Προβληματισμοί για την πορεία της Ελληνικής γλώσσας. Ας αναλογιστούμε όλοι την ιστορική μας ευθύνη απέναντι στην επόμενη γενιά.

Ως εκπαιδευτικός αλλά και ως γονέας παιδιών προσχολικής ηλικίας, αισθάνομαι την ανάγκη ν'αναφερθώ σ'αυτό το πολύ σημαντικό - κατά την άποψη μου - γλωσσικό θέμα .

Το τελευταίο διάστημα και ειδικά από τότε που η κόρη μου εισήχθη στις υποχρεωτικές εκπαιδευτικές βαθμίδες, ασχολούμαι εντατικότερα με τα γλωσσικά ζητήματα και καταλήγω στο λυπηρό συμπέρασμα πως η γλώσσα μας κακοποιείται και υποτιμάται συστηματικά - κατά πάσα πιθανότητα ακόμη και σκόπιμα.

Κάποια παραδείγματα αυτής της κακοποίησης είναι πρώτον η έλλειψη βαρύτητας που δίνεται στην ορθή εκμάθηση της ελληνικής αλφαβήτου. Στο νηπιαγωγείο τα νήπια δεν μαθαίνουν την ονομασία και σημασία των ελληνικών γραμμάτων αλλά απλά την φωνητική τους εκφορά. Το 'γάμμα' δεν αποκαλείται πλέον με τ'ονομά του αλλά τα παιδιά το γνωρίζουν ως ´γ´. Ομοίως το ´δέλτα' έγινε 'δ' , το 'ομικρον' 'ο' και πάει λέγοντας.. 

Το επίσημο επιχείρημα που δίνεται ,για να δικαιολογηθεί αυτή η μέθοδος είναι πως έτσι τα παιδιά μαθαίνουν γρηγορότερα ανάγνωση και δεν μπερδεύονται - το οποίο μπορεί να ισχύει, αλλά αυτό δεν αναιρεί την σπουδαιότητα της σημασίας της εκμάθησης των ονομάτων των ελληνικών γραμμάτων, μιας και τίποτα δεν είναι τυχαίο στην γλώσσα αυτή. 

Πόσοι από μας ξέρουμε πως το γράμμα 'αλφα' λέγεται έτσι όχι από τύχη αλλά προέρχεται από το ελληνικό ρήμα ' άλφω' που σημαίνει βρίσκω, επινοώ; Το ονόμασαν έτσι οι παππούδες μας διότι ήταν το πρώτο γράμμα που επινοήθηκε! Αυτό το λιθαράκι γνώσης δεν μας γεμίζει θαυμασμό για την μοναδική γλωσσική μας κληρονομιά; Δεν θα έπρεπε να διδάσκεται στα παιδιά μας ; Αν τώρα δεν τους εμφυσήσουμε ενθουσιασμό γι'αυτη την ανεπανάληπτη γλώσσα, τότε πότε; Φοβάμαι πως η απάντηση είναι ποτέ. Γι'αυτο και η πλειοψηφία των νέων Ελλήνων όχι μόνο δεν έχει την ικανότητα να χρησιμοποιήσει την ελληνική με τα άπειρα εκφραστικά της μέσα αλλά θαυμάζει ανθρώπους που μιλούν κακόηχες απομιμήσεις της - την αγγλική λόγου χάρη ( μια γλώσσα σαφώς κατώτερη από την δίκη μας σε όλα τα επίπεδα). Όχι μόνο υπάρχει η τάση θαυμασμού των ξένων γλωσσών αλλά θεωρείται και ένδειξη πολιτισμού να μπορείς να εκφραστείς μέσω αυτών!

Ένα άλλο ζήτημα είναι η ορθογραφία της γλώσσας αυτής. Το πολιτικό προσωπικό της χώρας έχει δείξει τεράστιο ζήλο τις τελευταίες δεκαετίες ν' αλλοιώσει την ορθογραφία της γλώσσας μας ( φυσικά με πρόσχημα την ανάγκη απλοποίησης της ) και δυστυχώς το 'χει καταφέρει σε μεγάλο βαθμό. Ξεκίνησε με την κατάργηση της πολυτονικής γραφής αλλά έχει προχωρήσει πολύ πέραν αυτής. Βαδίζουμε σταθερά τον δρόμο που οδηγεί στην φωνητική γραφή. 

Αυτό σημαίνει πως σιγά-σιγά αλλοιώνονται λέξεις που γράφονται διαφορετικά απ'οτι ακούγονται ,παραδείγματος χάριν το αυγό γράφεται πλέον με βήτα , δηλαδή αβγό ! Το αυτί γράφεται με 'φι' , δηλαδή αφτί. Αυτό είναι ένα πολύ μικρό δείγμα των τελευταίων αλλαγών που προωθούνται, διότι άλλες έχουν ήδη αφομοιωθεί με την νέα τους μορφή στον γραπτό μας λόγο ( το πειρούνι που προέρχεται από το πείρω , δηλαδή τρυπώ , διαπερνώ έγινε πιρούνι , το παλληκάρι έγινε παλικάρι κ.α.) Σε ποιό σημείο θ'αντιδράσουμε; Όταν θα αντικατασταθεί ο 'ναύτης' από το 'νάφτης', η 'Ευρώπη' από το 'Εβρώπη' , η 'ειρήνη' από το 'ιρίνι';; Διότι εκεί οδηγεί ο δρόμος που διαβαίνουμε. Οταν λέω πως οι προαναφερθείσες λέξεις γράφονται πλέον κατ' αυτόν τον τρόπο εννοώ πως οι δάσκαλοι διορθώνουν ως λάθος την προγενέστερη γραφή. Σύμφωνα δηλαδή με το υπουργείο παιδείας και το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα τα κείμενα του Παλαμά, του Ελύτη, του Καβάφη, του Αριστοτέλη, του Ηροδότου και των αμέτρητων άλλων Ελλήνων του πνεύματος είναι ανορθόγραφα κι' αν έπεφταν στα χέρια των σημερινών δασκάλων θα επιστρέφονταν διορθωμένα! 

Αλλά μήπως αυτός είναι τελικά ο στόχος; Να υποτιμηθεί σε τέτοιο βαθμό η γλώσσα μας και μαζί μ'αυτήν η νόηση μας , ώστε να είμαστε ανίκανοι να μελετάμε τα κείμενα αυτά και τα μηνύματα που εμπεριέχουν; Μήπως ο στόχος είναι να πειστούμε επιτέλους, πως εμείς οι νεοέλληνες είμαστε άλλη φάρα και δεν έχουμε καμμία πλέον σχέση με τους προγόνους μας - ούτε καν γλωσσική. 

Δεν μπορώ ν'απαντήσω με βεβαιότητα . Αυτό που γνωρίζω όμως μετά βεβαιότητας είναι , πως εάν εμείς οι πολίτες δεν κινητοποιηθούμε , θα μεταλλαχτούμε σ'ενα έθνος δίχως παράδοση, ιστορία , κληρονομιά - σ'ενα συνονθύλευμα απάτριδων , ευρωπαιολάγνων ατόμων δίχως παρελθόν και δίχως μέλλον.

Ευγενία Κολέογλου

Υ.Γ. Δεν κατηγορώ αποκλειστικά τους δασκάλους για το κατάντημα της ελληνικής αλλά θα πρέπει κι' αυτοί ν' αναλογιστούν την ευθύνη τους . Οι Έλληνες ήταν πάντα ενεργοί στην κοινωνία, ικανοί στο να αυτοδιαχειρίζονται και δεν υπήρξαν διεκπεραιωτές εντολών . Ας αναλογιστούμε όλοι την ιστορική μας ευθύνη απέναντι στην επόμενη γενιά.


ΠΗΓΗ