Ουκρανία: Είναι το Ντονέτσκ η επόμενη Κριμαία;

Φιλήσυχοι και ως επί το πλείστον ηλικιωμένοι νοσταλγοί της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά και νεαροί μασκοφόροι εξτρεμιστές αποτελούν τον σκληρό πυρήνα των οπαδών της απόσχισης του Ντονέτσκ από την Ουκρανία, και της ένωσης με την Μόσχα.

Είναι αυτή η περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας, με τον ρωσόφωνο πληθυσμό, την φτώχεια, και την βαριά βιομηχανία, η επόμενη Κριμαία; Τί θα κάνει εκεί ο Πούτιν;

«Πιστεύω ότι οι επεκτατικές φιλοδοξίες του Ρώσου προέδρου είναι περιορισμένες, αλλά δεν είναι σαφές αν θα μείνει ικανοποιημένος μόνο με την προσάρτηση της Κριμαίας», λέει μιλώντας στο ΒΗΜΑ ο Πίτερ Λίμπερμαν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Queen's College, στη Νέα Υόρκη.

«Ο Πούτιν βλέπει την Ουκρανία σαν αποσχισθείσα επαρχία της Ρωσίας, όπως φάνηκε από όσα είπε, καυχώμενος, στον Τζορτζ Μπους, ότι «η Ουκρανία δεν είναι καν χώρα. Μέρος των εδαφών της είναι στην Ανατολική Ευρώπη, και το μεγαλύτερο μέρος δόθηκε σε εμάς (σσ εννοούσε προφανώς ότι τα πήρε ο Στάλιν, στη Γιάλτα)», προσθέτει ο συνομιλητής μας.

«Η ανατολική Ουκρανία, ιδίως το Ντονέτσκ, έχει πολλούς ρωσοφώνους, αν και όχι την πλειοψηφία όπως η Κριμαία. Αλλά ακόμη και μειονότητες μπορούν να προκαλέσουν ισχυρά αποσχιστικά κινήματα, ιδίως όταν εκτίθενται σε προπαγάνδα για τις προθέσεις του Κιέβου.

Αυτά μπορούν να γίνουν προφάσεις για στρατιωτική εισβολή από τον Πούτιν. Η υποκίνηση για απόσχιση, και μετά η προσάρτηση» είναι αναμενόμενα βήματα, όπως είδαμε στην Κριμαία, καταλήγει ο Λίμπερμαν.

Στην κεντρική πλατεία του Ντονέτσκ, ο κομμουνιστής ηγέτης της Ουκρανίας Πέτρο Σιμονένκο μίλησε τις προάλλες μπροστά σε οπαδούς του κόμματος. «Αγαπητοί σύντροφοι», άρχισε να λέει, υπό ηχηρές επευφημίες. Πίσω του, το μεγάλο άγαλμα του Λένιν ήταν στολισμένο με ρωσικές σημαίες.

Σύμφωνα με τον Σιμονένκο, «φασίστες» έχουν καταλάβει την εξουσία στο Κίεβο. Μόνο οι κομμουνιστές θα μπορούσαν να σταματήσουν την καταστροφή προς την οποία βυθίζεται η Ουκρανία.

«Η Ρωσία να μας βοηθήσει!», φώναξε μία γηραιά κυρία με μάλλινο σκούφο. «Χρειαζόμαστε ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις!», έλεγαν κάποιοι άλλοι. «Μποϊκοτάζ στις προεδρικές εκλογές!», είπαν μερικοί.

Το ακροατήριο του Σιμονένκο ήταν μια ετερόκλητη, και ειρηνική, ομάδα από συνταξιούχους - κυρίως άνδρες με γκρίζα μαλλιά και μαύρα καπέλα - μαζί με μερικούς νεότερους σε ηλικία κομμουνιστές με δερμάτινα μπουφάν.

Το συναίσθημα στο Ντονέτσκ ήταν πάντα υπέρ της Μόσχας, αλλά τώρα έχει αποκτήσει μια εξεγερσιακή, αυτονομιστική χροιά.

Αντίθετα από ό,τι αλλού στην Ουκρανία, τα κομμουνιστικά σύμβολα στο κέντρο του Ντονέτσκ - μια κομψή και σύγχρονη πόλη με ένα εκατομμύριο κατοίκους - εξακολουθούν να είναι παρόντα. Ενας δρόμος ονομάζεται 50ή επέτειος της ΕΣΣΔ. Υπάρχει μέχρι και προτομή του Φέλιξ Ντζερζίνσκι, του ιδρυτή της Τσεκά, της μυστικής αστυνομίας του Λένιν.

Εκτός των φιλήσυχων νοσταλγών της ΕΣΣΔ υπάρχουν κάποιοι νεαροί σκληροπυρηνικοί φιλορώσοι, έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν βίαιες μεθόδους. Είναι οι ένοπλοι μασκοφόροι που ανακοίνωσαν «αντάρτικο» και απείλησαν με αιματοχυσία τους «φασίστες» του Κιέβου, μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες.
Εχουν επανειλημμένα καταλάβει κυβερνητικά κτίρια της πόλης, ανεβάζοντας την ρωσική σημαία. Κάνουν επίσης επιθέσεις σε Ουκρανούς εθνικιστές - στις 13 Μαρτίου, μαχαίρωσαν και σκότωσαν τον 22χρονο Ντμίτρι Τσερνιάφσκι, και τραυμάτισαν 30 ανθρώπους.

Αυτοί λένε ότι η νότια και ανατολική Ουκρανία πρέπει να ενταχθεί στην Ρωσική Ομοσπονδία, όπως η Κριμαία, ακόμη και αν χρειαστεί να χυθεί αίμα. Τονίζουν, επιπλέον, ότι η Ρωσία προσφέρει περισσότερο χρήμα και καλύτερες κοινωνικές παροχές, δωρεάν παιδεία και ιατρική περίθαλψη, και μισθό περί τα 800 δολάρια τον μήνα για τους αστυνομικούς, λόγου χάρη.

Αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι εκείνοι που υποστηρίζουν την ένωση με τη Ρωσία συνεχίζουν να αποτελούν μειοψηφία στον γενικό πληθυσμό στο Ντονέτσκ - ανέρχονται σε 33 %, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση. Η πιο μορφωμένη μεσαία τάξη τάσσεται υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.

Το Ντονέτσκ δεν είναι Κριμαία. Δεν έχει αυτόνομο κοινοβούλιο, ούτε τόσο συμπαγή ρωσικό πληθυσμό, και δύσκολα θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, λένε κάποιοι ειδικοί.

Γεγονός είναι ότι μια στερημένη νεολαία, από τις φτωχές υποβαθμισμένες περιοχές των ορυχείων υποστηρίζει την απόσχιση με την βία. Λέγεται ότι αυτοί κάνουν τα επεισόδια με την υποκίνηση «τουριστών» από την άλλη πλευρά των συνόρων. Κυκλοφορεί επίσης ότι Ρώσοι πληρώνουν περίπου 400 γρίβνες την ημέρα (30 ευρώ) τους «τραμπούκους» στο Ντονέτσκ.
Οι προθέσεις του Πούτιν παραμένουν ασαφείς. Τις επόμενες ημέρες θα φανεί αν οι οργανωμένες διαμαρτυρίες στο ανατολικό τμήμα της χώρας θα συνεχιστούν ή θα αρχίσουν να υποχωρούν. Και αν έχουν δίκαιο όσοι λένε ότι ο Πούτιν σκοπεύει να «απορροφήσει» τα νότια και ανατολικά της χώρας - ένα ευρύ τόξο εδάφους που εκτείνεται από τα ανατολικά μέχρι τα νοτιοδυτικά σύνορα της Ουκρανίας, και τους ρωσόφωνους στην Οδησσό.
Αυτονομιστές πολιτικοί έχουν ζητήσει ήδη την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το καθεστώς της περιφέρειας του Ντονέτσκ, κάτι που δεν επιτρέπεται από το υπάρχον Σύνταγμα της Ουκρανίας.

Η μεταβατική κυβέρνηση στο Κίεβο έχει προσφέρει μεγαλύτερη αυτονομία στις ανατολικές περιοχές, και διαβεβαιώσεις για τον σεβασμό της ρωσικής γλώσσας. Αλλά μέχρι στιγμής αυτά τα ανοίγματα δεν έχουν βρει ανταπόκριση.
Σύμφωνα με τον Σέρχι Τκατσένκο, επικεφαλής οργάνωσης για τα πολιτικά δικαιώματα στο Ντονέτσκ, αξιωματικοί στον στρατό και την αστυνομία κάνουν τα «στραβά μάτια», και «σαμποτάρουν» διαταγές από το Κίεβο.

«Οι περισσότεροι είναι υποστηρικτές του παλαιού καθεστώτος Γιανουκόβιτς. Ξέρουν ότι μόλις υπάρξει μια ισχυρή κεντρική κυβέρνηση, θα γίνει έρευνα σε βάρος τους για διαφθορά», λέει ο Τκατσένκο.

tovima

Το είδαμε εδώ