Αναχαιτίζοντας τους απειλητικούς αστεροειδείς

Τα τελευταία χρόνια έχουν πέσει στο τραπέζι διάφορες ιδέες για την αντιμετώπιση απειλητικών αστεροειδών. Η πτώση πριν από δύο χρόνια ενός μετεώρου στη Ρωσία υπέδειξε τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την πτώση ενός μεγάλου διαστημικού σώματος και υποχρέωσε τους επιστήμονες να εντείνουν τις προσπάθειές τους να βρουν λύσεις με βάση τις υπάρχουσες τεχνολογικές δυνατότητες και με το χαμηλότερο δυνατό οικονομικό κόστος.
Πολλοί ειδικοί συμφώνησαν ότι η λύση που καλύπτει απόλυτα τα παραπάνω κριτήρια είναι η κατασκευή ενός σκάφους που θα φέρει πάνω του πυρηνικές βόμβες. Το σκάφος αυτό έλαβε την ονομασία HAIV (Hypervelocity Asteroid Intercept Vehicle) και θα μεταφέρει ειδικές κάψουλες ή «βολίδες», όπως ονομάζουν οι ειδικοί αυτού του είδους τις συσκευές.
Οταν το σκάφος πλησιάζει έναν απειλητικό αστεροειδή, θα εκτοξεύει μία ή περισσότερες βολίδες που θα δημιουργούν έναν μεγάλο κρατήρα στην επιφάνειά του. Στη συνέχεια το HAIV θα εκτοξεύει εκ νέου βολίδες, μόνο που αυτές θα κουβαλούν επάνω τους πυρηνικές βόμβες. Οι βολίδες θα «σκάνε» μέσα στον κρατήρα ώστε να μεγιστοποιείται η ζημιά που θα προκαλείται στον αστεροειδή, ο οποίος είτε θα διαλύεται σε μικρότερα και ακίνδυνα για τη Γη κομμάτια είτε θα αλλάζει τροχιά.

Εγκαιρος εντοπισμός, ακαριαία αντίδραση
Το μεγάλο πρόβλημα στην αντιμετώπιση απειλητικών διαστημικών σωμάτων δεν είναι μόνο η δυσκολία της ανάπτυξης ενός προηγμένου και πολύ ισχυρού όπλου καταστροφής τους, αλλά και ο έγκαιρος εντοπισμός της απειλής. Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι όσο πιο μακριά από τη Γη αντιμετωπιστεί η απειλή τόσο περισσότερο θα αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, αν η προσπάθεια αναχαίτισης του αστεροειδούς γίνει όταν αυτός έχει πλησιάσει αρκετά κοντά στον πλανήτη μας, υπάρχουν πολλές πιθανότητες είτε να μην επιτευχθεί η εκτροπή της πορείας του - λόγω των ισχυρών βαρυτικών δυνάμεων - είτε, αν ο αστεροειδής καταστραφεί, κάποια θραύσματα να καταλήξουν τελικά στη Γη.

Για αυτόν τον λόγο τα τελευταία χρόνια παρακολουθούνται στενά χιλιάδες μεγάλα διαστημικά σώματα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πιθανές απειλές. Στη μάχη του εντοπισμού τέτοιων απειλών αναμένεται να ριχτεί και ένα νέο σύστημα. Το ATLAS (Asteroid Terrestial-impact Last Alert System) αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός του 2015 και θα προειδοποιεί για την έλευση διαστημικών σωμάτων στη διαστημική μας γειτονιά. Το ATLAS για αστεροειδείς με διάμετρο 140 μέτρων και άνω θα μπορεί να ειδοποιεί περίπου τρεις εβδομάδες προτού η διαστημική απειλή πλησιάσει τη Γη. Θα δίνει ειδοποίηση μία εβδομάδα πριν για αστεροειδείς με διάμετρο έως 40 μέτρων και ειδοποίηση μία ημέρα νωρίτερα για αστεροειδείς με διάμετρο έως 8 μέτρων.


Ένα 3D μοντέλο του διαστημοπλοίου HAIV
Οι ερευνητές που ασχολούνται με το HAIV αναφέρουν ότι θα πρέπει να γίνει «ταίρι» με το ATLAS ώστε να στηθεί μια αποτελεσματική ασπίδα για τη Γη. Υποστηρίζουν ότι το σκάφος θα είναι ικανό να απομακρύνει ή να καταστρέφει (χωρίς παρενέργειες) έναν αστεροειδή ακόμη και αν έχει στη διάθεσή του λίγες ώρες για να το πετύχει. Αμέσως μετά την πτώση του μετεώρου στη Ρωσία η NASA ανακοίνωσε ότι ξεκινά την προσπάθεια κατασκευής ενός HAIV σε συνεργασία με το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αϊοβα.

Ανοιχτή πρόσκληση στο Indiegogo
Η πυρηνική ασπίδα


Στην ανάπτυξη σκάφους HAIV στοχεύει η οργάνωση EADP
Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων δημιούργησε τη μη κερδοσκοπική οργάνωση EADP (Emergency Asteroid Defence Project) η οποία επιθυμεί να κατασκευάσει άμεσα ένα HAIV. Στις 12 Μαΐου η EADP ξεκίνησε την προσπάθεια συλλογής των απαραίτητων για την κατασκευή του σκάφους χρημάτων. Η EADP ζητεί τη συμβολή του κοινού μέσα από τη δημοφιλή ιντερνετική πλατφόρμα Indiegogo που χρησιμοποιούν όσοι θέλουν να συγκεντρώσουν χρήματα για διάφορα projects μέσα από την τεράστια δεξαμενή των χρηστών του Διαδικτύου. «Το Βήμα» επικοινώνησε με τον επικεφαλής της EADP Χένρικ Σκάκσεν Γιάκομπσεν, ο οποίος μίλησε για το φιλόδοξο σχέδιο που έχουν.
Ποιο είναι το κόστος κατασκευής ενός HAIV;
«Πιστεύουμε ότι με ένα ποσό γύρω στα 25 εκατ. δολάρια μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα τέτοιο σκάφος».
Αν καταφέρετε να συγκεντρώσετε τα χρήματα, πόσο χρόνο θα χρειαστείτε για να κατασκευάσετε το σκάφος;
«Νομίζω ότι δεν θα χρειαστούμε περισσότερους από 24 μήνες».
Εχουν κατατεθεί διάφορες ιδέες και προτάσεις για ένα σύστημα αντιμετώπισης ενός απειλητικού αστεροειδούς, ανάμεσα στις οποίες ήταν και το HAIV. Γιατί αποφασίσατε να επικεντρώσετε την προσοχή σας στο HAIV; Εχει τις υψηλότερες πιθανότητες επιτυχίας;
«Υπάρχουν και άλλες ιδέες που αν υλοποιηθούν μπορεί να είναι αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση απειλητικών αστεροειδών. Ολες όμως χρειάζονται πολλά χρόνια προετοιμασίας και δοκιμών μέχρι να αποδειχθεί ότι λειτουργούν. Το HAIV είναι η μόνη πρόταση που μπορεί να υλοποιηθεί πολύ σύντομα και να είναι άμεσα διαθέσιμη στην ανθρωπότητα σε περίπτωση κινδύνου».
Είναι δεδομένο ότι καλό είναι να έχουμε στη διάθεσή μας κάτι για να αμυνθούμε απέναντι σε μια τέτοια απειλή, ποιες είναι όμως οι πραγματικές πιθανότητες να αποτελέσει ένας αστεροειδής θανάσιμο κίνδυνο για εμάς;
«Πολύ περισσότερες από όσες πιστεύει ο μέσος πολίτης. Στην ιστοσελίδα μας έχουμε δημιουργήσει μια ειδική ενότητα (http://eadproject.com/the-risk/) στην οποία αναφερόμαστε σε αυτό ακριβώς το ζήτημα. Παραθέτουμε τις πιθανότητες ενός κινδύνου από αστεροειδή σε σχέση με άλλους πιθανούς κινδύνους όπως η πτώση ενός αεροσκάφους, η επίθεση από έναν καρχαρία, μια τρομοκρατική επίθεση κ.τ.λ.».
Η NASA έχει ανακοινώσει ότι ετοιμάζει ένα HAIV. Σε τι διαφέρει η δική σας πρόταση;
«To HAIV της NASA θα προσπαθήσει να αναχαιτίσει έναν αστεροειδή χρησιμοποιώντας μόνο κινητική ενέργεια. Να πέσει πάνω του προσπαθώντας να του αλλάξει κατεύθυνση. Αυτού του είδους τα HAIV είναι αποτελεσματικά όταν έχουν μπροστά τους χρονικό ορίζοντα προετοιμασίας δέκα και πλέον έτη. Το δικό μας HAIV θα είναι έτοιμο σύντομα και θα μπορεί να ανταποκριθεί άμεσα σε μια απειλή ενώ διαθέτοντας πυρηνικό οπλοστάσιο θα μπορεί να εξουδετερώσει στα σίγουρα έναν αστεροειδή».

ΠΗΓΗ