Το μυστήριο της ακατάληπτης γλώσσας των Ετρούσκων…

Οι Ετρούσκοι ήταν οι κύριοι της ιταλικής χερσονήσου, πριν από την κυριαρχία των Ρωμαίων και κατοικούσαν στην περιοχή ανάμεσα στα Απένινα Όρη και στον Τίβερη, δηλαδή στη σημερινή Τοσκάνη.

Το 4ο αιώνα π.Χ. αποτελούσαν μια κραταιά ομοσπονδία δώδεκα δημοκρατιών και είχαν αναπτύξει έναν σπουδαίο πολιτισμό, ανώτερο των υπολοίπων λαών της Ιταλίας.

Ο λαός αυτός εξαφανίστηκε με την εξάπλωση και εδραίωση της ρωμαϊκής κυριαρχίας, αλλά τα ίχνη, τα οποία άφησαν πίσω τους, μαρτυρούσαν έναν λαό προηγμένο στη μεταλλουργία, στην αγγειοπλαστική και στη γλυπτική πάνω σε πολύχρωμο άργιλο.

Στους τάφους των Ετρούσκων βρέθηκαν περίτεχνοι λήκυθοι και αμφορείς, που ήταν μιμήσεις της ελληνικής τέχνης, αλλά και άλλα καθαρώς ελληνικής τέχνης.

Αλλά η γλώσσα των Ετρούσκων, όπως αναγραφόταν πάνω σε αγγεία και επιτύμβιες επιγραφές, παρέμενε άγνωστη και εξαιρετικά μυστηριώδης. Επομένως, τίποτε δεν μπορούσε να εξακριβωθεί σχετικά με την καταγωγή τους και με τη συγγένειά τους με τους άλλους γειτονικούς λαούς.

Με το αίνιγμα της ετρουσκικής γλώσσας είχαν ασχοληθεί με πάθος πολλοί έγκριτοι γλωσσολόγοι, αλλά, μολονότι οι χαρακτήρες του αλφαβήτου ήταν ελληνολατινικοί, καμιά λέξη δεν έμοιαζε με οποιαδήποτε των γνωστών γλωσσών.

Ο Ιταλός Αρχιτέκτονας Antonio Cavallazzi, δεινός ελληνιστής, κατάφερε το 1925 να βρει την πολυπόθητη λύση, την οποία δέχτηκαν με αγαλλίαση όλοι οι αρχαιολόγοι της εποχής εκείνης, θαυμάζοντας την απλότητα της μεθοδολογίας του.

Ο Cavallazzi, ο οποίος ασχολούνταν με μελέτες περί των αρχών της αρχιτεκτονικής και ερευνώντας τα διάφορα σχετικά ζητήματα που προέκυπταν, έφτασε στην εξέταση των άλυτων ακόμη προβλημάτων του Μεσογειακού Πολιτισμού και της μετανάστευσης των λαών.

Κατά τη μελέτη, λοιπόν, των ετρουσκικών επιγραφών, στην οποία επιδόθηκε με ζέση ο Cavallazzi, έλαβε ως βάση τις δίγλωσσες επιγραφές του Τόντι και προσπάθησε να εξακριβώσει την έννοια μερικών ονομάτων.

Έτσι, ανακάλυψε ότι οι λέξεις που σχηματίζονταν με τη χρήση του ετρουσκικού αλφαβήτου και οι οποίες δεν έβγαζαν κανένα απολύτως νόημα, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά πολλές ελληνικές λέξεις συγκεκομμένες.

Επομένως, ο Cavallazzi κατόρθωσε να διαχωρίσει μία προς μία τις αρχικές συλλαβές των διαφόρων ελληνικών λέξεων, από τις οποίες αποτελούνταν μια ετρουσκική λέξη ή επιγραφή και έτσι, μπόρεσε να βρει την ερμηνεία τους.

Για παράδειγμα, πάνω σ’ ένα μικρό δοχείο οίνου υπήρχε η ακατάληπτη επιγραφή “Μικυπεστα”. Ο αφοσιωμένος Ιταλός αρχιτέκτονας ανέλυσε την επιγραφή αυτή σε τρεις ελληνικές λέξεις: “Μίγνυ, κύπελλω, σταγόνας”. Δηλαδή, χύνε στο δοχείο αυτό τον οίνο κατά σταγόνας.

Ως γνωστόν, η συνήθεια να αδειάζεται το κρασί σ’ ένα δοχείο μικρό είναι αρχαιότατη. Με τη μέθοδο αυτή και μετά από κολοσσιαία εργασία, βοηθούμενος μάλιστα και από έναν ακόμα φιλέλληνα, ο Cavallazzi κατάφερε να εξηγήσει όλες τις ετρουσκικές επιγραφές.

Η ρηξικέλευθη αυτή ανακάλυψη ανέτρεψε τις μέχρι τότε θεωρίες και κατέδειξε ότι οι Ετρούσκοι ήταν Έλληνες, οι οποίοι μιλούσαν σαν διάλεκτο την ετρουσκική, όπως άλλοι Έλληνες μιλούσαν τη δωρική ή την ιωνική και είχαν αποικήσει την Ιταλία πιθανώς προερχόμενοι από ελληνικές περιοχές της Μικράς Ασίας.

Οι Έλληνες αυτοί της αρχαίας Ετρουρίας, λοιπόν, ονόμαζαν τη χώρα τους και τους κατοίκους “Λεπόντα” και “Λιγύροι”. Ο Cavallazzi ανέλυσε τις λέξεις αυτές και βρήκε τέσσερις ελληνικές λέξεις:

Από την παράξενη λέξη “Λεπόντα” προκύπτει “Λέπα” που σημαίνει όρη και “όντα”, δηλαδή τα πλάσματα. Συνεπώς, αποκαλούσαν τους εαυτούς τους ως ανθρώπους των βουνών.
Η λέξη “Λιγύροι” προκύπτει από την ένωση των λέξεων “λίθων” και “γύρον”, δηλαδή κατοικούσαν στη χώρα όπου οι πέτρες ήταν στρογγυλές. Η ακτή αυτή της βόρειας Ιταλίας, ακόμα και σήμερα, ονομάζεται Λιγουρία.

Το μυστήριο της ακατάληπτης γλώσσας των Ετρούσκων φαίνεται πως βρήκε τη λύση του από έναν παθιασμένο Ιταλό φιλέλληνα και καταξιωμένο αρχιτέκτονα, τον ακάματο και ακαταπόνητο Antonio Cavallazzi.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 25/01/1926…