Ο ήρωας Καραϊσκάκης & ο αντισεισμικός Παρθενώνας

Mήπως διερωτηθήκατε ποτέ γιατί ο Παρθενώνας 2.500 χρόνια μετά την κατασκευή του ουδέποτε υπέστη ζημιές από τους δεκάδες σεισμούς που έχουν κτυπήσει την Αττική;

Η απάντηση στο ερώτημα βρίσκεται σε ένα τριπλό πλέγμα κατασκευαστικών ενεργειών, μία από τις οποίες παραλίγο να αποβεί μοιραία για το αρχαίο μνημείο, λόγω της ανθρώπινης επέμβασης.

Αλλά έτσι ή αλλιώς και η καταστρφοή που έχει υποστεί ο Παρθενώνας οφείλεται 100% σε ανθρώπινη επέμβαση: Αν ο Ενετός Φ.Μοοζίνη δεν είχε μετατρέψει τον αρχαίο ναό σε αποθήκη πυρομαχικών δεν θα είχε καταστραφεί από την τουρκική οβίδα που κτύπησε κατά την πολιορκία των Ενετών τον 17ο αιώνα την αποθήκη και τίναξε στον αέρα το μνημείο.

Ας δούμε γιατί ο Παρθενώνας "δεν καταλαβαίνει τίποτα" από σεισμούς:

Ο ναός δεν έχει θεμέλια, αλλά στρώσεις τεράστιων οριζόντιων και εξαιρετικά λείων μαρμάρων.

Το δεύτερο παρατηρείται στους μεταλλικούς ελαστικούς συνδέσμους οι οποίοι συνδέουν τις πλάκες κάθε στρώματος, και που στο κέντρο τους εντοπίζονται μικροί σιδηροπάσσαλοι γύρω από τους οποίους έχει χυθεί μολύβι (το μολύβι έχει την ιδιότητα να προστατεύει το σίδηρο από τη σκουριά και να εξασθενεί με την ελαστικότητά του, το όποιο κύμα, αφού μέρος της κινητικής του αυτής ενέργειας μετατρέπεται σε θερμική).

Αυτό, κόντεψε να αποτελειώσει τον Παρθενώνα κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821: Τα πυρομαχικά των Τούρκων που πολιορκούσαν οι Έλληνες τελείωναν και αποάσισαν να γκρεμίσουν τις κολώνες για να βγάλουν το μολύβι που βρισκόταν μέσα και να φτιάξουν σφαίρες.

Μόλις γκρέμισαν την πρώτη κολώνα ο αρχηγό του ελληνικο επαναστατικού τμήματος Γεώργιος Καραϊσκάκης πληροφορήθηκε τι συνέβαινε και έστειλε άμεσα μαντοτοφόρο με το μήνυμα ότι "Σταματήστε να καταστρέφεται το ναό και θα σας δώσουμε εμείς το μολύβι που χρειάζεστε", όπως και έγινε.

Έτσι οι επαναστάτες έδωσαν στους Τούρκους μολύβι για να τους σκοτώνουν, αλλά έσωσαν το ναό! Για την ιστορία, ο Παρθνένώνας καταλήφθηκε τελικά από τους Έλληνες λίγες εδβομάδες μετά.

Και το τρίτο αντισεισμικό στοιχείο εντοπίζεται στις κολώνες του κτίσματος, οι οποίες δεν τοποθετήθηκαν μονοκόμματες, αφού οι αρχαίοι Έλληνας ήξεραν πως για να αντέξουν στους κραδασμούς της γης, θα έπρεπε να τοποθετηθούν σε φέτες μαρμάρου, τέλεια εφαρμοσμένες η μία πάνω στην άλλη.

Το αποτέλεσμα αυτής της τριπλής μονωτικής φόρμουλας, όπως σημείνει η Πολιτική Μηχανικός, Νίκη Τιμοθέου, ήταν τα επιφανειακά σεισμικά κύματα να κινούν το ένα στρώμα των μαρμάρινων πλακών, επάνω στο άλλο, την ίδια ώρα που οι σύνδεσμοι εκτόνωναν την κινητική ενέργεια που ανέπτυσσε ο εγκέλαδος!

Οι κολώνες, επίσης, με τον τρόπο που είναι τοποθετημένες, επιτρέπουν στο όλο οικοδόμημα να ταλαντώνεται, αλλά να μην καταρρέει!

http://www.defencenet.gr