Πόνοι περιόδου: Πώς θα τους αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά!

Οι πόνοι κατά τη διάρκεια της περιόδου γενικά δε θεωρούνται ιδιαίτερα ανησυχητικοί, υπάρχουν όμως περιπτώσεις γυναικών στις οποίες ο πόνος είναι πολύ έντονος και επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Τότε χρειάζονται βοήθεια από τον ειδικό, καθώς και διερεύνηση, γιατί μπορεί να αποδειχθεί ότι ο πόνος δεν είναι και τόσο αθώος.

Ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO (διαβάστε περισσότερα), είναι ο ειδικός που απαντά στις πιο βασικές ερωτήσεις γύρω από αυτό το θέμα, εξηγώντας τι χρειάζεται να προσέξουμε και πότε να το ψάξουμε περισσότερο.

Πού οφείλονται οι πόνοι της περιόδου;
Kάθε μήνα μετά την ωορρηξία της γυναίκας, που συμβαίνει συνήθως τη 14η μέρα του κύκλου, το εσωτερικό της μήτρας προετοιμάζεται για να υποδεχτεί το γονιμοποιημένο ωάριο, δηλαδή προετοιμάζεται για μια πιθανή εγκυμοσύνη. Αν όμως δεν υπάρχει σύλληψη, τότε περίπου την 28η με 30η ημέρα ξεκινά η έμμηνος ρύση, κατά την οποία η μήτρα κάνει σπασμούς, για να αποβάλει τον ενδομήτριο ιστό που έχει δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια του μηνιαίου κύκλου, σκοπός του οποίου είναι να υποδεχθεί το έμβρυο. Έτσι, όταν δεν υπάρχει σύλληψη, η μήτρα κάνει σπασμούς για να αποβάλει το ενδομήτριο που έχει σχηματιστεί, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία από την αρχή. Οι πόνοι της περιόδου επομένως οφείλονται στους φυσιολογικούς σπασμούς της μήτρας.

Φυσιολογικά, πόσο διαρκούν;
Συνήθως αυτοί οι πόνοι πρέπει να διαρκούν 1-3 ημέρες μόνο και η έντασή τους μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τη μέρα, τη γυναίκα αλλά και τη φορά. Κάποιες φορές μπορεί μια γυναίκα να πονάει κι άλλες όχι.

Η ένταση του πόνου, δηλαδή, μπορεί να διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα;
Ναι, αυτό ισχύει. Συχνά αυτό εξαρτάται από την κληρονομικότητα, τον οργανισμό και την ανατομία του γεννητικού συστήματος κάθε γυναίκας, καθώς και με το αν έχει γεννήσει φυσιολογικά. Σε ένα 10% με 15% των γυναικών ο πόνος κατά την περίοδο δεν είναι ανεκτός και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλά παυσίπονα. Οι γυναίκες αυτές δεν υπερβάλλουν για τα συμπτώματά τους. Πονούν πραγματικά περισσότερο. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για δυσμηνόρροια.

Τι ακριβώς είναι η δυσμηνόρροια;
Η δυσμηνόρροια (διαβάστε περισσότερα) σημαίνει ακριβώς αυτό: έντονος πόνος περιόδου. Μια γυναίκα με δυσμηνόρροια έχει πιο επώδυνα συμπτώματα κατά την περίοδο, πράγμα που εκτιμάται ότι οφείλεται στις προσταγλανδίνες (ορμόνες που προκαλούν σπασμούς στη μήτρα, με σκοπό την απομάκρυνση του αίματος από την κοιλότητά της). Οι γυναίκες που πονούν περισσότερο φαίνεται ότι παράγουν πιο μεγάλες ποσότητες προσταγλανδινών. Σε αυτή την περίπτωση συνήθως μπορεί να βοηθήσει η χορήγηση αντισυλληπτικών, που ρυθμίζουν τα επίπεδα των ένοχων ορμονών, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο πόνος.

Πότε οι πόνοι περιόδου χρειάζονται διερεύνηση;
Αν μία γυναίκα πονάει πάρα πολύ, αν ο πόνος επιδεινώνεται με τους μήνες, αν συνοδεύεται από ναυτία, πόνο στην πλάτη ή τα πόδια και αν τα απλά παυσίπονα δεν καταφέρνουν να ανακουφίσουν τον πόνο, πρέπει να ενημερώνει τον γιατρό της. Τότε ανησυχούμε για άλλα γυναικολογικά προβλήματα, που μπορεί να κρύβονται πίσω από τους έντονους πόνους περιόδου, όπως είναι η ενδομητρίωση.

Γιατί η ενδομητρίωση σχετίζεται με τον έντονο πόνο περιόδου;
Η ενδομητρίωση (διαβάστε περισσότερα) είναι ιστός ενδομητρίου, ο οποίος εναποτίθεται στο περιτόναιο, στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες, ακόμα και στο έντερο. Εκεί εγκλωβίζεται και αιμορραγεί στο ίδιο χρονικό διάστημα που αιμορραγεί η γυναίκα κατά την έμμηνη ρύση, αποτελώντας την αιτία του πιο έντονου πόνου κατά την περίοδο.

Πώς πρέπει να αντιμετωπίζει η γυναίκα τον πόνο της περιόδου;
Μπορεί να πάρει κάποιο απλό μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες, αλλά αν δει ότι δεν είναι δραστικό ή ότι χρειάζεται αγωγή για αρκετές μέρες, ίσως χρειάζεται μία επίσκεψη στον γυναικολόγο. Η ζέστη γενικά μπορεί να λειτουργήσει καταπραϋντικά για τον πόνο, δηλαδή ένα ζεστό ντους ή η τοποθέτηση μιας θερμοφόρας με ζεστό νερό στην περιοχή της κοιλιάς. Επίσης, η συστηματική άσκηση μπορεί να ωφελήσει στην ύφεση των συμπτωμάτων, όμως καλό είναι να αποφεύγεται τις μέρες που η γυναίκα πονάει.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για άλλα γυναικολογικά προβλήματα, θέματα γονιμότητας και όλες τις εξελίξεις στην εξωσωματική γονιμοποίηση (διαβάστε περισσότερα) μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Δρ. Θάνο Παράσχο, Χειρουργός Γυναικολόγος-Μαιευτήρας, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση και Ενδοσκοπική Χειρουργική.
Ο Δρ. Θάνος Παράσχος