Πολική χαραυγή ή βόρειο σέλας είναι αυτό το υπέροχο και καθηλωτικό φαινόμενο, που φωτίζει συχνά με μια πανδαισία χρωμάτων τις μακρές και παγερές νύχτες των εκτάσεων εκείνων που βρίσκονται κοντά στους πόλους της Γης και το οποίο κάποτε εκτείνεται τόσο, ώστε να γίνεται ορατό ακόμη και στα νοτιότερα σημεία της Ευρώπης.
Ίσως επειδή εδώ το φαινόμενο αυτό είναι αρκετά σπάνιο, η εμφάνισή του εξάπτει τη λαϊκή φαντασία και ενσπείρει στις ψυχές του πλήθους ένα δέος, μια έκσταση ανάμεικτη με φόβο. Και είναι αυτός ο φόβος, λοιπόν, ο οποίος δημιουργεί την κατάλληλη ψυχολογική κατάσταση, ώστε η σκέψη να αναζητήσει μια υπερφυσική αιτία για τη γέννηση της πολικής χαραυγής.
Μάλιστα, ο διάσημος και πολυτάλαντος Γάλλος επιστήμονας, Jean – Jacques d’ Ortous de Mairan, γεωφυσικός, βιολόγος και αστρονόμος, ο οποίος μελέτησε επί μακρόν όλες τις λεπτομέρειες του αληθώς περίεργου αυτού φαινομένου και το 1731 δημοσίευσε ένα σχετικό βιβλίο, αφηγούνταν ότι μορφωμένοι άνθρωποι τον διαβεβαίωναν ότι κατά τη διάρκεια του συγκλονιστικού τούτου ουράνιου θεάματος άκουσαν αλλόκοτους ήχους, όπως συριγμούς και ψιθύρους από άγνωστη προέλευση.
Πάντως, ο de Mairan πίστευε ότι αυτό πιθανόν οφειλόταν σε αυταπάτη, αφού κατά τις μακροχρόνιες παρατηρήσεις του δεν έτυχε να ακούσει ποτέ κανέναν παρόμοιο ήχο. Εξάλλου, πρόσθετε κάπως σκωπτικά και μάλλον ειρωνικά, επειδή η πολική χαραυγή θεωρούνταν σε παλαιότερες εποχές ως μια αιματηρή σύγκρουση δύο μυστηριωδών στρατιών του ανέμου, δεν έπρεπε να εκπλαγεί κανείς εάν η λαϊκή φαντασία έφτανε μέχρι να ακούσει τους κρότους του πυροβολικού σώματος, την κλαγγή των όπλων και ακόμη τον ρυθμικό ήχο των τυμπάνων και των σαλπίγγων.
Αργότερα, όμως, στο φαινόμενο του βόρειου σέλαος δόθηκε μια εξήγηση λιγότερο φανταστική και παραμυθένια και περισσότερο επιστημονικώς θετική.
Το βόρειο σέλας θεωρήθηκε ως ένα προϊόν τεράστιων ηλεκτρικών εκκενώσεων στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, όπου η κρυστάλλινη σκόνη των πάγων, η οποία βρίσκεται αιωρούμενη στον αέρα, παράγει το φωτεινό εκείνο μεγαλοπρεπέστατο θέαμα.
Είναι, όμως, πολύ πιθανό ότι τα μικρά αυτά κρύσταλλα, κατά την ώρα των ηλεκτρικών εκκενώσεων, να τρίβονται μεταξύ τους ή να τήκονται κι έτσι, να παράγουν τους ήχους εκείνους ή τον κοσμικό ψίθυρο, τον οποίο διατράνωναν πεισματικά ότι είχαν ακούσει τόσοι άνθρωποι, ακόμα και επιστήμονες.
Ήταν πολύ ενδιαφέρον εκείνο που ανέφερε ο Καθηγητής Hans Severin Jelstrup, αστρονόμος της Γεωγραφικής Υπηρεσίας της Νορβηγίας, μετά από μια σχετική μελέτη, την οποία πραγματοποίησε μαζί με τον βοηθό του τη νύχτα της 15ης Οκτωβρίου του 1925, ενώ βρισκόταν για αστρονομικές παρατηρήσεις στην κορυφή ενός λόφου κοντά στο Όσλο.
Ο Jelstrup δήλωσε:
“Η προσοχή μου μαγνητίστηκε από την έναρξη της πολικής χαραυγής. Από καιρού εις καιρόν σταματούσα την έρευνά μου, για να θαυμάσω τη χαραυγή, η οποία εκείνη τη νύχτα ήταν μια από τις ωραιότερες που είχα δει ποτέ.
Μα, τη στιγμή που έβγαινα από το παρατηρητήριο με τον βοηθό μου, κατά τη διάρκεια του διαλείμματος των εργασιών μας, πρόσεξα ότι το φαινόμενο αυτό βρισκόταν στη λαμπρότερη φάση του.
Με ένα έντονο κιτρινοπράσινο χρώμα και σε σχήμα βεντάλιας, καταλάμβανε όλο το από πάνω μας ουράνιο στερέωμα, φτάνοντας μέχρι το ζενίθ.
Συγχρόνως, ακούσαμε έναν ανεπαίσθητο ήχο, ένα ελαφρύ σφύριγμα, με καθαρές διακυμάνσεις, οι οποίες έμοιαζαν να παρακολουθούν πιστά όλες τις εναλλαγές της πολικής χαραυγής. Εγώ ήμουν αυτός που αφουγκράστηκα πρώτος τους συριγμούς, που πότε αυξάνονταν και πότε μειώνονταν.
Έπειτα, ρώτησα μαγεμένος τον βοηθό μου εάν άκουγε κάτι παράδοξο και εκείνος με διαβεβαίωσε ότι άκουγε ένα παράξενο και αιθέριο μουρμούρισμα.
Μάλιστα, ο ήχος αυτός παρατάθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια των δέκα λεπτών της ώρας, που είχαμε στη διάθεσή μας προτού συνεχίσουμε απρόσκοπτα τις αστρονομικές μας παρατηρήσεις.
Πρέπει ακόμη να ληφθεί υπ’ όψιν ότι ο καιρός ήταν απολύτως ήρεμος και δε φυσούσε καθόλου.
Επομένως, η ουράνια ψαλμωδία της πολικής χαραυγής, το μυστηριακό αυτό μουρμουρητό που συνόδευε τον ζωηρό χορό των χρωμάτων πάνω από τα κεφάλια μας, δε γινόταν σε καμία περίπτωση να αποδοθεί σε κάποιο μετεωρολογικό φαινόμενο”.
Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ”, στις 01/06/1928…
Η ουράνια ψαλμωδία της πολικής χαραυγής…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου