Προστασία ηλιακού θερμοσίφωνα κατά τους θερινούς μήνες

ΓενικάΑυτό που κάνει έναν ηλιακό θερμοσίφωνα υψηλής ποιότητας να ξεχωρίζει, δεν είναι όπως πολλοί λανθασμένα νομίζουμε ο αριθμός η το μέγεθος των συλλεκτών, αλλά η επιλογή του σωστού τύπου και μεγέθους συλλέκτη ώστε να επέρχεται ισορροπία ανάμεσα στον συλλέκτη και το μπόιλερ.
Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας με πολύ μεγάλη συλλεκτική επιφάνεια, θα λειτουργήσει καλά τον χειμώνα, αλλά θα δημιουργήσει προβλήματα υπερθέρμανσης το καλοκαίρι λόγω της πλεονάζουσας ενέργειας που θα απορροφάται από τους συλλέκτες.
Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας με συλλέκτη υψηλής ποιότητας, κατά κανόνα διαθέτει έναν μόνο συλλέκτη, ώστε ο ηλιακός να αποδίδει μεν καλά τον χειμώνα (λόγω της πολύ καλής θερμομόνωσης του συλλέκτη), χωρίς να υπερθερμαίνει το νερό το καλοκαίρι.
Ακόμη και ο πιο ισορροπημένος όμως ηλιακός, θα ανεβάσει πολύ υψηλές θερμοκρασίες όταν δεν υπάρχει κατανάλωση νερού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες όταν λείψουμε για μερικές ημέρες από το σπίτι για τις καλοκαιρινές μας διακοπές (αν είμαστε από τους τυχερούς που πηγαίνουμε ακόμη διακοπές).
Τις ημέρες αυτές, ο ηλιακός θερμοσίφωνας εξακολουθεί να συλλέγει ηλιακή ενέργεια, χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη κατανάλωση, με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται στον ηλιακό μας θερμοσίφωνα πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Η υψηλή θερμοκρασία η οποία μπορεί να ξεπεράσει και τους 100οC ανάλογα με τον τύπο και την ποιότητα του ηλιακού έχει μια σειρά από πολύ αρνητικές συνέπειες, όπως:

Μεγάλη αύξηση της επικάθισης αλάτων στο εσωτερικό του μπόιλερ.Η επικάθιση αλάτων στο εσωτερικό των συσκευών με τις οποίες έρχεται σε επαφή το ζεστό νερό χρήσης, είναι ανάλογη της θερμοκρασίας του νερού. Όσο υψηλότερη η θερμοκρασία, τόσο μεγαλύτερος ο ρυθμός επικάθισης. Συνεπώς, όταν φεύγουμε από το σπίτι το καλοκαίρι και αναπτύσσονται στον ηλιακό μας θερμοκρασίες της τάξης των 100οC, η επικάθιση των αλάτων επιταχύνεται δραματικά. Η μεγάλη επικάθιση αλλάτων, έχει με τη σειρά της σαν συνέπεια την μείωση της απόδοσης του ηλιακού θερμοσίφωνα, και την μείωση του χρήσιμου όγκου του δοχείου θέρμανσης (μπόιλερ).

Εκτόνωση του νερού του κλειστού κυκλώματος από την βαλβίδα ασφαλείας του ηλιακού θερμοσίφωνα.Η μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας έχει σαν συνέπεια την αύξηση της πίεσης στο εσωτερικό του μπόιλερ του ηλιακού. Όταν η πίεση στο δοχείο ξεπεράσει την ονομαστική πίεση της βαλβίδας ασφαλείας, η βαλβίδα ασφαλείας ανοίγει για να εκτονώσει την πίεση, αφαιρώντας νερό από το κλειστό κύκλωμα. Όταν η θερμοκρασία επανέλθει σε επιτρεπτά επίπεδα, ο ηλιακός μας δεν λειτουργεί, διότι το νερό στο κλειστό κύκλωμα δεν κλείνει πλέον "κύκλωμα" και δεν κυκλοφορεί για να μεταφέρει την θερμότητα από τον συλλέκτη στο μπόιλερ.
Η αδυναμία μεταφοράς ενέργειας από τον συλλέκτη έχει με τη σειρά της σαν αποτέλεσμα την θερμική καταπόνηση του συλλέκτη και την μείωση της ζωής του.

Κίνδυνος ρηγμάτωσης της υάλωσης του ηλιακού.Ο παραπάνω συνδυασμός υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας, εκτός από τις συνέπειες που αναφέρθηκαν παραπάνω, καταπονεί και τον σμάλτο του μπόιλερ σε βαθμό τέτοιο που η υάλωση μπορεί να εμφανίσει ρηγματώσεις, πράγμα που έχει σαν συνέπεια την δραματική μείωση της ζωής του ηλιακού μας θερμοσίφωνα.

Καταστροφή των βαλβίδων ασφαλείας.Η συνεχής λειτουργία των βαλβίδων ασφαλείας, έχει ως αποτέλεσμα την επικάθιση αλάτων στην έδρα της βαλβίδας, πράγμα που οδηγεί στην πρώϊμη καταστροφή των βαλβίδων και την περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης του ηλιακού μας.

Μείωση της ζωής του ανοδίου προστασίας.Η έντονη επικάθιση αλάτων αυξάνει τον ρυθμό κατανάλωσης του ανοδίου, με συνέπεια την μείωση της ζωής του.

Αύξηση του κόστους συντήρησης.Είναι φανερό ότι όλες οι παραπάνω συνέπειες της υπερθέρμανσης αυξάνουν το κόστος συντήρησης του ηλιακού μας θερμοσίφωνα.
Εκτός από την πρώϊμη φθορά του ηλιακού μας θερμοσίφωνα, η υψηλή πίεση στο εσωτερικό του μπόιλερ καταπονεί ολόκληρο το δίκτυο ύδρευσης του σπιτιού μας (σωληνώσεις, βάνες, σπιράλ, μπαταρίες κ.λ.π.), ενώ η υψηλή θερμοκρασία θέτει σε κίνδυνο την ίδια μας την υγεία, αφού το καυτό νερό μπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα σε περίπτωση που το σώμα μας έρθει σε επαφή με νερό θερμοκρασίας υψηλότερης των 70οC.

Προστασία του ηλιακού μας θερμοσίφωναΓια να προστατεύσουμε λοιπόν τον ηλιακό μας θερμοσίφωνα από τις παραπάνω δυσμενείς συνέπειες, είναι σημαντικό να σκεπάζουμε τον ηλιακό συλλέκτη όταν φεύγουμε από το σπίτι μας το καλοκαίρι για πολλές ημέρες.
Η σωστή κάλυψη γίνεται με ειδικά ανακλαστικά καλύμματα συλλεκτών, τα οποία είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να ανακλούν το μεγαλύτερο μέρος της ηλιακής ενέργειας, να εφαρμόζονται με ασφάλεια στον συλλέκτη χωρίς να κινδυνεύουν να παρασυρθούν από τυχόν δυνατούς ανέμους και να αποθηκεύονται εύκολα όταν δεν χρησιμοποιούνται.

ΣυμπεράσματαΑκόμη και τους υψηλής ποιότητας ηλιακούς θερμοσίφωνες, είναι αναπόφευκτη η αύξηση της θερμοκρασίας στο εσωτερικό του μπόιλερ όταν λείπουμε για μέρες από το σπίτι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η υψηλή θερμοκρασία που καταπονεί τον ηλιακό μας θερμοσίφωνα μπορεί να έχει σαν συνέπεια την διακοπή της λειτουργίας του, την μείωση της απόδοσης του, την μείωση της ζωής του, ενώ ταυτόχρονα θέτει σε κίνδυνο την υγεία μας.
Μπορούμε να προστατεύσουμε τον ηλιακό μας θερμοσίφωνα, την υδραυλική μας εγκατάσταση και την υγεία μας, καλύπτοντας τους ηλιακούς συλλέκτες τους καλοκαιρινούς μήνες που λείπουμε για αρκετές ημέρες από το σπίτι.
Η κάλυψη των συλλεκτών μπορεί να γίνει με ειδικό κάλυμμα ηλιακού συλλέκτη τα οποία δεν κοστίζουν πολλά χρήματα και προστατεύουν τον ηλιακό μας θερμοσίφωνα με ασφάλεια.
Γρηγόρης Μοναχός
Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Α.Π.Θ.
ΠΗΓΗ