Ψυχογενείς διατροφικές διαταραχές.Πότε περνάμε τα..... όρια;;

Στις Δυτικές κοινωνίες το φαγητό αποτελεί εξέχων προϊόν και παράγοντα επιβίωσης για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η τεράστια γκάμα διαφήμισης για το φαγητό, όπως τα εστιατόρια, τηλεοπτικές εκπομπές, περιοδικά και βιβλία αποδεικνύουν τη ζωτικής σημασίας θέση του στην καθημερινή ζωή. Παράλληλα...

ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων εμφανίζει διατροφικές διαταραχές, είτε εμφανίζοντας παχυσαρκία είτε προσπάθεια μείωσης του σωματικού τους βάρους μέσω δίαιτας και ειδικής διατροφής.

Ο άνθρωπος και η τροφή έχουν αναπτύξει μια αλληλοεπηρεαζόμενη και αμφίδρομη σχέση και αυτό γίνεται αντιληπτό από το γεγονός ότι η τροφή σχετίζεται με την ποιότητα ζωής, την καλή υγεία, την ψυχολογική κατάσταση και φυσικά την εξωτερική εικόνα.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΡΟΦΗΣ

Άγχος, στρες και σύγχρονος τρόπος ζωής, ευρύτερα, προκαλούν σημάδια υπερφαγίας και αυξάνουν την ανάγκη μας για περισσότερη τροφή που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των δύσκολων καταστάσεων και στη μείωση του συσσωρευμένου άγχους. Μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού θεωρεί το φαγητό ως αντικατάστατο του ηρεμιστικού για την ψυχική ηρεμία, διαθέσιμο και προσβάσιμο για τους περισσότερους.

Εν αντιθέσει, ένα άλλο μέρος του πληθυσμού αντιδρά διαφορετικά στις δυσκολίες της καθημερινότητας, ελαχιστοποιώντας την ανάγκη για τροφή. Είναι συνηθισμένη συμπεριφορά η μείωση της όρεξης σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν δυσμενείς ψυχικές καταστάσεις.

Πότε όμως αυτή η διατάραξη αγγίζει το πλαίσιο των Διατροφικών Διαταραχών???

Δυο φαίνεται να είναι τα κλινικά σύνδρομα που σχετίζονται με την πρόσληψη τροφής και ευημερεύουν κυρίως από την εφηβεία και μετέπειτα. Αυτά είναι η Νευρική ή Ψυχογενής Ανορεξία και η Ψυχογενής Βουλιμία, για την οποία γίνεται λόγος παρακάτω.

ΨΥΧΟΓΕΝΗΣ ΒΟΥΛΙΜΙΑ
Όταν μιλάμε για τον όρο αυτό, αναφερόμαστε βέβαια στα συνεχή επεισόδια υπερφαγίας, κατά τα οποία το άτομο νιώθει ανίκανο να ελέγξει την ποσότητα φαγητού που καταναλώνει. Συνήθως οι τροφές που καταναλώνει έχουν υψηλή θερμιδική αξία, είναι ευκολομάσητες και ως επί το πλείστον γλυκές…

Κάποια από τα στοιχεία των ανθρώπων με Ψυχογενή Βουλιμία είναι η αμηχανία και η ντροπή που νιώθουν για τη συμπεριφορά τους με αποτέλεσμα οι ίδιοι να καταφεύγουν σε συμπεριφορές για να κρύψουν την ιδιαιτερότητά τους αυτή. Για παράδειγμα τρώνε κρυφά και δε σταματούν μέχρι να επέλθουν γαστρικοί πόνοι, κάποιος που θα τους διακόψει ή όταν οι ίδιοι θα προκαλέσουν εμετό.

Περίπου το 80% με 90% των βουλιμικών προκαλούν εμετό είτε για να μειώσουν τα αισθήματα ενοχής και να απαλλαχτούν από τον κοιλιακό πόνο, εξαιτίας της υπερφαγίας, είτε για να μειώσουν το βάρος τους. Επιπλέον παρατηρείται η χρήση διουρητικών και καθαρτικών προκειμένου να ελέγξουν το βάρος τους. Αξιοσημείωτη επίσης, είναι η εμφάνιση καταθλιπτικών συμπτωμάτων, αγχωδών συμπτωμάτων και κατάχρησης ή εξάρτησης από διάφορες ουσίες.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Αρχικά, όπως και σε κάθε άλλη δύσκολη κατάσταση, σημαντικό ρόλο παίζει το περιβάλλον που περικλύει τα άτομα αυτά. Η έγκαιρη διάγνωση για την αντιμετώπιση της βουλιμίας και η βοήθεια από γιατρούς και ψυχολόγους είναι εξαιρετικά χρήσιμη.

Η θεραπεία της Ανορεξίας όπως και της Βουλιμίας έχει δύο στάδια.
Κατά το πρώτο στάδιο, κύριος στόχος είναι η αποκατάσταση του φυσιολογικού βάρους καθώς και η φυσιολογική πρόσληψη τροφής, που επιτυγχάνεται συνήθως με τη νοσηλεία των πασχόντων σε ειδικά κέντρα και νοσοκομεία.
Κατά το δεύτερο στάδιο, η ψυχοθεραπεία έρχεται να ισοσταθμίσει τη σχέση ατόμου με τροφή καθώς και να απαντήσει στις αιτίες του προβλήματος. Κάποιες κατάλληλες και αποτελεσματικές μορφές ψυχοθεραπείας είναι η Συστημική Ψυχοθεραπεία ή η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (cbt) σε συνδυασμό με Ομαδική Ψυχοθεραπεία.

Γκιουρτζή Νικολίνα

 http://www.vfaces.com