Βίντεο ντοκουμέντο από την καταστροφή της Σμύρνης

Ξεχασμένο για πολλές δεκαετίες παρέμενε ένα σπάνιο video – ιστορικό ντοκουμέντο από την καταστροφή της Σμύρνης, το 1922, το οποίο τραβήχτηκε από τον George Magarian και μόλις πρόσφατα είδε το φως της δημοσιότητας από τον εγγονό του, Robert Davidian.

Ο Davidian ανακάλυψε το ιστορικό υλικό στο σπίτι της γιαγιάς του στη Νέα Υόρκη.

Ο ίδιος, σκηνοθέτης, κάμεραμαν και παραγωγός εκπομπών κατάφερε να μετατρέψει σε ψηφιακό και να το διασώσει πριν καταστραφεί το video ντοκουμέντο, το οποίο είχε τραβήξει ο παππούς του σε φιλμ 35 χιλιοστών.

Στη συνέχεια το ανέβασε στο διαδίκτυο σε ελεύθερη χρήση, θέλοντας να μοιραστεί με όλους εμάς τις ιστορικές αυτές στιγμές της καταστροφής της Σμύρνης από τους Τούρκους που κατέγραψε ο παππούς του.

Ο George Magarian γεννήθηκε το 1895 και σπούδασε στο Αμερικανικό Κολλέγιο στο Ικόνιο της Μικράς Ασίας και αργότερα διετέλεσε Διευθυντής στη Χριστιανική Οργάνωση YMCA Ικονίου.

Το βίντεο βασίζεται σε πλάνα που τράβηξε πριν αλλά και αμέσως μετά την καταστροφή της Σμύρνης το 1922, ενώ περιέχονται πολλά πλάνα από τους καταυλισμούς των προσφύγων και την πολύτιμη βοήθεια των Χριστιανικών Οργανώσεων YMCA & YWCA (ΧΑΝ & ΧΕΝ), που τους παρείχαν για να ορθοποδήσουν.

Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται εικόνες από τη ζωή στη Σμύρνη πριν την καταστροφή, εικόνες από την καμένη γη που άφησε πίσω της η θηριωδία των Τούρκων, αλλά και εικόνες από τη φυγή των κυνηγημένων, τους καταυλισμούς και την προσπάθεια επιβίωσής τους στις νέες πατρίδες.

Καράβια γεμάτα με καραβάνια προσφύγων πλέουν προς νέες πατρίδες (προς τη Μυτιλήνη, τη Χίο και άλλα ελληνικά νησιά, καθώς και προς τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα).

Ακόμη, βλέπουμε πλάνα από την Αθήνα, μπροστά από τη σημερινή Βουλή, αλλά και από τη Θεσσαλονίκη, όπου οι πρόσφυγες συγκεντρώθηκαν κατά δεκάδες χιλιάδες αναζητώντας καταφύγιο.

Προς το τέλος μάλιστα του βίντεο διακρίνονται τα πρώτα σπίτια που χτίζουν οι πρόσφυγες στην Αθήνα, πιθανόν στην περιοχή του Νέου Κόσμου.

Συγκινητική η εικόνα μιας κυρίας η οποία δείχνει στο φακό ένα νεογέννητο μωρό 2 μόλις ημερών που εγκαταλείφθηκε μπροστά στα σκαλιά μιας εκκλησίας, αλλά και τα πλάνα των προσφύγων που συγκεντρώνονται γύρω από τους αναρτημένους πίνακες των γραφείων πληροφοριών για να αναζητήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Μόνο το 5% των προσφύγων είναι υγιείς άνδρες, όλοι οι άλλοι είναι γέροι, γυναίκες και παιδιά που δεν μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους.