Το σχεδόν τέλεια διατηρημένο πολεμικό πλοίο του 17ου αιώνα και τα παγωμένα νερά της Βαλτικής που βοήθησαν να μην καταστραφεί

Το σουηδικό πολεμικό πλοίο Βάσα (Vasa) σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια της σουηδικής μοναρχίας του Γκούσταβ Αδόλφου του Δεύτερου στις αρχές του 17ου αιώνα από τον έμπειρο ναυπηγό Χένρικ Χίμπερτσον και αρχικά αναμενόταν να μεταφέρει 36 όπλα στο κατάστρωμα. Ωστόσο, ο Βασιλιάς της Σουηδίας απαίτησε αισθητική τελειότητα εις βάρος της σταθερότητας του πλοίου. Όταν το πολεμικό πλοίο έπλευσε στο παρθενικό του ταξίδι από το Βάξολμ στις 10 Αυγούστου 1628, ήταν φορτωμένο με βαριά διακόσμηση και 64 χάλκινα κανόνια, γεγονός που αποδείχθηκε καταστροφικό.

Το ταξίδι του Vasa διήρκησε περίπου τέσσερις με πέντε ώρες με επιβάτες φίλους και την οικογένεια της σουηδικής μοναρχίας. Σε κάποιο σημείο του ταξιδιού ο δυνατός αέρας δημιούργησε πρόβλημα στα πανιά του πλοίου, και το οδήγησε να βυθιστεί. Δεδομένης της χρονικής περιόδου, η Χίμπερτσον δεν είχε τη δυνατότητα να υπολογίσει τη σταθερότητα του πλοίου κάτω από το προστιθέμενο βάρος.

Οι αρχαιολόγοι που έχουν διερευνήσει τα σχεδόν ανέπαφα συντρίμμια του πλοίου πιστεύουν ότι οι αισθητικές επιλογές του Βασιλιά Γκούσταβ συνέβαλαν στη βύθιση του πλοίου. Τα κρύα νερά της Βαλτικής Θάλασσας φαίνεται ότι επηρέασαν σημαντικά στη διατήρηση της ακεραιότητας του πλοίου καθώς προστάτευαν τι ξύλινες επιφάνειες του πλοίου από τα βακτήρια που διαφορετικά θα το είχαν αλλοιώνουν. Όταν η Σουηδία εξόρυξε τελικά το πλοίο από το σημείο το 1961, περίπου το 95% του Vasa παρέμεινε ανέπαφο, δημιουργώντας μια εξαιρετικά σπάνια αρχαιολογική ανακάλυψη. Σήμερα, το πλοίο διατίθεται στο Μουσείο Vasa της Στοκχόλμης και αποτελεί το μοναδικό πλήρως διατηρημένο πλοίο του 17ου αιώνα στον κόσμο.