Κορυφαίος Ιταλός ηφαιστειολόγος προειδοποιεί: Τα Φλεγραία Πεδία είναι όπως το 1538, πριν την τρομακτική έκρηξη – Πρέπει να προετοιμαστούμε [videos].

Για περισσότερο από δύο χρόνια, το υπερηφαίστειο των Φλεγραίων Πεδίων στη νότια Ιταλία έχει κρατήσει σε αγωνία τους περίπου μισό εκατομμύριο κατοίκους της κόκκινης ζώνης της τεράστιας περιοχής του κρατήρα.

Οι αρχές προειδοποιούν κυρίως για την πιθανότητα ακόμη πιο σοβαρών σεισμών. Αλλά τώρα μια νέα μελέτη κρούει τον κώδωνα του κινδύνου:

«Η πιθανότητα έκρηξης στα Φλεγραία Πεδία «δεν είναι σε καμία περίπτωση αμελητέα. Για αυτόν τον λόγο, πρέπει οπωσδήποτε να προετοιμάσουμε την περιοχή για την πιθανότητα μιας μελλοντικής έκρηξης», δήλωσε ο καθηγητής Giuseppe De Natale στο fanpage.it σχετικά με τη μελέτη για το ηφαίστειο -που έγραψε αυτός και άλλοι ερευνητές- η οποία συγκρίνει τα τρέχοντα γεγονότα με εκείνα πριν από την τελευταία έκρηξη του υπερηφαιστείου το 1538.

Ο Ντε Νατάλε (66) είναι ένας από τους πιο φημισμένους ειδικούς σε θέματα ηφαιστείων στον κόσμο. Σπούδασε γεωφυσική στη Νάπολη, απέκτησε το διδακτορικό του στο Παρίσι και στη συνέχεια δίδαξε ως καθηγητής ηφαιστειολογίας και γεωφυσικής στα πανεπιστήμια της Νάπολης, της Ρώμης και της Ποτέντσα.

Από το 2014, διηύθυνε για αρκετά χρόνια το Αστεροσκοπείο του Βεζούβιου, το οποίο συνδέεται με το Εθνικό Γεωφυσικό και Ηφαιστειολογικό Ινστιτούτο (INGV), το παλαιότερο ινστιτούτο έρευνας ηφαιστείων στον κόσμο.

Η τρέχουσα φάση μοιάζει με την εποχή του 1538

Η έκρηξη του Μόντε Νουόβο ήταν η μόνη έκρηξη των Φλεγραίων Πεδίων στους ιστορικούς χρόνους. Εκείνη την εποχή, η μικρή πόλη Τρίπεργκολ, ένα μεσαιωνικό θέρετρο σπα με θερμές πηγές, καταστράφηκε. Αυτές τις επισκέφθηκε ακόμη και ο αυτοκράτορας Χοενστάουφεν Φρειδερίκος Β’ για θεραπεία το 1227.

Η έκρηξη σκότωσε 24 ανθρώπους και δημιούργησε το Μόντε Νουόβο, ύψους 133 μέτρων και διαμέτρου περίπου 700 μέτρων, το οποίο σήμερα υψώνεται ακριβώς στην ακτή. Στο κέντρο του βρίσκεται ένας εντυπωσιακός κρατήρας.

«Η γνώση της ακριβούς πορείας αυτών των φαινομένων, ειδικά εκείνων πριν από τη μοναδική ιστορική έκρηξη του Μόντε Νουόβο το 1538, είναι κρίσιμη για την ερμηνεία των τρεχόντων φαινομένων», λέει ο Ντε Νατάλε.

«Παρά την εκτεταμένη τεκμηρίωση, οι ανακατασκευές αυτών των φαινομένων ήταν συχνά αντιφατικές, μερικές φορές ελλιπείς και μερικές φορές εντελώς λανθασμένες». Ακόμα και στην αρχαία Ελλάδα, παρατηρήθηκε πώς το έδαφος στην ακτή κοντά στη σημερινή παράκτια πόλη Ποτσουόλι αρχικά υποχώρησε, οδηγώντας στην πλημμύρα του αρχαίου δρόμου Via Herculea.

«Ωστόσο, τα πιο σημαντικά ευρήματα είναι προφανώς εκείνα που αφορούν τους προδρόμους της έκρηξης του 1538», λέει ο Ντε Νατάλε.

Τον περασμένο αιώνα, η αρχή της ανύψωσης που οδήγησε στην έκρηξη του Μόντε Νουόβο χρονολογήθηκε στον 9ο αιώνα μ.Χ.

Πιο πρόσφατες μελέτες έχουν χρονολογήσει την εποχή της ανύψωσης στο 1251. Ωστόσο, η ανύψωση προφανώς ξεκίνησε πολύ αργότερα. Ντε Νατάλε: «Δείχνουμε ότι η περιοχή συνέχισε να υποχωρεί τουλάχιστον μέχρι το 1430: Υπάρχουν πολλά έγγραφα που το υποστηρίζουν αυτό, συμπεριλαμβανομένων άμεσων μαρτυριών από τον Πετράρχη και τον Βοκκάκιο γύρω στο 1350». Και οι δύο ήταν διάσημοι Ιταλοί ποιητές του Μεσαίωνα.

Ο Ντε Νατάλε συνέχισε: «Ναι, και σημαντική σεισμική δραστηριότητα ξεκίνησε λίγο πριν το 1470. Υπολογίσαμε επίσης τα μεγέθη των ισχυρότερων γεγονότων από εκτιμήσεις της μέγιστης έντασης των σεισμών εκείνης της περιόδου που είναι ήδη διαθέσιμες στη βιβλιογραφία». Αυτές ήταν ελαφρώς πάνω από 5. Πιο πρόσφατα, υπήρξαν δονήσεις στα Φλεγραία Πεδία με μέγεθος έως και 4,6. «Η συνολική ανύψωση στο Ποτσουόλι ήταν 16 μέτρα, αρκετά μέτρα μεγαλύτερη από ό,τι είχε προηγουμένως θεωρηθεί», είπε ο ερευνητής.

«Διαπιστώσαμε επίσης ότι η ανύψωση αμέσως πριν από την έκρηξη στο σημείο όπου αργότερα αναδύθηκε το Μόντε Νουόβο δεν ήταν δραματική». Μια μελέτη του 2019 ανέφερε 19 μέτρα. Ο Ντε Νατάλε μιλάει για «λίγα μέτρα», όχι περισσότερο από πέντε έως επτά μέτρα. Η προαναφερθείσα Βία Ηρακλής, η οποία βυθίστηκε κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας τον 7ο αιώνα μ.Χ., δεν επανεμφανίστηκε ποτέ αμέσως μετά την έκρηξη του 1538 και εξακολουθεί να βρίσκεται περίπου 4,5 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ο Ντε Νατάλε: «Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε απαραίτητα να περιμένουμε μακροσκοπική ανύψωση στο σημείο της έκρηξης ως σαφή βραχυπρόθεσμο προάγγελο». Αυτή τη στιγμή, το έδαφος διογκώνεται τρία χιλιόμετρα ανατολικότερα, κάτω από την παλιά πόλη του Ποτσουόλι – κατά 4,8 μέτρα από το 1950.

Οι πολιτικοί δεν είναι προετοιμασμένοι για έκρηξη

Αντίθετα, ο ηφαιστειολόγος προειδοποιεί: «Η ανάπτυξη των τρεχουσών ανυψώσεων του εδάφους, ξεκινώντας από το 1950, και η σεισμικότητα, ξεκινώντας από το 1970, μέχρι στιγμής μοιάζει απόλυτα με την ακολουθία των προδρόμων της έκρηξης του 1538: Μόνο η έκταση της σημερινής συνολικής ανύψωσης, λίγο πάνω από τέσσερα μέτρα, είναι σημαντικά μικρότερη από τα περίπου δέκα μέτρα που παρατηρήθηκαν τα πρώτα 70-75 χρόνια μετά το 1430».

Η νέα έρευνα αποδεικνύει ότι, σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, οι ανυψώσεις του εδάφους και οι σεισμοί στα Φλεγραία Πεδία είναι εξαιρετικά σπάνιες, μια άποψη που συμμερίζονται πολλοί πολιτικοί. «Αλλά συνδέονται με φαινόμενα που τείνουν προς εκρηκτικές συνθήκες», προειδοποιεί ο Ντε Νατάλε.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι δονήσεις και η εδαφική τριβή θα οδηγήσουν αυτόματα σε έκρηξη. Ντε Νατάλε: «Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι η πιθανότητα μιας έκρηξης δεν είναι καθόλου αμελητέα. Για αυτόν τον λόγο, πρέπει οπωσδήποτε να προετοιμάσουμε την περιοχή όχι μόνο για τον πολύ σοβαρό και άμεσο κίνδυνο ακόμη ισχυρότερων σεισμών από αυτούς που έχουν συμβεί μέχρι στιγμής, για τους οποίους έχουμε καθυστερήσει ανησυχητικά, αλλά και για την πιθανότητα μιας μελλοντικής έκρηξης».

Μερικοί ερευνητές πιστεύουν μάλιστα ότι η έκρηξη του Μόντε Νουόβο τον 16ο αιώνα ήταν απλώς το προοίμιο μιας καταστροφής βιβλικών διαστάσεων που είναι πλέον επικείμενη. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα μοτίβα στα κύματα του σεισμού που τους ανησύχησαν . Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης πρόσφατα μια τεράστια κοιλότητα μέσα στο υπερηφαίστειο .

Παραδόξως, ένα νέο μετρό κατασκευάστηκε πρόσφατα στην Κόκκινη Ζώνη του υπερηφαιστείου.

Με πληροφορίες από merkur.de

hellasjournal.com