αυτή την τροχιά της χρήσης ορυκτού καύσιμου και αγνοώντας την κλιματική αλλαγή που αυτό θα έχει ως συνέπεια, εμείς τα ανθρώπινα όντα μπορεί να μην αποτελέσουμε μέρος της εξέλιξης της Γης, η οποία λαμβάνει χώρα».
ΠΗΓΗ