Διακοπή κύησης -Ολα όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν μια γυναίκα, η οποία έχει συλλάβει, σε διακοπή της κύησης (διαβάστε περισσότερα).

Στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν η εγκυμοσύνη είναι ανεπιθύμητη, η απόφαση για έκτρωση είναι προσωπική. Γι΄ αυτό, λοιπόν, είναι σημαντικό η γυναίκα και ο σύντροφός της να μην πάρουν παρορμητικά και χωρίς ώριμη σκέψη την απόφαση για τον τερματισμό της κύησης. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η κύηση συστήνεται να τερματιστεί από τον γιατρό, επειδή οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου έχουν δείξει ότι το έμβρυο μπορεί να έχει κάποια σοβαρή γενετική ή γονιδιακή ανωμαλία.

Όπως εξηγεί ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση (διαβάστε περισσότερα) και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO (διαβάστε περισσότερα) η νομοθεσία στην Ελλάδα επιτρέπει την έκτρωση για οποιονδήποτε λόγο εντός των πρώτων 12 εβδομάδων της κύησης, μόνο όμως με τη συναίνεση της εγκύου και μόνο από γιατρό μαιευτήρα – γυναικολόγο, με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα. Επιτρέπει, επίσης, την έκτρωση εντός των πρώτων 19 εβδομάδων, σε περίπτωση ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, που είναι αποτέλεσμα βιασμού, και εντός των πρώτων 24 εβδομάδων, όταν υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου. Μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποφασιστεί αργότερα, αν υπάρχει πραγματικά σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή, τη σωματική ή την ψυχική υγεία της εγκύου, και έπειτα από βεβαίωση από τον ανάλογο γιατρό.

Πώς γίνεται η διακοπή κύησης;
Αυτό εξαρτάται από το πόσο προχωρημένη είναι η εγκυμοσύνη και πραγματοποιείται είτε με τη χρήση φαρμάκων είτε με χειρουργικό τρόπο. Πριν από την επέμβαση θα χρειαστεί μια εξέταση αίματος, για να βεβαιωθεί η ομάδα αίματος της γυναίκας και το Ρέζους, καθώς και ο αιματοκρίτης της (για να διαπιστωθεί αν έχει αναιμία). Επίσης, γίνεται ένα υπερηχογράφημα κύησης, για να διαπιστωθεί η εβδομάδα κύησης, γυναικολογική εξέταση από τον γιατρό και έλεγχος για γυναικολογικές λοιμώξεις και σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Στη συνέχεια, αποφασίζεται με ποιο τρόπο θα προχωρήσει ο γιατρός στη διακοπή κύησης, καθώς οι νόμιμοι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι οι εξής:

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΩΣ ΤΙΣ 14 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ΚΥΗΣΗΣ;

1Η ΕΠΙΛΟΓΗ : Φαρμακευτική διακοπή κύησης
Αυτός ο τύπος έκτρωσης στην ουσία είναι σαν να προκαλεί φυσική αποβολή. Μπορεί να πραγματοποιηθεί πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη, δηλαδή στις 4 έως 9 πρώτες εβδομάδες της κύησης. Η διαδικασία απαιτεί τη χρήση δύο διαφορετικών φαρμάκων, που χορηγούνται με διαφορά 24 έως 48 ωρών. Το πρώτο φάρμακο που χρειάζεται να χορηγηθεί είναι η μιφεπριστόνη που μπλοκάρει την προγεστερόνη και επομένως αποδυναμώνει την εγκυμοσύνη. Με τη χορήγησή της, που μπορεί να γίνει και στο σπίτι, η γυναίκα συνήθως δεν έχει κανένα σύμπτωμα, παρά μόνο σπάνια μπορεί να νιώσει ήπιες κράμπες ή να έχει μικρή αιμορραγία, για την οποία πρέπει να ενημερώσει άμεσα το γιατρό της. Μετά από 24 ή 48 ώρες ξεκινάει η χορήγηση του δεύτερου φαρμάκου, της μισοπροστόλης, που είναι μια προσταγλανδίνη, και προτιμάται να χορηγείται στο νοσοκομείο. Σε 4 - 6 ώρες από τη λήψη του δεύτερου φαρμάκου αρχίζει να αποκολλάται το στρώμα που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας, συμπαρασύροντας το έμβρυο. Η γυναίκα μπορεί τότε να δει αιμορραγία από τον κόλπο της σαν περίοδο, μαζί με κάποιους ιστούς της εγκυμοσύνης. Μπορεί να υπάρχει πόνος, αλλά με τη χορήγηση παυσίπονων επιτυγχάνεται ανακούφιση. Μετά τη φαρμακευτική διακοπή κύησης, η γυναίκα συνήθως επιστρέφει στο σπίτι της.

Το 95% με 97% των γυναικών ανταποκρίνονται καλά στα φάρμακα που χορηγούνται για τη διακοπή κύησης και μόνο το 3% έως 5% αποτυγχάνει, είτε γιατί δεν υπήρξε καλή ανταπόκριση στα φάρμακα είτε λόγω αιμορραγίας. Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να ολοκληρωθεί η διακοπή χειρουργικά. Γενικά, η φαρμακευτική μέθοδος είναι λιγότερο αποτελεσματική από τη χειρουργική και περιλαμβάνει μεγαλύτερη αιμορραγία και για μεγαλύτερο διάστημα. Επίσης, ο πόνος και οι κράμπες στην περιοχή της κοιλιάς μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο.

2Η ΕΠΙΛΟΓΗ: Χειρουργική διακοπή
Η επέμβαση αυτή προτιμάται να γίνεται από τις 6 έως τις 14 εβδομάδες από την τελευταία περίοδο της γυναίκας. Αρχικά προκαλείται διαστολή του τραχήλου της μήτρας με ειδικά χειρουργικά εργαλεία με ή χωρίς τη χορήγηση ειδικών φαρμάκων για τη διαστολή -ανάλογα με το πώς κρίνει ο γυναικολόγος. Μετά τη χειρουργική διαστολή του τραχήλου γίνεται απόξεση του εσωτερικού της μήτρας και αφαιρείται το κύημα και οι ιστοί της εγκυμοσύνης με αναρροφητικό σωλήνα. Η διαδικασία γίνεται με ήπια γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 10 λεπτά. Μετά το τέλος της επέμβασης, μπορεί η γυναίκα να επιστρέψει στο σπίτι της. Υπάρχει μια μικρή αιμορραγία για μερικές μέρες, πιο έντονη τις πρώτες δύο- τρεις μέρες και πόνος όμοιος με της περιόδου, για τον οποίο χορηγούνται παυσίπονα. Επιπλέον, χορηγούνται και αντιβιοτικά για την αποφυγή λοιμώξεων. Γενικά, η μέθοδος αυτή θεωρείται επιτυχής σε ποσοστό 98% και άρα πιο επιτυχής από τη φαρμακευτική, ενώ ενέχει λιγότερους κινδύνους αυξημένης ή παρατεταμένης αιμορραγίας.

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΤΑ ΤΙΣ 14 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ΚΥΗΣΗΣ;
Και σε αυτή την περίπτωση ισχύουν όλα τα παραπάνω και για τις δύο επιλογές, φαρμακευτική και χειρουργική, με τη διαφορά ότι για τη χειρουργική διακοπή χρειάζεται επιπλέον να γίνει προετοιμασία με ειδικά φάρμακα που προκαλούν ωρίμανση - διαστολή του τραχήλου. Και στις δύο περιπτώσεις, είτε με τη φαρμακευτική μέθοδο είτε με τη χειρουργική, θα πρέπει η διακοπή της κύησης να γίνει σε καλά οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα για την ασφάλεια της γυναίκας και την αποφυγή επιπλοκών, που είναι πιο αυξημένες, όταν η εγκυμοσύνη είναι άνω των 14 εβδομάδων.

Σε όλες τις περιπτώσεις τερματισμού κύησης χορηγούνται μετά:

Παυσίπονη αγωγή
Προφυλακτική αντιβιοτική θεραπεία
Ανθρώπινη αντι-D ανοσοσφαιρίνη, που χορηγείται σε όλες τις γυναίκες που έχουν ρέζους αρνητικό στην ομάδα αίματος.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από μία έκτρωση;
Οι εξελίξεις της Ιατρικής επιτρέπουν πλέον η διακοπή κύησης να γίνεται με ασφάλεια σε όλες τις περιπτώσεις. Όμως, όπως κάθε ιατρική πράξη, μπορεί να έχει επιπλοκές. Ο κίνδυνος βέβαια σε σχέση με το παρελθόν είναι πολύ μικρότερος. Οι τυχόν επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν βαριά αιμορραγία μετά την απόξεση ή κατά τη διάρκεια της φαρμακευτικής έκτρωσης, ανάγκη για μετάγγιση αίματος, εξαιτίας χαμηλού αιματοκρίτη ή αιμορραγίας και πολύ πιο σπάνια ρήξη μήτρας (σε περιπτώσεις πιο προχωρημένης εγκυμοσύνης). Γενικά, όσο πιο νωρίς στα στάδια της εγκυμοσύνης γίνεται η διακοπή κύησης τόσο πιο ασφαλής είναι. Σε κάθε περίπτωση, η διακοπή κύησης πρέπει να γίνεται σε καλά οργανωμένο γυναικολογικό τμήμα, με όλες τις συνθήκες καθαριότητας και με όλα τα σύγχρονα μέσα, προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο ο κίνδυνος να προκύψει κάποιο γυναικολογικό ή σωματικό πρόβλημα.

Οι επιπτώσεις στη γονιμότητα
Αυτό που συχνά σκέφτονται οι γυναίκες που χρειάζεται να κάνουν έκτρωση είναι τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή στη γονιμότητά τους (διαβάστε περισσότερα), καθώς υπάρχει η φημολογία από το παρελθόν ότι μπορεί να προκαλέσει στειρότητα. Αυτό μπορεί σε κάποιο ποσοστό να ίσχυε στο παρελθόν. Πλέον, όμως, με τις σύγχρονες εξελίξεις της Ιατρικής, κάνοντας μία έκτρωση, δεν αναμένεται να επηρεαστεί η γονιμότητά τους, δηλαδή η ικανότητα να συλλάβουν και να αποκτήσουν παιδιά στο μέλλον.

Η πιθανότητα για αρνητικές επιπτώσεις στη γονιμότητα αυξάνεται, αν η έκτρωση γίνει σε προχωρημένο στάδιο εγκυμοσύνης ή υπάρχει αριθμός επαναλαμβανόμενων εκτρώσεων. Ο λόγος που μπορεί να πληγεί η γονιμότητα της γυναίκας είναι ο σχηματισμός συμφύσεων, που καθιστούν το ενδομήτριο μη φιλικό για σύλληψη. Γι’ αυτό μία έκτρωση είναι καλύτερο να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, ιδανικά πριν τις 9 εβδομάδες ή τουλάχιστον πριν από τις 12. Όσο πιο νωρίς γίνει, τόσο μειώνεται ο κίνδυνος επιπλοκών. Επίσης, κάθε γυναίκα καλό είναι να θυμάται ότι δεν πρέπει ποτέ να καταφεύγει στην έκτρωση ως μέθοδο αντισύλληψης. Θα πρέπει οπωσδήποτε να συζητά με τον γυναικολόγο της για τη μέθοδο που της ταιριάζει για την αποφυγή ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.

Αναζητήστε σωστή ενημέρωση και υποστήριξη
Επειδή, πάντως, η διακοπή κύησης είναι μια δύσκολη απόφαση για κάθε γυναίκα που αποφασίζει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση, είτε λόγω ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης είτε γιατί αναγκάζεται να το κάνει για ιατρικούς λόγους, συχνά χρειάζεται όχι μόνο ιατρική καθοδήγηση αλλά και ψυχολογική υποστήριξη, κι όχι μόνο για το διάστημα πριν τη διαδικασία της έκτρωσης αλλά και την περίοδο μετά, κατά την οποία τα συναισθήματα άγχους και λύπης μπορεί να είναι πολύ έντονα. Επίσης, όταν φτάνει μία γυναίκα στην έκτρωση εξαιτίας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συζητήσει μετά με τον γυναικολόγο της τη μέθοδο αντισύλληψης που μπορεί να χρησιμοποιήσει, για να αποφύγει παρόμοια περιστατικά στο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός πως έχει κάνει έκτρωση δε σημαίνει ότι δεν μπορεί να συλλάβει, ακόμα και τον επόμενο μήνα. Αν πάλι η διακοπή κύησης έχει γίνει εξαιτίας ανωμαλιών του εμβρύου, θα πρέπει το ζευγάρι να συζητήσει με τον γιατρό το ενδεχόμενο ενός αναλυτικού προγεννητικού ελέγχου πριν προχωρήσει σε νέα εγκυμοσύνη.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την κύηση και γι΄ άλλα γυναικολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Δρ. Θάνο Παράσχο, Χειρουργός Γυναικολόγος-Μαιευτήρας, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση και Ενδοσκοπική Χειρουργική.
Ο Δρ. Θάνος Παράσχος